Ongepaste relaties binnen gevangenissen

"Een relatie tussen een cipier en gedetineerde is absoluut problematisch", vertelt Koenen. "Je brengt andere gevangenen in gevaar als je iemand privileges geeft en de ander niet. Als cipier ben je dan chantabel door je nauwe banden met een gevangene. De gedetineerden zijn ook afhankelijk van het personeel, dat betekent dat er sprake is van een ongelijkwaardige verhouding tussen de gedetineerden en het personeel. Het hoort gewoon niet."

'Er heerst een cultuurprobleem'

"Grensoverschrijdend gedrag komt wel eens voor in gevangenissen. Het is een bekend probleem, maar het komt niet vaak naar buiten. Daar is over geschreven in een inspectierapport over grensoverschrijdend gedrag in de vrouwengevangenis in het Utrechtse Nieuwersluis. Er heerst een cultuurprobleem. Er moeten grapjes gemaakt kunnen worden met elkaar, maar de cultuur binnen de gevangenis moet wel worden gewaarborgd. Seksistische opmerkingen horen hier niet thuis. De inrichtingswerkers moeten op de juiste manier worden geïnformeerd over de omgangsnormen en grenzen", legt de FNV'er uit.

"De inspectie van Nieuwersluis adviseerde een goed meldpunt te plaatsen voor gedetineerden voor de klachten die zij hebben. Er is nu al een commissie van toezicht, waar altijd een persoon bereikbaar is, maar uit het rapport blijkt dat de commissie toch niet altijd makkelijk bereikbaar is. De brief die je stuurt om iets te melden gaat eerst langs het gevangenispersoneel voordat het bij de commissie die het onderzoekt terecht komt. Uit het verleden weten we dat dit soort brieven vaak ook verdwijnen als er dingen in staan die problematisch zijn. Het is nu de bedoeling om iemand aan te wijzen die er is om de klachten te ontvangen en af te handelen", zegt Koenen.

"Het opleidingsinstituut gaat trainingen geven over hoe je om moet gaan met gedetineerden. Het doel is ook om de cultuur van elkaar aanspreken en de sociale veiligheid te vergroten. Als je seksistische geintjes maakt en collega's je hierop aanspreken, moeten chefs ingrijpen. Opmerkingen van collega's worden vaak niet gewaardeerd en chefs grijpen te laat in, daarom moeten mensen van bovenaf zich bemoeien met dit soort zaken", aldus Koenen.