Buitenland
VPRO

Belarussen voelen zich solidair met hun zuiderburen

foto: ANP/ ANDY RAIN
  1. Nieuwschevron right
  2. Belarussen voelen zich solidair met hun zuiderburen

Afgelopen week postte de leider in ballingschap van Belarus, Svetlana Tichanovskaja, een filmpje waarin ze haar solidariteit uitte voor Oekraïne en haar onvrede liet blijken over de rol van haar land in de invasie van het Oost-Europese land. Terwijl de aanval op Oekraïne voor een belangrijk deel vanuit Belarus kwam, lijkt het alsof de bevolking dit niet steunt. Hoe zit dat precies? Hierover journalist en Belarus-deskundige Franka Hummels bij Bureau Buitenland.

Buitenland Uitgelicht: Wit-Rusland met Franka Hummels

Solidariteit

In het filmpje uit de oppositieleider haar solidariteit voor Oekraïne. ‘Dat is wel het algemene sentiment’, vertelt Hummels. De twee landen hebben een verregaande gemeenschappelijke geschiedenis: onder andere in het Pools-Litouwse gemenebest, en uiteraard de Sovjet-Unie. Hun talen en culturen lijken veel op elkaar, en ook worden de gebieden bewoond door dezelfde etnische groepen. Door deze overeenkomsten voelen de twee volkeren zich sterk verbonden. ‘De solidariteit is heel groot, en dat is wel een zo goed als unaniem gevoel in het land’, vertelt de journalist, ‘alleen de top van het regime ziet dat misschien anders’.

Om deze inhoud te tonen moet je toestemming geven voor social media cookies.

Marionet

Belarus wordt ook in deze crisis beschouwd als een verlengstuk van het Kremlin. Sinds het land onafhankelijk werd in 1990 heeft maar één man aan het roer gestaan: Alexander Loekasjenko. Hoewel het soms leek alsof hij zijn eigen koers voer, was dat nooit écht het geval, hij is altijd in zekere zin afhankelijk geweest. Er is geen enkel land in de wereld wat zó veel geld ontvangt van Rusland. ‘Belarus was altijd al sterk afhankelijk van Rusland, onder meer vanwege het gas’, vertelt Franka Hummels, ‘daarom kon Loekasjenko ondanks wat koppigheid hier en daar nooit écht uit de pas lopen bij Poetin’.

Om deze inhoud te tonen moet je toestemming geven voor social media cookies.

Een bezet land

Daarom heeft altijd een gevoel van Russische bezetting geleefd onder de Belarussen, helemaal de afgelopen jaren. ‘Eigenlijk sinds de verkiezingen van 2020 heeft Poetin steeds meer macht naar zich toe gegrepen, steeds meer instituties in Belarus gepakt’, vertelt Hummels. Langzaam zijn de staatsmedia en de belangrijkste instituties onder Russische controle gekomen. Ook is het traditie dat de legers van de twee buurlanden regelmatig samen oefenen, maar sinds de laatste training in Belarus is het Russisch leger niet meer vertrokken. ‘Het eigen leger heeft geen enkel gezag meer’, vertelt de journalist, ‘zogenaamd is het samenwerking, maar het bevel wordt gewoon gevoerd door de Russen’. ‘Het is dan wel geruislozer dan wat we vandaag zien in Oekraïne, maar in praktijk blijft het hetzelfde: beide landen worden bezet door het grote Rusland’.

Om deze inhoud te tonen moet je toestemming geven voor social media cookies.

Bureau Buitenland

Bureau Buitenland: internationaal nieuws, reportages en geopolitiek. Met achtergronden en opmerkelijke verhalen uit het buitenland. Dagelijks te horen tussen 13:30 en 14:00 uur, of terug te luisteren als podcast.

Ster advertentie
Ster advertentie