Binnenland

Bloedspannend: geraakt Juno bij Jupiter?

foto: NASA/JPLfoto: NASA/JPL
  1. Nieuwschevron right
  2. Bloedspannend: geraakt Juno bij Jupiter?

Astronomen over de hele wereld kijken reikhalzend uit naar morgenochtend 04.30 uur, Nederlandse tijd. Dat is het moment waarop de beruchte Juno-sonde na vijf jaar en miljarden kilometers eindelijk in een baan rond Jupiter, de grootste planeet in ons zonnestelsel, kan terechtkomen. Met de nadruk op 'kan'. Want bij een mislukking is een wetenschappelijke nachtmerrie nabij.

Update: eerder vanochtend werd bekend dat Juno succesvol in een baan rond Jupiter is gebracht.

De NASA-sonde zal in theorie achttien maanden lang via de reuzenplaneet bewijzen proberen te vinden over hoe ons zonnestelsel, en daarmee onze aarde, precies is ontstaan. En daarbij zal het ook voor de eerste in de geschiedenis mogelijk zijn om onder het stormachtige wolkendek van de gasplaneet te kijken.

Maar eerst is het natuurlijk nog maar de vraag of dit wel zal lukken. Want Juno zal haar gebruikelijke snelheid van 25.000 km per uur drastisch moeten zien te vertragen om op het juiste moment in de baan van Jupiter te geraken. Anders zal Juno onherroepelijk van de reuzenplaneet wegvliegen en is alles - inclusief de miljoenen euro’s aan investeringen en jaren voorbereiding - voor niets geweest.

Juno heeft speciale ingebouwde motoren om zichzelf te vertragen, maar als er toch iets verkeerd loopt, dan kan hier niets meer aan veranderd worden. Door de afstand tussen de aarde en Jupiter hebben de signalen van Juno immers 48 minuten nodig om door het NASA-team opgemerkt te worden.

Maar als de missie wel een succes wordt, dan zal dit een groot feest voor de wetenschap zijn. Juno herbergt maar liefst negen instrumenten om Jupiter in kaart te brengen. Zijn magnetische velden, zijn aurora’s bij de polen (de equivalenten van het noorderlicht en zuiderlicht op aarde maar dan duizend keer krachtiger, een aantal weken geleden nog prachtig gefotografeerd door de Hubble telescoop), zijn stormwolken, zijn raadselachtige binnenkern, en zo voort. Al deze zaken zullen vanaf november, wanneer Juno geografisch helemaal klaar is om met haar missie te beginnen, gemeten worden.

Ernstige wetenschap… en Lego

Een extra interessant feitje is dat de Nederlandse wetenschapper Imke De Pater (universiteit van Berkeley) indirect bij het Juno-project betrokken is. Met de VLA radiotelescoop in Nieuw Mexico slaagden zij en haar team er al in om Jupiter vanaf de aarde beter in kaart te brengen. Deze kaarten zullen de NASA-wetenschappers nu beter in staat stellen om de gebieden die Juno onderzocht sneller en beter te lokaliseren. En tegelijkertijd kan De Pater met haar team weer nieuwe, meer gedetailleerde, kaarten van Jupiter maken.

De Pater: ‘Er breken echt boeiende tijden aan, want er is nog ontzettend veel niet bekend over Jupiter, onder andere over haar iconische rode oog. Hoewel dat laatste niet meteen het hoofddoel is van de missie, is het natuurlijk wel zo fascinerend dat we hopen er een beter idee over te krijgen.’

Niet alles aan de Jupiter-missie is bloedserieus. Zo heeft Juno ook een camera aan boord die uitsluitend bedoeld is om video’s en foto’s van de planeet voor het gr ote publiek te maken. NASA heeft zelfs een speciale website opgestart om het publiek te laten meestemmen over de plaatsen waar de Juno-camera naar zou moeten kijken. We mogen ons dus aan heel wat mooie plaatjes verwachten, tenminste, als de operatie morgen een succes wordt.

En er zijn drie LEGO-figuurtjes aan boord van de Juno-sonde. Misschien dat die het geluk een duwtje in de rug zullen geven. Met wetenschapper Galileo Galilei (onder andere de ontdekker van vier manen die rond Jupiter vliegen) in miniatuur aan boord, samen met de Romeinse oppergod Jupiter en zijn vrouw Juno (alle drie in staalhard aluminium) zullen de klassieke goden ons misschien wel goed gezind zijn...

Ster advertentie
Ster advertentie