Cultuur & Media
NTR

'Durf te voelen dat je onbelangrijk bent'

foto: Ambo | Anthos Uitgeversfoto: Ambo | Anthos Uitgevers
  1. Nieuwschevron right
  2. 'Durf te voelen dat je onbelangrijk bent'

Als we onze neuzen, ogen en oren hebben gecorrigeerd, is het tijd voor onze persoonlijkheid. Het adagium: Worden wie je bent kan naar de reservebank. Psycholoog Jean-Pierre van de Ven vertelt in Kunststof dat we ook ingesleten patronen in ons gedrag succesvol kunnen omvormen.

Het moet helemaal anders

Jean-Pierre van de Ven is psycholoog, relatietherapeut en columnist voor het tijdschrift Psychologie. Hij schreef vele boeken over de relatie- en communicatieproblemen die hij tegenkomt in zijn praktijk. Onlangs verscheen zijn boek Het moet helemaal anders; verander jezelf in drie stappen.

Het verplicht thuiszitten van veel gezinnen sinds deze week roept nieuwe vragen op. Van den Ven: "Voor veel mensen betekent dit een nieuwe situatie. Om het een beetje leuk met elkaar te houden denk ik: laat elkaar een beetje. Niet de hele tijd bij elkaar checken hoe het gaat. 'Heb je je handen wel gewassen, ben je gespannen of niet.' Gun elkaar privacy en rust. En ik raad iedereen aan een beetje bang te zijn, daarmee ben je voorzichtiger."

Jong geleerd, is heel hardnekkig

"Als het over verandering van gedrag gaat krijg ik vaak dezelfde vragen. 'Wat kunt u veranderen aan mijn partner?', bijvoorbeeld. Ook vragen over leren minder boos en opvliegend te zijn. En minder te claimen. Mensen erkennen dat daar een probleem zit, maar kunnen het toch niet veranderen bij zichzelf."

"In mijn boek leg ik uit hoe zeer wij teruggrijpen naar oude patronen", vervolgt Van den Ven. "Hoe hardnekkig dat is. Jong geleerd is oud gedaan, daar komt het in de basis bij iedereen op neer. We hebben mallen in ons hoofd. Vaak het voorbeeld van je ouders, die volg je of juist perse niet. In relaties en op het werk ben je die mallen steeds aan het herscheppen."

Quote

Je moet bij de basisemotie zien te komen

Jean-Pierre van de Ven

Aangebrand door het leven

"Die opvliegendheid speelt bij mij ook. Bij mij was er altijd onrust. Het gevoel dat ik er niet toe doe, dat ik er niet bij hoor. Dat gevoel heb ik mijn hele leven gehad. Mijn vader had het ook, het is alsof het zich opstapelt."

"Als je je door dat basisgevoel laat leiden, ga je steeds aangebrander door het leven. Hoe minder je in contact bent met die onbewuste overtuiging, hoe meer het je in de weg gaat zitten. De kentering is begonnen bij het besef dat dat gevoel bij mijn vrouw en kinderen niet speelt. Daar hoor je er wel echt bij."

"Alle verandering begint bij verlangen of afkeer. Je krijgt afkeer van de situatie waarin je zit, of het verlangen voor verandering wordt echt groter. Maar het probleem is bij veel mensen hoe je dat blijvend verandert in je gedrag. Je moet bij de basisemotie zien te komen. In drie stappen laat ik mensen bij die emotie komen om werkelijk te kunnen veranderen."

Gedrag transformeren

"Belangrijk is om je leefregels aan te passen. Als je bewust of onbewust het gevoel hebt dat je er niet toe doet, is je gedrag vaak op anderen gericht. Mensen gaan pleasen en zichzelf wegcijferen. Dat gedrag moet je leren te transformeren. Die mensen zouden zich meer op zichzelf moeten richten en hulp gaan vragen."

"Voor mij was het bijvoorbeeld heel essentieel om te durven voelen dat je er niet zoveel toe doet. Voor de mensen bij wie een burn-out altijd dichtbij is, kan dat een revelatie zijn. Als je durft te voelen dat je niet zo belangrijk bent. Dat je iets niet kunt, dat je er niet bijhoort. Dat stemmetje blijft dan nog even zeuren. Die oude gedachten zijn vrienden die lang komen maar die je geen koffie geeft."

Kunststof Radio

Het cultuur- en mediaprogramma van NTR van maandag tot en met donderdag te horen tussen 19.30 en 20.30 uur op NPO Radio 1 of op elk moment terug te luisteren als podcast. Volg Kunststof op Twitter, Facebook en Instagram.

Ster advertentie
Ster advertentie