Waarom is ons kopje koffie zo duur?

Isidorou vertelt dat de prijs van koffie in Nederland weinig te maken heeft met de productiekosten. "Het gaat om verschillende factoren", zegt ze. "Geschiedenis, gewoontes, maar ook om de sociale status die aan koffiedrinken verbonden is."

Een lifestyle-product

Waar Nederlanders thuis filterkoffie drinken zonder erbij na te denken, wordt buitenshuis koffie steeds meer een lifestyleproduct. "Een espresso buiten de deur is een manier om jezelf sociaal te tonen", zegt Isidorou. "Waar drink jij je koffie? Met wie? En hoe lang blijf je zitten? Dat telt allemaal mee."

In andere landen ligt dat anders. In Spanje is een espresso op het terras bijvoorbeeld geen luxe, maar een alledaags ritueel. "Ik betaal daar 1,40 euro voor een café solo", vertelt Spanje-correspondent Edwin Winkels. "In Veldhoven betaalde ik vorige week maar liefst 3,50 voor een espresso. Dat is tweeënhalf keer zo veel, terwijl de koffiecups in de winkel qua prijs hetzelfde zijn."

Volgens Isidorou heeft dat ook te maken met het tempo van leven. "In Griekenland blijf je bijvoorbeeld gerust langer zitten, maar het is ook weer geen luxe. Het past daar gewoon in het dagelijks ritme."

Ervaren

"Koffie wordt ook wel gezien als een ervaring", zegt Elly, eigenaresse van koffietent Rithymna. "En die ervaring heeft in Nederland een prijs."

Isidorou legt uit dat het vooral gaat om wat als 'speciaal' wordt gezien. "Het wordt inderdaad steeds meer als een ervaring gezien, dus zijn we bereid er meer voor te betalen. In andere landen zijn ze daar stukken minder toe bereid, dus kost het ook minder."

Van 13 cent naar drie euro

Dat koffie een winstproduct is voor horecaondernemers, is onvermijdelijk. Spanje-correspondent en -kenner Winkels verwijst naar een onderzoek door een Spaanse krant, waaruit bleek dat een gemiddelde espresso zo’n 13 cent aan ingrediënten kost. De rest is marge, locatie en beleving. "Van 13 cent naar 3 drie euro is nogal een stap", zegt hij.

Toch lijken Nederlanders bereid die prijs te betalen. "Dat zit hem dus niet in de koffiebonen", concludeert Isidorou, "maar in wat het voor ons betekent om koffie te drinken. In Nederland is koffie meer dan een drankje, het is onderdeel van hoe we onszelf presenteren."