Buitenland
VPRO

Hoe ziet de toekomst van de Europese Unie eruit?

foto: ANP
  1. Nieuwschevron right
  2. Hoe ziet de toekomst van de Europese Unie eruit?

Op de EU-top van afgelopen week ging het vooral over de steun aan Oekraïne en of ze wel of niet moeten beginnen met de onderhandelingsgesprekken om dit land tot de Europese Unie toe te laten. "Het is dus niet de vraag of ze ooit lid gaan worden van Europa, maar wanneer en onder welke voorwaarden", vertelt René Cuperus van Instituut Clingendael in Europa Draait Door.

#52 - De toekomst van de EU: Komt Oekraïne er wél of niet bij? (S05) - Europa draait door

Toetreding

De toetreding van Oekraïne gaat nog lang duren en de voorwaarden zijn ook nog lang niet vervult. "Maar onderschat niet wat er aan de hand is. Die toetreding gaat puur om het insluiten van Rusland," vertelt Cuperus. "De Europese Raad heeft unaniem besloten dat Oekraïne kandidaat lid wordt van de Europese Unie." Daarnaast vertelt de kenner dat het geopolitiek gezien duidelijk is dat de landen die nu kandidaat lid zijn, zoals Oekraïne, Moldavië en Georgië, bij de Europese Unie moeten omdat er geen bufferstaten meer mogelijk zijn door de agressiviteit van Rusland. "Heel veel landen delen die geopolitieke opdracht om Oekraïne toe te laten toe de Europese Unie. Maar de EU zou enorm moeten veranderen willen we deze landen toe kunnen laten," vertelt de kenner. "Kijk naar de spanningen tussen Oekraïne en Polen over de geblokkeerde grenzen en de graanprijzen. Er zijn nu al van zulke economische botsingen." Daarnaast zegt hij dat het niet gaat lukken om Oekraïne onder het huidige landbouw beleid te absorberen. "We zullen de EU moeten aanpassen voordat we deze landen kunnen toelaten en het kan wel 10 tot 15 jaar duren voordat we daarin geslaagd zijn."

Een nieuw Europa

Het hele landbouw beleid zou hervormd moeten worden omdat Oekraïne met het huidige beleid niet binnengelaten kan worden. "Dan zou het hele budget naar de landbouw van Oekraïne moeten. Daar blaas je de EU mee op." Volgens Cuperus moeten de huidige sociale economische regels van de EU aanpast worden zodat we deze geopolitieke actie kunnen toelaten. "Daarnaast zouden deze landen zichzelf enorm moeten laten hervormen, tegen corruptie. Ook Europa zou zich moeten aanpassen en hervormen." De kenner maakt zich wel zorgen om wat deze verbouwing van de Europese Unie zou gaan betekenen voor hun draagvlak. "We zullen een ander soort Europa krijgen, een meer geopolitiek en oostwaarts- gerichte Europese Unie. Er komt een oostwaartse verschuiving van Europa als de nieuwe landen zich bij Europa voegen."

De waarschuwingen van Cuperus

Als we kijken naar de huidige politieke situatie in Europa, zijn vooral rechts-populistische partijen erg populair. Deze partijen zijn meestal tegen uitbreiding. Dan is de vraag of er wel draagvlak is voor al deze negen landen om tot de EU toe te treden. Waar Cuperus zich het meeste zorgen over maak is dat er bij de denktanks in Brussel en ook bij het Europese Parlement een beweging gaande is om niet alleen uit te breiden, maar ook te verdiepen en tegelijkertijd te centraliseren en federaliseren om Europa efficiënter te maken. De kenner geeft dan ook een waarschuwing aan beleidsmakers in Brussel: "Pas op, wees voorzichtig met het Europese project, het is fragieler dan je denkt. We kunnen niet om de uitbreiding heen vanwege Rusland, maar let op dat je niet tegelijkertijd de EU gaat centraliseren en federaliseren. Dat lijkt me heel gevaarlijk in deze nationaal-populistische tijden."

Europa Draait Door

Europa Draait Door is de wekelijkse podcast van Tim de Wit en Arend Jan Boekestijn, waarin ze proberen om grote actuele onderwerpen in Europa meer inzichtelijk te maken. Luister via NPO Luister of andere podcastplatforms!

Ster advertentie
Ster advertentie