Nieuwe campagne voor beter gesprek tussen arts en patiënt: 'Dokters moeten van de Olympus afkomen'

Dat goede gesprek tussen zorgverlener en zorgbehoevende is niet een kwestie van 'kies zelf maar' zeggen tegen de patiënt, weet Barnhoorn. "Dat is een vraag uit de oude doos. Samen beslissen is duidelijk maken dat er keuzes zijn, maar ook mensen helpen bij die keuze."

Huisarts is spil

De huisarts is wat gezondheidseconoom Xander Koolman betreft dé persoon die het samen beslissen op zich moet nemen. "De huisarts heeft minder financiële belangen bij de keuze voor een bepaalde behandeling. Dat ligt bij specialisten in het ziekenhuis soms wat anders, omdat daar bepaalde 'productiedoelen' moeten worden gehaald."

Barnhoorn neemt die rol serieus en wil zijn collega’s aanmoedigen om het gesprek nog meer aan te gaan dan ze nu al denken te doen. "Zorgverleners overschatten het 'samen beslissen' vaak, blijkt ook uit onderzoek. Hoogmoed is sowieso een thema in de zorg. Dat zou er eens uit moeten. Dokters overschatten zichzelf in heel veel dingen, ook in hun mate van samen beslissen. Ze moeten van de Olympus afkomen en praten met de patiënten. Die klagen namelijk vaak over arrogantie van artsen, blijkt uit mijn eigen onderzoek. Deze campagne moet een nieuwe impuls zijn om dat te stoppen."

Efficiëntie

Maar: de gesprekken kosten tijd, dus geld. Of toch niet? Barnhoorn: "Ik denk eigenlijk dat in de loop van de tijd het juist tijd kan schelen. Als je in het eerste consult meer tijd besteedt aan het samen beslissen, dan krijg je minder 'ja maar-consulten' daarna. Dat ze terugkomen en toch nog een extra behandeling eisen, bijvoorbeeld."

Koolman ziet de kansen op het gebied van kostenbesparing ook, maar benadrukt dat het niet moet doorslaan. "Het principe van 'samen beslissen' kan ook leiden tot een stijging van kosten. In Italië konden vrouwen bijvoorbeeld kiezen voor keizersnede. Toen kozen vrouwen in meer van 50% van de gevallen voor die ingreep, terwijl dat normaal zo’n 10 tot 15% is."