Vechten voor de waarheid één jaar na de democratie in Myanmar
- Nieuws
- Vechten voor de waarheid één jaar na de democratie in Myanmar
[KRO-NCRV] Je mag ze zonder overdrijven historisch noemen: de verkiezingen die precies één jaar geleden werden gehouden in Myanmar, het voormalige Birma. Na meer dan 50 jaar van militaire dictatuur zet het land nu voorzichtig de eerste stappen richting democratie. Dat is geen eenvoudige opgave ontdekt onze verslaggever Egbert Hermsen. Hij volgde vorig jaar de verkiezingscampagne en maakt nu, een jaar later, de balans op. Lees hier zijn persoonlijke verslag:
Voyeur
Ik voel me een beetje een voyeur wanneer ik, letterlijk, naar voren kruip in het zaaltje van het boeddhistisch klooster. We zijn in Einme, een halve dag rijden ten westen van de hoofdstad Yangon. Dat ik naar voren kruip is omdat ik foto’s wil maken van de vrouw met wie ik op pad ben, het 47 jarige parlementslid Ma Tandar.
Vreugde en verdriet
Bij de historische verkiezingen van vorig jaar november behaalde ze in haar district een parlementszetel. Ik ging toen met haar op campagne en nu ik haar weer ontmoet is er vreugde over die zetel en de winst van haar partij, de National League for Democracy. Maar er is ook verdriet. En dat verdriet wil ik graag fotograferen.
Verdwenen
De reden dat we hier in het klooster bijeen zijn en dat deze herdenkingsceremonie wordt gehouden is de dood van Ko Par Gyi. Hij was journalist, getrouwd met Ma Tandar en vader van hun enige dochter, die nu gehurkt naast haar moeder voor in het zaaltje zit.
Eind 2014 verdween Ko Par Gyi toen hij een reportage maakte over een van de rebellengroepen die in de grensprovincies tegen het centrale gezag vechten. Want Myanmar mag dan een land zijn, al sinds de onafhankelijkheid in 1948 verzet een groot aantal etnische groepen zich met geweld tegen het centrale gezag.
Doodgemarteld
Wanneer je even zoekt op YouTube kun je ze vinden, de videoverslagen die medestanders van Ko Par Gyi maakten van de zoektocht naar zijn lichaam. Politiemensen zoeken in de stromende regen in een veld met struiken en hoog gras naar de plek waar zijn lichaam begraven is. Gedumpt kun je beter zeggen. Wanneer ze het vinden, worden er rood-witte afzetlinten gespannen en begint het graven.
De lezing van het leger is dat hij werd neergeschoten toen hij na zijn arrestatie met geweld probeerde het geweer van een soldaat af te pakken. Verder onderzoek was overbodig. Doodgemarteld nadat hij gevangen was genomen, zeggen de meeste krantencommentaren. Het halfnaakte lichaam dat wordt opgegraven vertoont overduidelijk sporen van geweld: grote blauwe plekken op de benen en een schedel die niet meer intact is.
Vechten voor de waarheid
“Ik blijf vechten totdat de waarheid boven water is gekomen”, zegt Ma Tandar wanneer ik haar na afloop van de plechtigheid interview. “Niet dat ik denk dat de schuldigen ooit gestraft zullen worden, maar laat mijn strijd een teken zijn dat in het nieuwe, democratische Myanmar, dit soort onrecht nooit meer mag plaatsvinden”.
Gaat het, een jaar na de komst van democratie, ook beter met de economie in Myanmar? En wat merken de inwoners daar van? Kijk hier naar de tweede reportage die verslaggever Egbert Hermsen in Myanmar voor De Ochtend maakte:
