Binnenland
KRO-NCRV

Historisch erfgoed of handelswaar? Zo wordt er geld verdiend aan de Tweede Wereldoorlog

foto: Anne van der Veenfoto: Anne van der Veen
  1. Nieuwschevron right
  2. Historisch erfgoed of handelswaar? Zo wordt er geld verdiend aan de Tweede Wereldoorlog

Onlangs schafte Nationaal Monument Kamp Vught drie unieke foto’s aan voor de collectie. Directeur Jeroen van den Eijnde kreeg een "ongemakkelijk gevoel" van de aankoop. "Wil ik toestaan dat er iemand geld verdient over de ruggen van de slachtoffers van toen?", vraagt hij zich af in de reportageserie van Spraakmakers.

Geld verdienen aan de oorlog, het gebeurt nog dagelijks. Wie op zoek is naar foto’s of materiaal uit de Tweede Wereldoorlog stuit op een actieve (online) handel. Deze specifieke foto's werden aangeboden door een Duitse handelaar. Vooral foto's uit die tijd, die gemaakt zijn door Duitse soldaten, vinden gretig aftrek onder (particulieren) verzamelaars.

Verhalen van Spraakmakers: Op welke manier wordt er nog geld verdiend aan de Tweede Wereldoorlog? - deel 1

De foto's van Kamp Vught zijn uniek: nooit eerder verschenen er beelden van het kamp en vanaf station Vught waarop Joodse slachtoffers te zien zijn die op transport gaan. "Je ziet ze wachten met hun bagage op het perron", beschrijft Van den Eijnde. "Dit zie je in de wetenschap dat ze vijf dagen later worden vermoord in de gastkamers van Sobibór. Dat is een ongelofelijke realisatie die binnenkomt."

Schenkingen

Van den Eijnde zegt, in de reportageserie gemaakt door verslaggever Anne van der Veen, dat het gebruikelijk is dat dit soort historische beelden - die gelden als cultureel erfgoed - als schenking worden aangeboden.

In het geval van deze unieke foto’s gebeurde dit niet. "Hier wordt gewoon geld verdient, zegt Van den Einde. "Het gaat niet om de inhoud of wat dit kan betekenen."

Vanuit dat principe wil Van den Eijnde eigenlijk niet meedoen aan deze handel, maar omdat het zulke unieke foto's betreft, heeft hij tóch betaald. Wel heeft hij nog geprobeerd de handelaar te overtuigen hem de foto's te geven, door het belang ervan voor Kamp Vught en de educatieve- en historische waarde ervan te benadrukken. "Maar dit viel in dorre aarde", zegt de directeur.

Juridische stappen

Wat hem helemaal stoort is dat er momenteel nog scans van de foto's worden verkocht. "Zo iemand probeert dus werkelijk alles uit deze melkkoe te persen." Hij overweegt juridische stappen.

Fonds

Van den Eijnde pleit voor een speciaal fonds dat de aanschaf van dit soort materiaal voor Nederlandse musea moet bekostigen. "Ik weet het: dit zal de prijs alleen maar opdrijven." Toch wil hij dat dit soort beelden bewaard blijven en niet in handen komen van handelaren of verdwijnen in privécollecties

Om deze inhoud te tonen moet je toestemming geven voor social media cookies.

Download de NPO Radio 1-app

Met onze app mis je niks. Of het nou gaat om nieuws uit binnen- en buitenland, sport, tech of cultuur; met de NPO Radio 1-app ben je altijd op de hoogte. Download 'm hier voor iOS en hier voor Android.

Ster advertentie
Ster advertentie