Binnenland
KRO-NCRV

De Pompmoord: 'Durf mijn hand in het vuur te steken dat ze het niet hebben gedaan'

foto: ANP
  1. Nieuwschevron right
  2. De Pompmoord: 'Durf mijn hand in het vuur te steken dat ze het niet hebben gedaan'

Als in 1985 een jonge pompbediende wordt vermoord, draait daar in eerste instantie niemand voor op. Zeventien jaar later duikt er een tip op die wijst in de richting van vier mannen. Na een intensief verhoortraject worden zij alle vier veroordeeld, maar juist die verhoren rammelen. "Ik durf mijn hand ervoor in het vuur te steken dat ze het niet hebben gedaan", zegt strafadvocaat Paul Adca bij Spraakmakers.

En Paul Acda is niet de enige. Al in 2009 zette rechtspsycholoog Peter van Koppen in zijn boek De Warnseveldse pompmoord vraagtekens bij het politieonderzoek. Bij gebrek aan technisch bewijs zijn de verhoren van cruciaal belang geweest en daar is rechtspsycholoog Annelies Vredeveldt in de documentaire ook kritisch op.

Verhoortechniek

Vredeveldt ziet hoe er in de verhoren gebruik wordt gemaakt van een methode die de maximalisatietechniek wordt genoemd. Hierbij worden verdachten onder druk gezet, worden ontkenningen niet gelooft en wordt er gebluft over het bestaan van ander bewijs.

Om deze inhoud te tonen moet je toestemming geven voor social media cookies.

Kwetsbare mannen

Journalist Dirk Mostert vertelt hoe alle vier de mannen uit een achterstandswijk in de buurt komen. Gezien hun achtergrond waren zij kwetsbaar en totaal niet bestand tegen de verhoorders. Ook worden de mannen uitgeput doordat ze nachten niet slapen omdat de radio en de lichten in hun cel aanstaan.

Uiteindelijk breekt een van de verdachte en bekent, maar volgens rechtspsycholoog Vredeveldt zijn de mannen zo gemanipuleerd en onder druk gezet, dat een bekentenis die op deze manier is verkregen, weinig waard is. Het kan zowel van een schuldige als van een onschuldige verdachte komen.

Knip- en plakwerk

De rechter in Zutphen acht het bewijs niet overtuigend en spreekt ze vrij, maar in hoger beroep wordt anders geoordeeld. Dat komt mede doordat er in de verklaringen van de verdachten stevig is geknipt en geplakt om het tot een lopend verhaal te maken.

Volgens advocaat Paul Acda is de rechter vrij om binnen een verklaring te selecteren in wat het wel of niet wil gebruiken. "Daar is in deze zaak wel heel ver op doorgegaan en evidente fouten in de verklaringen hebben ze weggelakt." Zo kan het zijn dat bij de uitspraak: "ik was bij het pompstation, maar ik heb niets gedaan", het tweede gedeelte weggelakt wordt.

Herziening

Advocaat Acda strijdt namens de dochter van een van de verdachten (die inmiddels is overleden) voor herziening van de zaak. In Nederland worden zaken alleen herzien bij een novum. Acda zal het rapport van de rechtspsycholoog over de waarde van de bekentenis inbrengen. "Hopelijk gaat dat de Hoge Raad ook overtuigen deze zaak te herzien."

Donderdagavond is de eerste aflevering van de Pompmoord (KRO-NCRV) te zien op NPO 2 om 22.15 uur.

Mis niets met de nieuwsbrief van Spraakmakers

Spraakmakers maken we mét jou als luisteraar. En om jou zoveel mogelijk bij ons programma te betrekken, versturen we een dagelijkse nieuwsbrief. Hierin vind je de stelling van de dag, de onderwerpen in de uitzending en een interessant artikel dat zeker het lezen waard is. Zo kun je gemakkelijk meepraten en mis je nooit meer iets!

Meld je hier aan.

Ster advertentie
Ster advertentie