Geschiedenis
VPRO

Deze exoten terroriseren de wereld

foto: NPO Radio 1foto: NPO Radio 1
  1. Nieuwschevron right
  2. Deze exoten terroriseren de wereld

De Amerikaanse rivierkreeft veroorzaakt problemen in Nederland. De 'invasieve exoot' zorgt voor oeververzakkingen en verziekt de waterkwaliteit. En toch hebben we het aan onszelf te danken: we hebben zelf de Amerikaanse rivierkreeft naar Nederland gebracht. En het is niet de eerste keer dat zo’n actie tot problemen leidt.

Erno Eskens, filosoof en auteur van Een beestachtige geschiedenis van de filosofie is te gast in OVT en vertelt over de verschillende exotische plagen.

Exotische invasie rivierkreeft

Een invasieve exoot?

"Het woord ‘exoot’ kennen we pas sinds 1935," vertelt Erno Eskens. De term wordt gebruikt voor dieren die (nog) niet in ons nationale ecosysteem voorkomen, en door de mens naar dat nieuwe gebied zijn gebracht. Soms veroorzaakt zo’n nieuw dier overlast of problemen, bijvoorbeeld omdat er geen natuurlijke vijand van het dier is en de populatie zo veel te groot wordt. De invasieve exoot bedreigd dan het huidige ecosysteem.

"Je zou het kunnen zien alsof er een 'oercultuur' aan dieren zijn in een bepaald land. De rest van de dieren zijn invasieve soorten die de boel op z’n kop zetten." Maar zo vertelt Eskens: "Een beestje kan ook ingeburgerd zijn, de problemen worden dan binnen de perken gehouden."

De rivierkreeft

De rivierkreeft die nu steeds grotere gedeeltes van Nederland veroverd zijn niet echt gevaarlijk. Maar ze maken kleine holletjes en bovendien eten ze heel veel waterplanten. Die waterplanten zuiveren normaal gesproken het water – nu blijft het water troebel, sommige vissen kunnen daar niet meer in leven. Zo krijg je een heel ander ecosysteem.

Konijnen en padden

De rivierkreeft is zeker niet de eerste exoot die wordt ingevoerd en uiteindelijk problematisch blijkt te zijn. Ook in Australië kennen ze verschillende exoten die de boel uiteindelijke terroristen. Denk aan de konijnenplaag.

Quote

Uiteindelijk kwam er zelfs een enorm hek om de konijnen tegen te houden


"Ze dachten, we zetten even leuk wat konijnen uit voor de jacht." Maar de konijnen vermenigvuldigden zichzelf zeer snel. Uiteindelijk kwam er zelfs een hek om de konijnen tegen te houden. "Dat had natuurlijk helemaal geen zin want de konijnen graven daar zo onderdoor."

Ook leeft de giftige reuzenpad nu in Australie. "Deze werd uitgezet om kevertjes op te eten, maar vervolgens sterven nu ook vogels en slangen uit omdat de kikkers veel te sterk zijn."

En grootste exoot..?

Zo werkt het soms: je wilt het probleem oplossen, maar uiteindelijk is de oplossing veel te sterk en neemt die alles over. "Maar we moeten ons vooral bedenken," deelt Eskens tot slot nog mee, "dat wij zelf de grootste exoot zijn: we komen uit Afrika, en we hebben de natuur en de ecosystemen waar wij in leven, totaal ontwricht."

Meer OVT?

OVT is een historisch radioprogramma met actueel nieuws over geschiedenis, columns en documentaires. OVT wordt wekelijks uitgezonden op zondagochtend van 10.00 tot 12.00 uur. Volg OVT op Facebook en Twitter.

Ster advertentie
Ster advertentie