Binnenland

Hoe verandert een relatie als een dierbare ongeneeslijk ziek is?

foto: Eigen fotofoto: Eigen foto
  1. Nieuwschevron right
  2. Hoe verandert een relatie als een dierbare ongeneeslijk ziek is?

Hoe verandert een relatie als een dierbare ongeneeslijk ziek is? Hoe ga je dan met elkaar om? En op wat voor manier praat je erover? Schrijver Robert Haasnoot (61) zal binnenkort overlijden en heeft zijn lot aanvaard. Zijn dochter Sasha (23) vindt dat lastig. "Ik rouw nu al om de tijd die we niet gaan hebben samen", zegt ze in De Tijd van je Leven.

Robert Haasnoot heeft longkanker en heeft te horen gekregen dat hij niet meer beter wordt. Hij was al langere tijd ziek en had zich op het slechte nieuws voorbereid. Hij en zijn dochter Sasha (23) hebben een sterke band en zij was er bij toen hij het nieuws hoorde: "Het was de ergste dag van mijn leven."

"Ik ken mijn vader rokend dus ik heb er als kind altijd rekening mee gehouden dat hij ziek zou kunnen worden van het roken", vertelt Sasha. Dus toen ze het nieuws hoorde was ze van slag, "maar ik had ook zoiets van, dit is echt eerder dan ik had verwacht. Ik ben 23, mijn vader gaat mij niet weggeven als ik ga trouwen en hij gaat opa worden maar het niet meemaken en (...) het was een shock dat het nu al zou gebeuren. Zo jong had ik niet verwacht."

Uitgezaaid

Een tijd na de diagnose, schreef Robert zoals het een schrijver betaamt, een boek. Uitgezaaid heet het, en het moet nog uitkomen. Daarin schrijft hij onder andere dit: 'Zelf voel ik me allesbehalve eenzaam door mijn ziekte. Als het verdriet dat ik bij anderen veroorzaak niet zo zou schrijnen, zou ik zowaar gelukkig zijn. En wanneer ik met dat verdriet en medelijden word geconfronteerd, heb ik een verhaal over verzoening met mijn lot paraat dat het verdriet moet verzachten. Maar voor Sasha en Aran [zijn zoon, red.] schiet zo'n troostrijk verhaal tekort.'

Sasha: "Nu ik dit boek heb gelezen (...) was ik heel blij om eindelijk een keer de woorden te lezen die ik echt nodig had. Want sinds we dit nieuws hebben gekregen merk ik dat waar ik altijd een connectie voelde met mijn vader, dat het opeens heel anders was. Omdat het altijd maar ging over 'ik ben 61 en heb alles uit het leven gehaald', en het ging niet over mijn verdriet of over het verdriet van Aran."

Precies het gepolijste verhaal over zijn lot dat haar vader vertelt, daar heeft Sasha problemen mee: "Er gaan nog zoveel dingen gebeuren in mijn leven en ik wil dat mijn vader daarbij is. Ik rouw nu al om de tijd die we niet gaan hebben samen."

Elk jaar gaan er in Nederland ongeveer 180 duizend mensen dood. Bij bijna 70 procent daarvan is het, door hun ziekte, een aangekondigde dood. Deze mensen weten dus dat hun leven afloopt. Toch wordt er maar weinig gesproken over het stervensproces.

Maar: Hoe leef je met de aangekondigde dood? En wat is dan belangrijk? Zaterdagavond 17 juni tussen 19:00 en 21:00 ging Willemijn Veenhoven in gesprek hierover in de special De Tijd van je Leven. De hele uitzending is hier terug te luisteren.

Schuldgevoel

Robert kampte na zijn diagnose met een schuldgevoel en trok een muur op voor de mensen om hem heen. "Dan wilde ik niet dat ze hun verdriet toonden want dat appelleerde weer aan dat schuldgevoel. Dat had ik veroorzaakt bij de anderen. En al helemaal in de overtreffende trap bij mijn kinderen."

"Ik kan het verdriet niet toestaan op de een of andere manier", reageert Robert. "Ik ben bang dat ik misschien zelf instort als ik dat verdriet toesta. (...) Ik heb natuurlijk het verdriet, wat zij omschrijft, dat ik nooit mijn kleinkinderen zal zien, dat ik haar niet naar het altaar kan brengen. Dat verdriet is er wel, maar ik bescherm me omdat ik vind dat ik een goed leven heb gehad. En als ik haar verdriet mij teveel ga aantrekken, verstoort dat het mooie plaatje dat ik heb gemaakt over mijn leven. Als ik het toesta, dan word ik uit evenwicht gebracht. Ik moet overeind blijven om te kunnen genieten. De kwaliteit van leven is enorm, juist omdat het eindig is."

Naast dit gesprek met Robert en Sasha Haasnoot, werd in de speciale uitzending 'Tijd van je Leven' gesproken met schrijver van 'Leven toevoegen aan de dagen' en longarts Sander de Hosson, geestelijk verzorger Mustafa Bulut, en met Jasper Rijpma (39) en Marloes Noordhoek (33), zij zijn allebei ongeneeslijk ziek. De hele uitzending kun je hier terugluisteren.

Download de NPO Radio 1-app

Met onze app mis je niks. Of het nou gaat om nieuws uit binnen- en buitenland, sport, tech of cultuur; met de NPO Radio 1-app ben je altijd op de hoogte. Download 'm hier voor iOS en hier voor Android.

Ster advertentie
Ster advertentie