Keti Koti vieren en herdenken
- Nieuws
- Keti Koti vieren en herdenken
Dit jaar is het 150 jaar geleden dat de slavernij officieel werd afgeschaft in Suriname en de voormalige Antillen. Omroep ZWART zal op verschillende momenten aandacht besteden aan deze belangrijke gebeurtenis door Keti Koti te herdenken op vrijdag 30 juni en te vieren op zaterdag 1 juli. We geven een podium aan nazaten van tot slaafgemaakten en hun verhalen. Het is onze gedeelde geschiedenis en het gaat ons allemaal aan.
Taal als onderdeel van je identiteit
Taal is een belangrijk onderdeel van onze identiteit. Door taal kunnen we cultuur, waarden, tradities en geschiedenis doorgeven aan volgende generaties. Ruben Severina is een voorvechter van de belangenbehartiging van Arubanen en Antillianen in Nederland. Ook zet hij zich in voor de bevordering van het Papiaments. Severina: "Woorden doen ertoe, welk woord gebruik je om de ander niet buiten te sluiten?"
Wat heeft Papiaments met slavernij te maken? Severina: "Ik denk alles. Als er geen slavernij was, was er geen Papiaments geweest. Papiaments is ontstaan aan de westkust van Afrika. Als een lingua franca tussen de Portugese slavendrijvers en de Afrikaanse handelaars. Beetje bij beetje ontwikkelde de taal tot een Creoolse taal. Een Creoolse taal heeft een Afrikaanse structuur met een Europese woordenschat." Ook in het Nederlands worden er veel woorden uit andere talen gebruikt. Severina vat samen: "Alle talen worden beïnvloed door elkaar."
De invloed van de kerk
Hoe kon het gebeuren dat met de bijbel in de ene hand, met de andere hand tot slaafgemaakte mensen werden gemarteld en onderdrukt? Bianca Gallant, voorzitter van de werkgroep heilzame verwerking van het slavernijverleden voor 'wit' en 'zwart', onderzocht het slavernijverleden van de kerk. Gallant: "De kerken hebben een behoorlijke hand gehad bij het tot stand komen en stand houden van de slavernij."
In de bijbel staat Heb uw naasten lief, maar deze tekst werd niet gepredikt voor de zwarte mensen. Gallant: "Er was een slavenbijbel, een bijbel speciaal voor tot slaaf gemaakte mensen, hier waren teksten uitgehaald." Zo stond er ook niet in dat iedereen gelijk was. Toen werd er gezegd dat de tot slaaf gemaakte vervloekt was, zij waren verdoemd om in slavernij te leven.
Muziekstijl Tambú
De Tambú is meer dan alleen een muziekinstrument. Tambú is een traditionele muziekstijl uit het Caribisch gebied. Het is een spirituele ervaring, een uitlaatklep en een vorm van communicatie. Curaçaose percussionist Vernon Chatlein doet onderzoek naar Tambú en verwerkt het in een voorstelling.
Chatlein: "Het is een levenswijze, het houdt in geloof, liefde, je dagelijkse leven, een dans, een feest, het is eigenlijk alles omvattend." Vooral actuele thema's worden aangepakt in de Tambú. Wat opvallend is, is dat er meer Tambú gespeeld word in Nederland dan op Curaçao, Chatlein: "Dat heeft te maken met het behoud van je eigen cultuur, als je ver van je land bent, dan heb je nog meer behoefte eraan."
Remember & Celebrate
Wil je meer horen over Keti Koti? Beluister dan hier de gehele uitzending van De Weg Naar Keti Koti van 25 maart 2023 terug. Met Ruben Severina, Bianca Gallant, Vernon Chatlein, Angela Groothuizen en met presentatie van Milouska Meulens.
Op vrijdag 30 juni 22.20 uur herdenken we op tv met Remember Keti Koti op NPO 2 en op zaterdag 1 juli 21.50 vieren we het met Celebrate Keti Koti op NPO 1.
De Weg naar Keti Koti
Abonneer je op onze wekelijkse nieuwsbrief!
Elke zaterdag het beste van NPO Radio 1 in jouw mailbox.
