Smeltend ijs: vroegere Noordpoolexpedities en toekomstige mogelijkheden
- Nieuws
- Smeltend ijs: vroegere Noordpoolexpedities en toekomstige mogelijkheden
Minstens 400 jaar lang worden verschillende pogingen ondernomen om vaarroutes over de Noordpool te ontdekken. Langzaam maar zeker is het gebied in kaart gebracht. Dit was vaak gevaarlijk, lastig en eindigde niet altijd goed. Spitsbergen werd ontdekt en op Nova Zembla werd overnacht door Willem Barentz in 1596. Maar nu de poolkappen smelten verandert er ook een hoop voor de zeevaart in het – nu nog – koudste stukje van de aarde.
In het Scheepvaart Museum is de expositie Strijd om het ijs te zien. Conservator Diederick Wildeman en poolonderzoeker Louwrens Hacquebord zijn te gast in OVT, live vanuit de Mariënburgkapel in Nijmegen.
Vroeger, nu en in de toekomst
"De grenzen zijn verkend en dat is denk ik het belangrijkste," vertelt Diederick Wildeman. In 400 jaar tijd werd het gebied onderzocht en bekeken. Voor Nederland waren verschillende redenen om naar de Noordpool te gaan. Exploratie, voornamelijk.
Maar ook hadden de tochten soms tot doel om Nederlandse namen te geven aan eilanden en gebieden. "Ze zagen dat oude Nederlandse namen – zoals Nova Zembla en Spitsbergen - van de wereldkaart verdwenen. En dat wilden ze voorkomen. Dus gingen ze op expeditie om gebieden te claimen en te zeggen wij waren hier al eerder," aldus de conservator.
Over 50 jaar zal er in de zomer geen enkel ijs meer drijven in de poolzee
In 400 jaar tijd is er enorm veel verandert. Poolonderzoeker Louwrens Hacquebord: "Baaien die anders bedekt zijn met ijs, zijn nu niet bedekt met ijs. Gletsjers trekken terug. De grens die exploitatie mogelijk maakte, gaat steeds verder naar het noorden toe. Olie en gas worden nu gewonnen waar ooit eerst ijs lag. IJskappen op Groenland ook, daar staan allemaal partijen al klaar om mineralen te gaan winnen."
400 jaar Noordpoolexpedities
De Varna in het ijs
Bordspel met een speelveld bestaande uit ijsschotsen met inuit jagend op ijsberen zeehond
Strijd om het ijs is tot 10 mei 2020 te zien in het Scheepvaart Museum in Amsterdam.
Meer OVT?
OVT is een historisch radioprogramma met actueel nieuws over geschiedenis, columns en documentaires. OVT wordt wekelijks uitgezonden op zondagochtend van 10.00 tot 12.00 uur. Volg OVT op Facebook en Twitter.
Gerelateerd
