Madame Machiavelli: Waar komt vrouwenhaat vandaan?

Vrouwen die hogerop willen, worden al sinds de oudheid monddood en belachelijk gemaakt. Dit zie je bijvoorbeeld terug in de heksenjachten. Volgens historica Marieke Barendse begon het bij het verhaal over de Zondeval. Op het moment dat de duivel Eva verleidt en zij op haar beurt Adam verleidt om een hapje van de appel te nemen: "Sindsdien is de vrouw het symbool van het kwaad. Doordat de vrouw verleid kan worden door de duivel kan ze ook mannen verleiden en daarmee de hele wereld te gronde richten. Vrouwen waren gevaarlijk en seks met vrouwen was gevaarlijk."

Vrouwen die om wat voor manier dan ook afweken van wat er gangbaar was in de samenleving waren te onafhankelijk en werden als heks gezien. Heksenjachten bestaan in Europa niet meer maar op andere plekken in de wereld komen ze nog steeds voor: afgelopen jaar werden ongeveer 2.000 mensen van hekserij beschuldigd, het merendeel vrouw.

Ongehuwd, grofgebekt en ambitieus

Maar bij ons worden kinderen verhalen over hekserij geleerd. Opvallend vaak worden vrouwen in fictie gelieerd aan de duivel. En dan vooral door een van de machtigste bedrijven op dat gebied: Disney. Denk bijvoorbeeld aan het personage Cruella de Vil uit de film 101 Dalmatiërs. Vooral in verhalen uit de jaren '40 en '50 is de badgirl vaak een sterke, onafhankelijke vrouw. Ze hebben vaak een dubieuze eigen agenda, vaak ongehuwd, daadkrachtig, grofgebekt en ambitieus. In die tijd werden dat soort eigenschappen als vreemd en angstaanjagend gezien.

Ook in Nederland wordt het wordt heks nog steeds gebruikt om vrouwen met invloed te diskwalificeren. Als vrouwen worden aangevallen dan gaat het ook heel snel over het 'vrouw zijn'. Terwijl als mannen beledigd of bedreigd worden, gebeurt dat niet. "Dus als je een vrouw wilt pakken, naar beneden wilt halen, dan pak je haar op het feit dat ze een vrouw is."