Hoogleraar gezondheidscommunicatie: 'Laat de mensen die echt niet gevaccineerd willen worden eens een tijdje met rust'

Onrust verhogend

Hoogleraar gezondheidscommunicatie Bas van den Putte moest er een beetje om lachen, toen hij het zag.

"Ik vroeg me af wat het probleem was, want als je gaat communiceren, doe je dat om een probleem op te lossen. Mensen staan daar al uren in de rij om een boostervaccin te halen, dus die oproep was zwaar onnodig. Er komt natuurlijk iets onbekends aan in de vorm van de nieuwe omikronvariant, waar mensen bang voor zijn, maar ze zijn op deze manier eerder onrust verhogend bezig dan dat ze een probleem oplossen."

Derde prik

Volgens de hoogleraar bereik je ook niet de juiste doelgroep met deze campagne. "De booster is je derde prik. Mensen die zich niet willen laten vaccineren moeten nog beginnen aan hun eerste prik. Dan helpt dit niet, ze voelen zich eerder nog meer onder druk gezet. Bij hun moet je ingaan op hun argumenten waarom ze twijfels hebben om zich te laten vaccineren, daar moet je over communiceren."

De twijfeltelefoon die daar sinds kort voor bestaat in Nederland, vindt Van den Putte daar een goed instrument voor. "Dat is een fantastisch middel. Die mensen hebben behoefte aan 1 op 1 communicatie, niet in een gesprek met Hugo de Jonge, maar met een arts. Die vertrouwen ze veel meer. Zo kunnen ze ook een antwoord krijgen dat helemaal bij hun past. Dan kun je mensen overtuigen over hun twijfel heen te stappen."

Harde woorden

Ook het Witte Huis kwam deze week met een opmerkelijke strategie, in een persbericht spraken ze ongevaccineerden aan en schreven ze dat ‘zij aankijken tegen een winter vol ernstige ziekte en dood, voor hunzelf en voor hun familie’. "Preken voor eigen parochie", vindt Van den Putte.

"De doelgroep zijn mensen tegen wie al meer dan een jaar gezegd wordt dat de ziekte heel ernstig is, dat ze zelf ziek kunnen worden en hun naasten moeten beschermen, en toch doen ze het niet. Dan kan je dat in nog hardere woorden herhalen, maar dan zullen die mensen in hun eigen nog hardere woorden de andere kant op hollen. Dit is niet een strategie die bij deze groep helpt."

Laat ze met rust

In Nederland vindt de hoogleraar de toon van de overheid tegen mensen die twijfelen of geen vaccin willen langzamerhand beter worden.

"Je hebt een groep mensen die echt niet wil, die voelen zich vooral onder druk gezet. Alles wat je tegen hen zegt werkt averechts. Mijn idee is: laat ze eens een tijdje met rust. Die mensen willen in alle vrijheid zelf kunnen beslissen. Dus geef ze ook de tijd om in die besluitvorming zelf te maken. Zelfs een eenvoudig zinnetje als ‘denk er nog eens over na’ werkt al averechts bij die groep, dus ik zou ze even met rust laten."