De voetballer die stierf op de eerste dag van de oorlog
- Nieuws
- De voetballer die stierf op de eerste dag van de oorlog
Op de eerste dag van de Duitse inval stierf de Fries Jan van Dalen, toen 22 jaar, als soldaat bij Oegstgeest. Van Dalen speelde voor het eerste team van Kampen, maar heeft zijn talent - net als vele jonge voetballers die het leven lieten - nooit verder kunnen ontwikkelen.
Deze week portretteert Spraakmakers-verslaggever Roy Heerkens vijf gesneuvelde voetballers. Hij begint bij de jonge Van Dalen, over wie journalist Mark Vallinga een prachtig verhaal schreef voor het Friesch Dagblad.
144 voetballers
144 voetballers stierven tijdens de Duitse inval. In de jaren daarop zouden nog velen Nederlanders en voetballers volgen. Van Dalen is één van de jongens die al in de eerste dagen van de oorlog het leven lieten.
Het gezin Van Dalen kon bijna zelf een elftal beginnen: acht kinderen kregen zijn vader en moeder, maar vooral Jan, de oudste zoon, was een talent.
Met de paplepel
Volgens Vallinga was Jan atletisch gebouwd en had hij een goede techniek. Daarbij was zijn vader ook een fervent voetbalsupporter. "Je kan wel zeggen dat hij liefde voor voetbal met de paplepel ingegoten kreeg."
Op zijn vijftiende speelde Jan al in het eerste elftal van Bolsward. Hij zou het zelfs schoppen tot het Friesche elftal, totdat hij wordt uitgezonden om Nederland te verdedigen. Op dat moment heerst nog het vertrouwen dat Hitler ons land - vanwege uitgesproken neutraliteit - zal sparen.
De fatale keuze
"Op 10 mei 1940 bleek dat vertrouwen onterecht", schrijft Vallinga. Jan van Dalen is één van de jonge soldaten die ons land moeten verdedigen. "Jan maakte deel uit van het eerste Bataljon van het negende Regiment Infanterie. Zij kregen de opdracht om naar Leiden te rijden om daar nog meer soldaten op te pikken", vertelt Vallinga.
"Het wrange is dat Jan als korporaal voor in de bus mocht plaatsnemen, maar toen een van de soldaten liet weten aan wagenziekte te lijden, stond Van Dalen zijn plaats af en ging hij achter in de bus zitten." De wisseling van zitplaats kostte Jan uiteindelijk het leven.
Verhalen van Spraakmakers: Omgekomen voetballers tijdens de Tweede Wereldoorlog - deel 1
Volgende week, op 4 mei, herdenken we de oorlogsslachtoffers. Verslaggever Roy Heerkens portretteert deze week samen met sporthistoricus Jurryt van de Vooren omgekomen voetballers tijdens de Tweede Wereldoorlog. Dinsdag hoor je deel 2 van deze serie om 10:30 uur op NPO Radio 1.
Download de NPO Radio 1-app
Met onze app mis je niks. Of het nou gaat om nieuws uit binnen- en buitenland, sport, tech of cultuur; met de NPO Radio 1-app ben je altijd op de hoogte. Download 'm hier voor iOS en hier voor Android.
Gerelateerd
