Viroloog Ab Osterhaus beantwoordt 5 vragen over het nieuwe coronavaccin Novavax

1. Wat is het voordeel ten opzichte van de andere vaccins?

"Ik denk dat het een aanvulling is op wat wij hebben. Het vaccin is gebaseerd op een heel oud principe. Op een stukje van het eiwit van het virus wordt een stukje van een namaakvirus geplakt en dan wordt er nog een extra stof aan toegevoegd. Dat is een oude techniek die we al langer kennen. De andere vaccins maken gebruik van nieuwe technieken die het overigens ook goed doen."

2. Novavax kan buiten de koelkast worden bewaard. Moeten we meteen besluiten deze vaccins naar de ontwikkelingslanden te sturen waar ze hard nodig zijn?

"Dat is een groot voordeel, dat het in principe op kamertemperatuur vervoerd kan worden. Dat geldt ook voor de andere twee vaccins die wij hebben."

3. Wat is er bekend over de bijwerkingen van Novavax?

"Voor zover we dat nu gezien hebben in de gepubliceerde data is dat de bijwerkingen relatief mild zijn. Het vaccin is alleszins acceptabel. Dat blijkt nu ook uit de goedkeuring door het EMA."

4. Werk dit vaccin ook tegen omikron?

"Dat weten we nog niet helemaal. De verwachtingen zijn dat het op dezelfde manier min of meer werkt als de andere vaccins, dus niet optimaal. Het hele traject van goedkeuring gebeurt met een bepaalde stam en dat duurt een bepaalde tijd en als je daar een nieuwe variant inbrengt zal dat even duren. Maar de berichten die we krijgen van Novavax is dat ze daar hard mee bezig zijn."

5. Wanneer wordt het duidelijk of de vaccins die we hebben wel nuttig zijn om te blijven gebruiken voor nieuwe varianten?

"Die data komen elk moment binnen. In de komende weken krijgen we daar steeds meer informatie over. We zien eigenlijk een soort ijsberg die je creëert. Als je vaccineert in het begin en zeker na een boost komt die ijsberg heel hoog uit het water en dan beschermt hij tegen allerlei varianten. Maar geleidelijk aan als je langer wacht zakt hij verder naar beneden."

"Dat betekent dat hij alleen nog voornamelijk tegen de oorspronkelijke variant beschermt. Het is nooit absoluut. Als we zien dat de bescherming minder wordt dan beschermt het nog wel in grote mate tegen ziekenhuisopname en tegen ernstige ziekte. Dus het weldegelijk zo dat we op termijn andere vaccins moeten krijgen net zoals we dat voor influenza elk jaar doen, maar dat wil niet zeggen dat de vaccins niet meer beschermen. En daarom is het op dit moment belangrijk met name ook de boosterprik te halen."