Waarom we in het vliegtuig steeds vaker met turbulentie te maken krijgen

Heldere-lucht-turbulentie is niet te zien

"Wat ze eigenlijk niet goed kunnen zien aankomen is heldere-lucht-turbulentie", zegt Van Hattum. "Dat is op het moment dat je hoog vliegt, zonder wolken, en dan ineens die bekende ruk aan de vleugels voelt. Je komt niet in een storm terecht, zoals je vaak in films ziet, maar je zit ineens in een luchtstroom die het vliegtuig naar beneden trekt." Volgens Van Hattum is het lastig te meten en kunnen piloten elkaar wel waarschuwen, "maar het kan ook zomaar gebeuren dat je opeens zakt, alsof het vliegtuig even z’n draagkracht verliest."

Klimaatverandering

Het aantal incidenten met turbulentie neemt toe. "We hebben gemeten dat het aantal turbulentiegevallen de afgelopen veertig jaar met 55 procent is gestegen", vertelt Van Hattum. Vooral boven de Verenigde Staten en op Noord-Atlantische routes is de toename merkbaar. "Zorgwekkend", vindt Van Hattum. Maar hoe kan dat? "Waarschijnlijk door klimaatverandering. Doordat temperatuurverschillen toenemen, ontstaan er sterkere luchtstromen, en dus ook meer turbulentie."

Wat betekent dit voor de luchtvaart?

Turbulentie kost de luchtvaartsector geld en levert risico’s op voor passagiers. "Als piloten het zien aankomen, leiden ze het toestel om. Dat kost brandstof en tijd", zegt Van Hattum. "Maar als ze het niet zien aankomen, kunnen er gewonden vallen." Zijn advies is dan ook simpel: "Zorg dat je je gordel om hebt, altijd. Ook als het lampje uit is. Want het kan zomaar gebeuren, een piloot kan er ook door verrast worden."

Vliegtuigen kunnen het aan

Toch hoeft de reiziger zich geen zorgen te maken over de veiligheid van het toestel zelf. "De vleugels van vliegtuigen zijn hierop gebouwd", stelt Van Hattum gerust. "Een vleugel van een groot toestel kan wel acht meter op en neer bewegen zonder te breken." Er wordt bovendien onderzoek gedaan naar technologie om turbulentie actief te verminderen. "Met kunstmatige intelligentie en slimme kleppen op de vleugels wordt gekeken of je turbulentie kunt voorspellen of zelfs tegengaan. Maar dat zit nu nog niet op de toestellen."