Natuur heeft grondwater hard nodig

Wat drinkwaterbedrijven, landbouw en industrie nodig hebben in een droog jaar is keurig gedocumenteerd. Maar: wat heeft de natuur nodig aan water? Die gegevens ontbreken waardoor natuurgebied ternauwernood een stem hebben in de discussie: wie krijgt wat aan water?

Noord-Brabant

Roelof Stuurman, grondwater expert bij Deltares, kennisinstituut voor water en bodem, zocht voor de provincie Noord-Brabant precies uit wat de natuurgebieden in deze provincie nodig hebben aan water. Hij kwam tot de volgende conclusie: "Om in de natuurgebieden de kwel weer in voldoende mate aan of dichtbij het maaiveld te laten komen en de grondwaterstand te herstellen in natte regenwaterafhankelijke natuur is, naar schatting 350 miljoen m3/jaar grondwater nodig. De beregening uit grondwater moet beter beheerst worden. Hierdoor komt een eerlijke en duurzame verdeling van het Brabantse grondwater tot stand."

Werkgroep Behoud de Peel

In 2018 kwam Behoud de Peel in verzet tegen het ontwerp van het Natura2000-beheerplan voor de Peel. "Ons inziens stond daarin onterecht dat beregening slechts een gering effect heeft en dat het daarom deels vrijgesteld kan worden van de vergunningplicht", geeft Behoud de Peel aan.

De rechtbank was het met hen eens en oordeelde eind 2018 dat er een nieuw besluit op dit onderdeel van het beheerplan genomen diende te worden.

Effect beregening

De twee provincies lieten daarop nog een onderzoek doen naar het effect van beregening. Daaruit bleek dat in delen van de Peel het effect groot is: 10 tot 25 cm daling van de grondwaterstand.

De provincies Noord-Brabant en Limburg namen op 18 mei 2022 een nieuw, voorlopig, besluit: voor het beregenen geldt een vergunningsplicht. Over twee jaar komt er een definitieve, strengere regeling, waarbij beregening alleen nog mogelijk is indien de waterstand rondom de Peel hoog genoeg is om daar hoogveen te kunnen realiseren.