Kraamhulp niet langer vanzelfsprekend door personeelstekorten

In Nederland is kraamzorg een uniek systeem: na de geboorte van een baby komt er een kraamverzorgende aan huis om het jonge gezin te ondersteunen. In veel andere landen blijven vrouwen langer in het ziekenhuis, maar hier wordt de zorg juist thuis geboden. Alleen is dat lang niet altijd meer vanzelfsprekend. Steeds vaker krijgen kersverse moeders geen kraamhulp, simpelweg omdat er niemand beschikbaar is. "Dat is een ramp", stelt kraamverzorgende Hennie Nolles. Samen met collega Anita de Boer en met steun van meerdere vakbonden trekken zij aan de bel. Hun manifest moet het tij keren.

Een groeiend probleem

En dat is hard nodig, want het probleem wordt elk jaar groter. "Er is recent een onderzoek gedaan door het tijdschrift Zorgvisie, dat stelt dat in 2034 zo’n 37.000 kraamvrouwen zonder kraamzorg komen te zitten. Dat is bij benadering een kwart van de kraamvrouwen in Nederland", aldus Escara-Bagal. Volgens haar komt het tekort vooral door de onvoorspelbaarheid van het werk. Kraamverzorgenden moeten dagenlang beschikbaar zijn voor oproepdiensten. Dat maakt het werk niet aantrekkelijk.

Een goede start

En dat terwijl het werk zo belangrijk is, benadrukken kraamverzorgers Nolles en De Boer. "Kraamzorg is essentieel om een goede start te geven aan zowel het kind als de ouders", vindt Nolles. Tegenwoordig springen familieleden vaak bij om jonge gezinnen te ondersteunen, maar zij beschikken niet over de nodige medische kennis. "Wat heel veel mensen denken, is dat ze echt op een roze wolk terechtkomen. Maar die roze wolk is er 9 van de 10 keer niet", legt De Boer uit. Juist dan is de ondersteuning van een expert cruciaal.

Balans

Voor jonge ouders is het schrijnend dat ze niet de zorg krijgen die ze nodig hebben én waar ze recht op hebben. Tegelijkertijd lopen kraamverzorgenden zelf ook op hun tandvlees. "Verminderde privé-werkbalans", is de woorden die Nolles daar aan geeft. "Je moet twee tot drie gezinnen per dag verzorgen", voegt De Boer toe. Ze draaien dubbele of driedubbele shifts om iedereen te kunnen helpen.

Maar zelfs het draaien van dubbele diensten lost het tekort niet op. "Als er een tekort is, dan worden de zorgen herverdeeld en dan krijgen kraamvrouwen minder uren dan waar ze recht op hebben", legt Escara-Bagal uit. Maar deze afspraak was vorig jaar ook al van kracht en toch waren er 500 gezinnen die geen kraamhulp kregen.

Actie

Ondertussen lopen de gesprekken tussen de werkgevers en de vakbonden op niets uit. En juist daarom komen verschillende vakbonden van de kraamzorg nu met een manifest: een duidelijke oproep aan de politiek voor het behoud van de kraamzorg. Op 17 juni presenteren ze deze aan Den Haag. Wanneer is hun doel bereikt? "Als er naar ons geluisterd wordt. En als mensen erkennen dat kraamzorg essentieel is", zegt De Boer