'Het is tijd voor een verbod op PFAS'

Milieuwethouder De Jonge (GroenLinks) dringt al langer aan op een verbod op PFAS. In Dordrecht is zware industrie die met PFAS in verband wordt gebracht. Zo werd in de regio al vroeg opgeroepen om geen eieren van hobbykippen meer te eten omdat er veel PFAS in zit, een advies wat nu landelijk geldt. "We hebben ook moestuinonderzoek gedaan en daaruit bleek dat het ook in de groenten zit", vertelt ze.

Als het aan de wethouder ligt worden alle schadelijke PFAS-stoffen verboden. "Wat ons betreft moet de chemische industrie veel meer onderzoek doen voordat ze die stoffen gaan gebruiken. Die verantwoordelijkheid ligt bij hen", vindt ze. Ze wil nog wel een uitzondering maken voor essentiële producten, zoals een pacemaker.

De Europese Unie is al bezig met een dergelijk verbod, maar dat duurt De Jonge allemaal veel te lang. "Ze zijn drie jaar geleden begonnen en zitten nu nog in de vraag en antwoord-sessies. In Nederland kunnen we in principe morgen om tafel." De Jonge staat hier in overigens niet alleen: alle gemeenten in Nederland riepen onlangs het rijk op om een landelijk verbod in te stellen.

'Verbod niet verstandig'

PFAS is een verzamelnaam voor duizenden chemische stoffen die niet afbreken in de natuur en ook niet in het menselijk lichaam. Ze worden heel veel gebruikt: de teflonlaag van pannen is een bekend voorbeeld, net als bijvoorbeeld regenpakken. "Ze hebben allerlei bijzondere eigenschappen, dus daarom heb je zoveel toepassingen", vertelt Rosienne Steensma van Koninklijke Vereniging van de Nederlandse Chemische Industrie (VNCI), waar veel PFAS-producenten lid van zijn. "In een elektrische auto zit al zo’n 10 kilo aan PFAS", vertelt ze.

Volgens Steensma is het verbod dat De Jonge wil niet verstandig. "Er is voor heel veel toepassingen geen alternatief. Bijvoorbeeld in de industrie: daar zijn bijvoorbeeld afdichtingen van leidingen waar stoffen doorheen stromen waarvan je echt niet wil dat ze gaan lekken", zegt ze. Bovendien doen chemische bedrijven in Nederland al heel veel: "We hebben sinds kort emissiebeperking op alle zeer zorgwekkende PFAS, dus fabrieken moeten al minimaliseren."

Steensma wacht af tot het Europese verbod. "Markten zijn nu eenmaal Europees." Ze zegt wel bereid te zijn om mee te werken: "Er wordt aan alle kanten keihard gewerkt."