Tweederde terugkeerders uit kalifaat niet vervolgd

De veiligheidsdienst AIVD en de NCTV waarschuwen al langere tijd voor een nieuwe lichting terugkeerders uit IS-gebied. Volgens de diensten zijn deze jihadgangers gehard, hebben ze gevechtservaring opgedaan tijdens de strijd in Syrië en Irak en zouden ze in staat zijn om aanslagen te plegen in Nederland. Het Openbaar Ministerie stelt dat jihadstrijders die terugkeren worden aangehouden, verhoord en, waar mogelijk, vervolgd. Het OM wil meer jihadstrijders vervolgen die op dit moment nog in het strijdgebied zijn. Uit een overzicht van jihadstrijders die sinds 2012 terugkeerden naar Nederland blijkt dat tweederde niet is vervolgd.

De onderzoeksredactie van de KRO-NCRV bracht de 50 terugkeerders in kaart op grond van berichten in de media, uitspraken van rechtbanken en gesprekken met deskundigen en strafrechtadvocaten. Dit zijn de belangrijkste resultaten:

• Sinds 1 januari 2012 zijn 8 terugkeerders veroordeeld. 7 moeten nog voor de rechter worden gebracht.
• 3 terugkeerders zijn veroordeeld voor het strijden of trainen in het kalifaat. De 5 anderen kregen straffen voor andere (terroristische) misdrijven in Nederland.
• De straffen variëren van 6 maanden voorwaardelijk tot 5 jaar cel.
• Van deze 8 veroordeelde terugkeerders zitten er nog 4 vast.
• Reclassering Nederland is betrokken (geweest) bij 15 terugkeerders
• 40 van de 50 terugkeerders zijn op dit moment op vrije voeten.
• Van de 50 terugkeerders zijn er 35 personen teruggekeerd in de maatschappij zonder te worden vervolgd of veroordeeld.

In de afgelopen jaren zijn volgens de AIVD en NCTV 50 jihadstrijders teruggekeerd naar Nederland, de meeste van hen in 2013 en 2014. De afgelopen twee jaar keerde slechts een handjevol jihadstrijders terug. De Tweede Kamer debatteert donderdagochtend over het AIVD-rapport ‘Terugkeerders in Beeld’.

In De Ochtend op NPO Radio 1 reageert strafrechtadvocaat Bart Nooitgedagt deze ochtend om 9.30 uur op de bevindingen van de KRO-NCRV onderzoeksredactie.