Cultuur & Media
VPRO

Jaap Goudsmit: 'Als de kinderen COVID-19 niet verspreiden. Wie dan wel?'

foto: Jaap Goudsmitfoto: Jaap Goudsmit
  1. Nieuwschevron right
  2. Jaap Goudsmit: 'Als de kinderen COVID-19 niet verspreiden. Wie dan wel?'

Jaap Goudsmit is als arts-onderzoeker vooral bekend door zijn onderzoeken naar aids en de griep. Hij is verbonden aan het Amsterdam Universitair Medisch Centrum en de Harvard University in Boston. Nu is te gast bij Nooit Meer Slapen en vertelt over het onderzoek naar COVID-19 én over zijn nieuwe boek Wie herdenken wij op 4 mei?

{podcast audio="126772" caption="Arts-onderzoeker Jaap Goudsmit te gast in Nooit Meer Slapen: " }

"Het verbaasde mij niet dat de coronamaatregelen worden verlengd", vertelt Goudsmit. Volgens hem is de coronacrisis een unieke situatie. De hele wereld stil staat, is op slot gegooid, en het virus is dodelijker en verspreidt zich sneller dan een gemiddeld griepvirus. "Maar", stelt hij, "verder weten we eigenlijk maar weinig, dat is duidelijk."

Weinig kennis

"Eigenlijk weten we nog helemaal niets over het coronavirus", vertelt de onderzoeker. "Wat dat betreft is het hetzelfde als tijdens de aidsepidemie. In het begin moet je echt nog álles onderzoeken, dan ben je continue aan het leren."

Wetenschap is twijfelen volgens de arts-onderzoeker. "Toch wordt er verwacht dat deskundigen iets heel erg zeker weten. Maar juist door de hele tijd te denken 'ik weet een heleboel niet, en daar moet ik achter komen' word je een betere wetenschapper."

Quote

In wezen is niemand een expert in iets wat nieuw is

Jaap Goudsmit, arts-onderzoeker en schrijver

Een paar dingen zijn – gelukkig – wel redelijk zeker. Dat COVID-19 een luchtweginfectie veroorzaakt, bijvoorbeeld. Maar omdat het niet precies duidelijk is hoe ver virus zich verspreidt, blijft het moeilijk om op het virus te jagen. "Tijdens de aidsepidemie zag je duidelijke risicogroepen. Homoseksuele mannen en drugsgebruikers bijvoorbeeld. Nu is dat compleet anders."

Groepsimmuniteit

"In het begin werd gezegd dat zestig procent van de bevolking besmet moest raken met corona om groepsimmuniteit te halen. Ik vond dat percentage laag." Want zo stelt Jaap Goudsmit: als er maatregelen worden getroffen om de infectiesnelheid naar beneden te brengen, wordt die zestig procent nooit gehaald. "Uit de testen van de bloeddonoren blijkt dat het inderdaad niet te doen is. We zullen dus veel agressiever het virus achterna moeten."

Bovendien gaan we er veel te makkelijk vanuit dat er binnenkort een vaccin is, vindt Goudsmit. "Maar die kans is heel klein." Het is volgens hem beter om mensen antistoffen toe te dienen, afkomstig van mensen die al genezen zijn van corona. "Dat heeft een relatief grote kans van slagen én je kunt het lokaal maken."

Oplossingen?

"Het is nu aan de overheid om uit te zoeken waar het virus zich bevindt en hoe het zich verspreidt. In mijn ogen doe je dat door te testen." Heel veel te testen, op besmettingen en mogelijk aanwezige antistoffen. "We weten nu dat de kinderen het virus niet verspreiden, maar wie dan wel?"

"Ik pleit voor grootschalig onderzoek, op landelijk niveau, zodat je weet wie er besmet is en wie er besmet is geweest. Daarvoor heb ik ook bij onze overheid gepleit."

Ook gelooft hij dat het goed werkt om verschillende disciplines bij elkaar te brengen. "We kunnen veel van elkaar leren: virologen, psychologen, antropologen. Het is belangrijk om erachter te komen hoe mensen zich gedragen. En hoe lang we deze beperkende maatregelen gaan volhouden."

Wie herdenken wij op 4 mei?

Vrijheid ziet de onderzoeker als essentieel. "Je wilt de vrijheid maximaliseren en de vrijheid hebben om zelfstandig te beslissen wat je wel en niet doet." Hij ziet de huidige situatie als een 'nationaal event'. "Een gebeurtenis die we, anders dan in tijden van oorlog, nog nooit hebben meegemaakt. En toevallig gaat zijn boek over het einde van de oorlog en onze nationale herdenkingsdag op 4 mei.

Hij stelde een boek samen: Wie herdenken wij op 4 mei? Dit boek maakt in ruim 150 visualisaties feitelijk en in volle omvang zichtbaar wie de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog waren en hoe of waar ze aan hun einde kwamen.

Alles van Nooit Meer Slapen terugluisteren?

Terugluisteren kan via jouw favoriete podcast. Nooit Meer Slapen is hét cultuurprogramma van de VPRO. Elke maandag- tot en met vrijdagnacht tussen 00.00 en 01.00 uur hoor je een diepgravend gesprek over cultuur, literatuur, film, muziek, theater of kunst.

Ster advertentie
Ster advertentie