Meerdere onschuldigen in de cel na persoonsverwisseling

Zo is daar het verhaal van Dave, die in 2013 en 2014 34 dagen in de gevangenis in Almere wordt vastgehouden. In 2007 houdt de marechaussee zijn broer Eric net over de grens met België aan met een kilo wiet in de kofferbak. In paniek geeft Eric de naam van zijn broer Dave op aan de politie. De persoonsverwisseling komt pas jaren later aan het licht, mede omdat Eric wroeging krijgt en een verklaring aflegt dat niet zijn broer maar hijzelf de echte dader is.

Uiteindelijk weet advocaat Geert-Jan Knoops aan te tonen dat Dave het niet gedaan kón hebben. Hij was namelijk aan het werk op het moment dat zijn broer Eric werd opgepakt en zich voordeed als Dave. "Als Eric niet bereid was geweest mee te werken door het afleggen van een verklaring dat hij de daadwerkelijke dader was, zou de kans op een herziening aanzienlijk kleiner en misschien wel praktisch onmogelijk zijn geweest", zegt Knoops.

Het is één van de drie zaken die de DIT-onderzoeksredactie voor NPO Radio 1 op het spoor is gekomen waarbij iemand onschuldig in de cel belandde na een persoonsverwisseling. Die zaken laten zien wat er in het uiterste geval mis kan gaan als een verkeerde naam op een strafrechtelijk vonnis terechtkomt. Advocaat Knoops noemt het 'zorgwekkend dat burgers door een persoonsverwisseling van hun vrijheid worden beroofd'.

Over de andere zaken die werden ontdekt is meer te lezen op DIT, het journalistieke platform van de EO. "Het gaat waarschijnlijk om veel meer gevallen dan alleen deze drie", zegt Knoops.

Lijst

Dat soms een verkeerde naam soms op een strafrechtelijk vonnis terechtkomt, bleek al in mei van dit jaar. De Algemene Rekenkamer publiceerde toen een onderzoek waaruit bleek dat er op het Ministerie van Justitie en Veiligheid een lijst van 867 zaken bestaat waarvan ambtenaren weten dat de naam op een onherroepelijk strafrechtelijk vonnis niet klopt. In 141 zaken gaat het om ernstige strafbare feiten zoals levens-, zeden-, drugsdelicten, terroristische incidenten en geweldsmisdrijven.

In reactie op de bevindingen van de Rekenkamer schreef toenmalig staatssecretaris Struycken van Rechtsbescherming aan de Tweede Kamer ‘op dit moment geen signalen te hebben dat er mensen onschuldig vastzitten of hebben gezeten’ in het kader van deze problematiek. Uit onderzoek van de DIT-onderzoeksredactie voor NPO Radio 1 blijkt nu dus dat dit wél het geval is geweest.

Heeft u ervaringsverhalen, tips of anderszins meer informatie over de foutieve tenaamstelling van veroordeelden in het strafrecht? Dan komt de DIT-onderzoeksredactie voor NPO Radio 1 graag met u in contact voor een vervolg op deze uitzending. Stuur dan een mailtje met uw contactgegevens naar: podcastradio1@eo.nl.