Hoe toekomstbestendig is de Nederlandse defensie? 'We ontlopen de discussie'

Er wordt nu vooral geïnvesteerd in tanks en F-35's, maar volgens sommigen is dat ouderwets en zou Nederland zich moeten richten op de dreigingen van digitale oorlogsvoering. Wijninga stelt dat er juist in beide geïnvesteerd moet worden. "Je moet een gereedschapskist hebben met verschillende technologieën die je in verschillende situaties kunt gebruiken."

Drones

Daarbij zijn drones van groot belang. "Die zijn in staat om direct op het slagveld schade aan te richten en daarachter het vijandelijke gebied in", legt Wijninga uit. En dat zullen er een hoop zijn. "Tanks zullen niet het hoofdbestanddeel zijn in de toekomst."

NAVO-norm

Het lijkt erop dat dat een aardig centje zal kosten. Op dit moment zit Nederland net aan de NAVO-norm van 2 procent defensiebudget, maar de NAVO lijkt uit te zijn op een ondergrens van 5 procent. "Dat is meer dan een verdubbeling voor ons en dat is wel heel veel", reageert Wijninga.

Consultancybureaus

Het advies om 800 miljard aan defensie uit te geven in Nederland komt vanuit consultancybureau McKinsey. Maar waarom luistert Nederland naar een Amerikaans bedrijf als het om defensie-advies vraagt? Hoewel een bedrijf als McKinsey volgens Wijninga dan wel "pusht" om bepaalde producten te kopen, heeft Defensie genoeg kennis om daar doorheen te prikken en de juiste keuzes te maken.

Personeel

Bij Defensie is er ook een personeelstekort, ondanks de toename in de belangstelling voor het overheidsorgaan. "Het is er niet ingericht om zo'n groot aantal mensen op te leiden en in te stellen. Het wordt langzamerhand opgebouwd", legt Wijninga uit. "We hebben de afgelopen 30 jaar infrastructuur afgestoten en moeten dat zien terug te krijgen om het grote aantal mensen dat we nodig hebben te accommoderen."

Dienstplicht

Het personeelstekort zou ook opgelost kunnen worden door de dienstplicht weer in te voeren. Zo zouden er 100 duizend "gevechtsklare mensen" opgeleid moeten worden en heeft de staats-secretaris het zelfs over 200 reservisten. "Hoe gaan we dat nu bereiken zonder vorm van opkomstplicht?" vraagt Wijninga zich af. "Het is wel zo dat we nu te veel om de hete brei heen draaien en de discussie ontlopen."

Europees leger

Gaat er ook nog iets komen van een Europees leger? "We zijn in Europa niet eensgezind genoeg", aldus Wijninga. "Er zijn verschillende pogingen geweest voor Europese conglomeraties en die vielen uit elkaar omdat nationale politiek wil dat het in hun eigen land terugkomt en hun economie spekt. Als je daar daadwerkelijk stappen in wil maken, moet er een verenigd Europa bewerkstelligd worden. Dat is denk ik nog ver weg."