'Helikoptercrash Mali veroorzaakt door onzorgvuldig onderhoud'

De helikopter crashte op 17 maart 2015, tijdens een schietoefening bij de Malinese stad Gao. Bij het ongeluk kwamen de 30-jarige kapitein René Zeetsen en de 26-jarige eerste luitenant Ernst Mollinger om. Defensie deed na het incident uitgebreid onderzoek naar de toedracht.

In 2016 schreef toenmalig minister Hennis van Defensie aan de Tweede Kamer dat het ongeval was veroorzaakt door een technisch defect. Ze stelde dat het besturingssysteem niet goed was ontworpen. Daarin was ze niet volledig, zegt de Groene Amsterdammer nu.

Onderdeel verbogen tijdens onderhoud

Uit het rapport blijkt volgens het weekblad dat een onderdeel van de helikopter al voor de crash beschadigd is geraakt. In de documenten staat verder dat het onderdeel vrijwel zeker is verbogen tijdens onderhoud door een externe partij in de Verenigde Staten.

De uitgebreide versie van het rapport bleef na de crash vertrouwelijk. Ook de Tweede Kamer vroeg niet door naar de toedracht. Alleen de PVV stelde in de maanden na het ongeluk vragen over wat er zich precies heeft afgespeeld.

Oud-militair en jurist Ferre van de Nadort haalde het rapport boven tafel. Hij vindt dat Defensie te gesloten is over veiligheidsincidenten en zegt dat daardoor problemen onopgelost blijven. In het onderzoeksrapport wordt, los van de oorzaak van de crash, ook verwezen naar de problemen die bij de luchtmacht speelden. Het gaat om tekortkomingen die gevolgen hebben gehad voor de veiligheid.

Gefrustreerd personeel

Hoewel uit het onderzoek dus blijkt dat de crash niet is veroorzaakt door fouten of gebrekkig onderhoud door de monteurs van de luchtmacht in Mali, gaat op de missie wel degelijk veel mis, zo blijkt uit het rapport. Het onderhoudspersoneel is gefrustreerd door het gebrek aan beschikbare onderdelen, gereedschap en ander materiaal.

De Onderzoeksraad voor Veiligheid stelde in september 2017 dat Defensie tijdens de VN-missie in Mali ernstig is tekortgeschoten in de zorg voor de veiligheid van Nederlandse militairen. De raad trok die conclusie naar aanleiding van een ongeluk met een mortier in juli 2016, waarbij twee andere Nederlandse militairen om het leven kwamen.

Na dit kritische rapport stapte minister Hennis in oktober 2017 op.