Klaas Dijkhoff: 'Racismedebat gaat de verkeerde kant op'

"Er wordt heel slecht geluisterd en daar begint een discussie wel mee", vervolgt de leider van de liberalen. "Het is een vrij absurde gewaarwording dat je bij alles wat je zegt meteen in een goed of fout kamp terecht komt. Je kunt geen voorstander van de vrijheid van meningsuiting zijn, om vervolgens te zeggen: 'dat mag je niet zeggen'. Gekwetstheid geeft je geen recht om een ander het woord te ontnemen."

Institutioneel racisme?

Dijkhoff wil niet zover gaan door te stellen dat er in Nederland sprake is van 'institutioneel racisme', "ik krijg daar geen gevoel van herkenning bij, dat er in Nederland instituties zijn die zeggen: 'let op, wel discrimineren he?!'" Dat er vanuit instituties onbewust wordt gediscrimineerd erkent Dijkhoff wel: "Dat er een stapeling van onbewuste factoren kan zijn, waardoor mensen van kleur onbedoeld het bokje zijn, dat geloof ik wel."

Toch is Nederland 'een van de landen waar we het het beste voor elkaar hebben', zegt Dijkhoff. "Maar dat mag geen excuus zijn om te zeggen: het is er niet." Dat in andere landen meer racisme is dan hier, betekent volgens Dijkhoff evenmin dat je de ogen moet sluiten. "Je kun het niet wegpraten door te zeggen dat het hier relatief beter is."

"Ik denk dat als je een enquête houdt met de vraag: vind je het goed dat mensen met een andere huidskleur moeilijker een baan vinden of aan een huis komen?, dan zegt 99 procent nee. Dus dan helpt het niet als je alle Nederlanders het gevoel geeft dat ze een racist zijn."

'Concrete oplossingen'

Woensdag debatteert de Tweede Kamer over institutioneel racisme in de Nederlandse samenleving. "Daarin moeten we het hebben over concrete oplossingen", zegt Dijkhoff. Hij vindt niet dat je het probleem oplost door bijvoorbeeld quota in te stellen. "Je moet stoppen met discrimineren. Dat betekent dat je bij tien sollicitanten de beste eruit pikt."

Dijkhoff wil 'alle elementen die zorgen dat mensen achtergesteld raken, wegnemen'. "Dan moet het vanzelf gaan, want mensen van kleur zijn niet beter of slechter dan blanke of witte mensen. Praat over concrete problemen, waar komt het voor, en hoe kun je het oplossen?"

Geen excuses voor slavernijverleden

"Slavernij is een schandvlek in de geschiedenis. Diepe spijt en berouw drukt precies uit wat het is", vindt Dijkhoff. Maar excuses gaan te ver, "want dan identificeer je je met de daders. Ik zie geen link tussen mezelf, ons als overheid en de schuld daaraan. Of omdat je wit bent, ben je schuldig."

Download de NPO Radio 1-app

Met onze app mis je niks. Of het nou gaat om nieuws uit binnen- en buitenland, sport, tech of cultuur; met de NPO Radio 1-app ben je altijd op de hoogte. Download 'm hier voor iOS en hier voor Android.