Achtergrond
KRO-NCRV

Is bijgeloof onzin? 'Zelfs Obama had zijn zakken vol gelukspoppetjes'

foto: ANP
  1. Nieuwschevron right
  2. Is bijgeloof onzin? 'Zelfs Obama had zijn zakken vol gelukspoppetjes'

Niet onder een ladder door lopen, zwarte katten, vrijdag de dertiende, of even afkloppen: het zijn voorbeelden van bijgeloof die we allemaal kennen. Maar in hoeverre werkt dit nu eigenlijk? Het Spraakmakers Uitzendbureau zocht dat uit.

Werkt bijgeloof?

Video niet beschikbaar

Placebo-effect

Volgens Frenk van Harreveld, hoogleraar sociologie aan de Universiteit van Amsterdam, werkt het wel degelijk. Maar niet op de manier waarop velen denken: "Bijgeloof is een manier voor mensen om houvast te vinden in moeilijke tijden", legt Harreveld uit. "Het kan dus werken. Niet op een bovennatuurlijke manier, maar wel als een placebo-effect. Omdat je denkt dat het werkt, werkt het ook."

Obsessief

Wel moet je volgens Harreveld oppassen dat het niet je leven gaat beïnvloeden. Onschuldige manieren van bijgeloof zoals nooit je schoenen op tafel zetten of een paraplu in huis opsteken, kan geen kwaad. "Maar het kan extreme vormen aannemen. Zoals een Amerikaanse honkballer die een hele reeks aan dingen deed voor een wedstrijd, waaronder kip eten. Het moet niet obsessief worden, zodat het je functioneren beïnvloedt."

Gelukspoppetjes van Obama

Toch stelt de hoogleraar sociologie dat we bijgeloof niet als iets doms weg moeten zetten. Er zijn namelijk mensen van wie je het niet verwacht, maar toch heel bijgelovig zijn. "Iemand als Barack Obama bijvoorbeeld", vertelt Harreveld. "Toch een gerespecteerde oud-president van de VS. Maar had toch zijn zakken vol zitten met gelukspoppetjes- en beeldjes."

Iedereen

Bijgeloof kan dus wel degelijk een goede steun zijn, voor werkelijk iedereen: "Op het moment dat het echt spannend wordt, kan iedereen eraan ten prooi vallen."

KRO-NCRV
Bij KRO-NCRV geloven we dat de samenleving rechtvaardiger, eerlijker, groener en liever kan.
Maak morgen mee, KRO-NCRV.

Ster advertentie
Ster advertentie