Hoe een Amerikaanse talentenjacht dragqueens tot in een Gronings buurthuis brengt

Het televisieprogramma is in de tien jaar dat het op de Amerikaanse buis is te zien, uitgegroeid tot een wereldwijd fenomeen. Het is bekroond met negen Emmy's en kandidaten kunnen rekenen op een status als superster.

Oud-deelnemers hebben honderdduizenden volgers op Instagram, slepen lucratieve sponsorcontracten binnen en vliegen de wereld over voor optredens. Fans staan uren in de rij om de hand van hun favoriete dragqueen te mogen schudden of met ze op de foto te gaan.

'Enorme positiviteit'

Ook in Nederland, waar het televisieprogramma sinds een paar jaar te zien is, kan het op een fans rekenen. Zo zit Lianne Keemink steevast elke zaterdagochtend voor haar laptop om de nieuwste aflevering te bekijken. "Het is het eerste wat ik doe als ik ben opgestaan", vertelt Keemink. "Als pubermeisje was ik nergens fan van. En nu als dertiger kan ik opeens geen genoeg krijgen van dragqueens. Ik stap zelfs het vliegtuig in om ze te ontmoeten."

Wat het televisieprogramma zo leuk maakt? Volgens Keemink is het een ideaal medicijn tegen negativiteit. "De queens stralen een enorme positiviteit uit. Ze zijn getalenteerd, scherp, grappig en durven zichzelf te laten zien. Ik word er enorm vrolijk van."

Ook Mikel Folgerts kan geen genoeg van de tv-talentenjacht krijgen. "Het is fantastische televisie want er komen veel dingen in samen. De queens moeten niet alleen talent hebben en grappig zijn, maar zorgen ook voor de nodige drama. Ze hebben allemaal grote persoonlijkheden. Dat botst weleens."

Al vanaf het eerste seizoen zijn de ingrediënten van RuPaul's Drag Race ongewijzigd. Elke aflevering begint met mini en maxi challenges waarin deelnemers strijden om wie de beste actrice, komiek of zangeres is. Vervolgens is het tijd voor de catwalk. Uitgedost in uitbundige, zelfgemaakte outfits paraderen de kandidaten op en neer.

Als afsluiter staat een lip sync battle op het programma. De twee slechtst scorende dames nemen het al playbackend en dansend tegen elkaar op. Wie verliest, moet de talentenjacht verlaten. Aan het einde van elk seizoen wordt één dragqueen gekroond tot winnares.

Interesse

Folgerts is zich door het televisieprogramma meer gaan verdiepen in dragqueencultuur. En afgelopen jaar is hij voor het eerst naar optredens van oud-deelnemers gegaan.

Hij is niet de enige. Nederlandse dragqueens merken dat de interesse voor wat ze doen, is toegenomen door RuPaul's Drag Race, zegt Tom ten Hove in het NOS-radioprogramma Met het Oog op Morgen. "We boren nu een heel ander publiek aan dan vroeger." Hij treedt in avonden en weekenden op onder de naam Dolly Wood.

"Er is nu ook buiten de gay-community interesse voor ons." Dit weekend presenteert hij bijvoorbeeld een bingo-avond. "Gewoon in een doodnormaal Gronings buurthuis op aanvraag van 'Jan' en 'Annie'. Dat was eerder ondenkbaar."

Kritiek

Toch klinkt er ook kritiek op het programma. Zo schoppen deelnemers die meer geld hebben voor outfits het verder dan rivalen met een kleine portemonnee. Ook is het beschuldigd van racisme en transfobie. "In eerdere seizoenen mochten transgenders niet meedoen", legt Ten Hove uit. "Maar in dit laatste seizoen mag het wel. Je ziet dus dat RuPaul wel iets met de kritiek doet."

Volgens andere critici schept de talentenshow een te eenzijdig beeld van dragcultuur. "De deelnemers laten een hele gepolijste variant van drag zien, maar er zijn veel meer vormen", zegt Ten Hove.

Desondanks zitten Ten Hove, Folgerts en Keeming vanavond aan de buis gekluisterd. Folgerts: "Ik krijg altijd zo'n positief gevoel van het programma dat ik iedereen kan aanraden naar de finale te kijken. Trust me, je gaat er geen spijt van krijgen."