Wat betekent de daling van eerste asielaanvragen in 2025 voor de opvangproblematiek?

De daling is de grootste tot nu toe en in de kwartalen voorafgaand aan 2025 was de reductie van de migratie ook al te zien. Over het algemeen neemt het aantal asielzoekers in alle groepen af, maar bij de groep mensen uit Syrië is de afname het grootst. Schrover: "44 procent van de aanvragen kwamen van Syriërs. Nu ze niet meer komen omdat het beter lijkt te gaan in Syrië, veroorzaakt dat een daling." De val van het Assad-regime is de grootste aanleiding voor de afname. De aanvragen van mensen uit Jemen en Irak zijn ook sterk gedaald.

Oorzaken

Bij andere landen is de oorzaak van de afname minder helder, omdat daar niet een duidelijke regime-verandering is aan te duiden. De oorzaak van de migratie-reductie in Sudan en Zuid-Sudan is toe te schrijven aan sterfte. "De situatie is daar zo ellendig dat veel mensen overlijden. Dat komt bijvoorbeeld ook door het wegvallen van USAID en steun. Dat is een hele wrede vorm van reductie van migratie." PVVV-leider Wilders schreef de afname gister op X toe aan het strengste asielbeleid ooit, waar zijn partij voor staat. Schrover betwijfelt dat: "Het asielbeleid is nog in de maak. Er is weinig gerealiseerd en in de praktijk gebracht en dus is er weinig effect van het strenge beleid. Het is een algemene Europese trend." De daling is volgens haar geen triomf van het beleid. Frontex, de Europese grensbewakingsorganisatie, zegt dat de afname komt door strengere controles. Schrover noemt dat er vooral verleggingen plaatsvinden: "In eerdere fases fases zag je vooral dat als de controles op de Middellandse Zee toenamen, er een verschuiving plaatsvond naar andere routes, zoals de Canarische route. Dat zie je nu ook gebeuren, de route langs de Canarische eilanden is belangrijker geworden."

Gevolgen

Schrover waarschuwt voor de reacties op de daling, in het verleden was te zien dat er meteen wordt gereageerd met korten op personeel en het aantal asielzoekerscentra. "Dan los je niks op, want er is nog een verwerkingsachterstand", zegt ze. "De IND is heel ijverig bezig om een inhaalslag te maken en mensen op te leiden." Tevens is de IND ook bezig met ervoor zorgen dat mensen in asielzoekerscentra die al een verblijfsstatus hebben gekregen, een huis toegewezen krijgen. "Dat is vanwege de woningnood, die gedeeltelijk een gevolg is van het woningbeleid." Uit de cijfers van het CBS blijkt dat het aantal 'nareizigers' dat naar Nederland komt toeneemt. Dat is een "na-ijleffect" volgens de hoogleraar migratiegeschiedenis. De daling van de nareizigers volgt later als de asielaanvraagdaling blijft.

Voorspellingen

Migratie bestaat in verschillende vormen, Schrover licht toe dat de asielmigratie is afgenomen, maar migratie in het algemeen neemt toe. Oorlog en ellende zijn de grootste redenen voor asielmigratie. "Er is een toename van buiten Europese arbeidsmigratie naar Europa toe en dat maakt de vluchtelingenmigratie wat minder." Beleid maken voor de ontwikkeling van de vluchtelingenmigratie is lastig: "Alle voorspellingen over de ontwikkeling van vluchtelingenmigratie in het verleden zijn fout gebleken, ook de meest recente en dat maakt het zo ingewikkeld beleid te voeren."