Steeds meer 'wezen' met ouders door weeshuistoerisme

Uit onderzoek van de organisaties blijkt dat in landen als Cambodja en Indonesië het aantal weeshuizen is gestegen terwijl het aantal wezen officieel is gedaald. “Tachtig procent van de kinderen in weeshuizen blijkt gewoon nog één of beide ouders te hebben," vertelt Rik Goverde van Save The Children op NPO Radio 1. "De kinderen worden naar tehuizen gestuurd omdat de ouders te arm of te ziek zijn. Of omdat ouders de school niet kunnen betalen en ze hopen dat de weeshuizen dit probleem oplossen.”

Het probleem is volgens Goverde wijdverbreid. “We weten niet precies om hoeveel weeshuizen het gaat, maar om een indicatie te geven; alleen al in het Indiase Maharashtra heb je twee jaar nodig om alle weeshuizen in kaart te brengen.” Met name in veel Afrikaanse landen is veel weeshuistoerisme, maar ook in bijvoorbeeld Nepal, Kenia, Oeganda, Cambodja, Ghana en Sri Lanka komt het voor.

Mensenhandelaren

Goverde snapt dat jongeren iets goeds willen doen voor de wereld, maar volgens hem is het beter om een organisatie te steunen die ervoor zorgt dat kinderen thuis kunnen blijven wonen. Volgens Goverden lossen de weeshuizen de vaak complexe problemen helemaal niet op, maar maken ze deze zelfs erger. “Uit onderzoek blijkt dat kinderen het risico lopen op seksueel misbruik, geweld of dreigen in handen te vallen van mensenhandelaren.”

Jongeren die vrijwilligerswerk komen doen, zijn meestal geen professionals. “De kinderen hebben vaak mentale problemen en zijn beter af in een gezinssituatie. Daarnaast hebben ze hechtingsproblemen. Er zijn organisaties die vrijwilligerswerk in tehuizen aanbieden vanaf een tot vier weken. Je moet je serieus afvragen voor wie dat goed is: voor de vrijwilliger of het kind.”

Sponsoracties

Ook de vrijwilligers kunnen bedrogen uitkomen. Zij betalen vaak een bedrag om het vrijwilligerswerk te mogen doen. Een deel daarvan gaat naar de uitzendende organisatie (in bijvoorbeeld Nederland) en een deel komt bij het project terecht.

Goverde: “Het komt ook voor dat vrijwilligers worden geacht sponsoracties op te zetten om geld op te halen voor het kinderhuis. Het weeshuis verdient soms meer geld aan 'vrijwilligerstoeristen' en andere steun dan dat er werkelijk geld besteed wordt aan de zorg voor de kinderen.” Het gebeurt ook dat het management van deze instellingen een groot deel in eigen zak steekt.

Toch zijn er ook reisorganisaties in Nederland die vinden dat vrijwilligerswerk in weeshuizen wél mogelijk is. Luister hier naar de reactie van Carma Schaafsma van Activity International: