Achtergrond
NTRVPRO

Wat waren de laatste woorden van Anton Mussert?

foto: Anton Mussertfoto: Anton Mussert
  1. Nieuwschevron right
  2. Wat waren de laatste woorden van Anton Mussert?

Julius Caesar kon nog net uitbrengen "Ook gij Brutus?", voor hij stierf. En Willem de Zwijger zei: "Mijn god heb medelijden met dit arme volk". Laatste woorden van historische figuren vinden we veelzeggend, we hechten er waarde aan. Alsof die ene zin de slotsom is van een stukje geschiedenis, verhaaltje uit, boek dicht.

#20 - De laatste woorden van Anton Mussert - DOCS

De laatste woorden van Anton Mussert

Ook Anton Mussert, leider van de NSB, schijnt nog iets gezegd te hebben voordat hij in mei 1946 werd geëxecuteerd. Iets dat nu, 75 jaar later, pas openbaar wordt. Wat zou hij de wereld nog hebben willen meegeven? Kunnen we zijn daden door die woorden beter begrijpen?

Toen journalisten Djuna Kramer en Misha Melita hoorden dat er laatste woorden van Mussert zouden vrijkomen, liet het hen niet meer los. Ze begonnen aan een zoektocht vol verrassende wendingen. Waar begin je als je een staatsgeheim wilt vinden? En waarom zijn deze woorden eigenlijk staatsgeheim?

Ze spreken met historici Edwin Klijn en Robin te Slaa, die twee vuistdikke pillen schreven over de geschiedenis van de NSB en haar leider. Hebben zij een idee wat de woorden zouden kunnen zijn? Ook Dries Blommers komt aan het woord, die Anton Mussert zelf gekend heeft omdat zijn vader de chauffeur was van de NSB-leider.

Het proces van Anton Mussert

Musserts laatste maanden in de cel

In de Scheveningse strafgevangenis bezoeken Kramer en Melita de cel waar Mussert zijn laatste jaar doorbracht. Hij schreef er nog vele brieven, waarin hij zichzelf probeert vrij te pleiten: 'Mijn taak is om straks in het openbaar rekenschap te geven van al mijn doen en laten als leider in dezen vijf jaren dat hoop ik te kunnen en mogen doen en dan zal velen een licht opgaan en velen zullen worden gerehabiliteerd.'

Maar het liep anders af voor Anton Mussert. Hij wordt veroordeeld tot de doodstraf wegens landverraad. Het vonnis wordt op 7 mei 1946 voltrokken in de duinen bij Scheveningen, op de Waalsdorpervlakte. Wie waren erbij? En wat weten zij van de laatste woorden van Anton Mussert?

De laatste woorden van Mussert is te beluisteren in DOCS, de podcast.

Het podcast-only programma DOCS

Iedere week brengt DOCS persoonlijke, indringende documentaires over zeer uiteenlopende onderwerpen. Soms actueel, soms tijdloos, altijd bijzonder. De documentaires van DOCS zijn te horen op NPO Luister, in je favoriete podcastapp, of via de website of app van NPO Radio 1.

Ster advertentie
Ster advertentie