Politie heeft geen zicht op dumpingen drugsafval

Het is voor het eerst dat onderzoekers het dumpen van drugsafval in kaart hebben gebracht. Hoeveel er wordt gedumpt en geloosd in Nederland is “een dark number”, aldus het rapport dat morgen officieel verschijnt.

Onderzoekers spraken met betrokkenen bij politie en gemeenten en keken naar de illegale dumpingen en lozingen in de periode 2010-2015. Vanaf 2010 loopt het aantal aangetroffen dumpingen en lozingen sterk op van 32 naar 176 in 2014.

Maar in 2015 is er sprake van een lichte daling (zie tabel hieronder). Dat betekent overigens niet dat er ook daadwerkelijk minder dumping is. De cijfers gaan alleen over de dumps die zijn gemeld bij de politie. De inschatting van de politie is dat de aangetroffen dumpingen in vaten en jerrycans slechts het topje van de ijsberg vormen en dat er buiten zicht van de politie veel drugsafval wordt geloosd.

Het rapport heeft ook gekeken naar de wijze waarop wordt gedumpt en geloosd. Naast de klassieke vatendump, bedenken criminele bendes steeds meer creatieve vormen van dumping.

Zo zijn er lozingen geconstateerd in autowasstraten en ook in gierkelders van boerderijen. Dat was al bekend, maar uit het onderzoek blijkt dat dit “meer dan incidenteel plaatsvindt”. Inmiddels zijn er al amfetaminesporen aangetroffen in voedermais.

Nederland productieland

Nederland produceert vooral amfetamine en XTC (MDMA). Het afval van deze productie bevat schadelijke chemicaliën, die bij blootstelling kunnen leiden tot ernstige gezondheidsklachten zoals hoofdpijn, misselijkheid ernstige brandwonden, stuiptrekkingen en bewusteloosheid.

Nu blijkt dat 10 procent van alle dumpingen heeft plaatsgevonden in of nabij een Natura 2000 gebied. En in Brabant en Limburg heeft 20 procent van het aantal geregistreerde dumpingen plaatsgevonden bij een grondwaterbeschermingsgebied, waar drinkwaterwinning plaatsvindt.

Wat de gevolgen van deze dumpingen zijn, is onduidelijk. Het rapport concludeert dat het “zeer wenselijk” is om nader onderzoek te doen naar de impact van lozingen op de drinkwaterwinning en op de kwetsbare natuurgebieden.

Het rapport heeft kritiek op de werkwijze van de politie. Dumpingen worden nog teveel gezien als geïsoleerd delict. Dat is een gemiste kans, want dumpingen kunnen ook informatie verschaffen over de bendes achter de dumping. Het rapport adviseert om de dumpplek meer te beschouwen als een plaats delict, inclusief bijbehorend tactisch en forensisch onderzoek.

Ontwikkeling van geregistreerde dumpingen/lozingen
2010: 32
2011: 49
2012: 70
2013: 119
2014: 176
2015: 161

In Radio EenVandaag een gesprek met Yvette Schoenmakers, de maakster van het rapport: