Statushouders huisvesten is een lastige klus voor gemeentes

"Voor de reguliere woningzoekende is de wachttijd meer dan 10 jaar", vertelt Van Ooijen, wethouder bij de gemeente Utrecht. Dat is een tijd die een statushouder die misschien al een paar jaar in een AZC zit, niet kan afwachten. "Er is een regeling voor urgente woningzoekers, daar vallen statushouders onder maar ook andere groepen, dat zij sneller een woning krijgen." Daarbij wordt gekeken naar welke doelgroep geen dag meer kan wachten op een woning.

Een enorme opgave

Het huisvesten van de statushouders wordt volgens Van Ooijen "een enorme opgave" en hij hoopt op hulp vanuit het Rijk. "We weten hoe enorm overspannen de woningmarkt is, en dit kun je niet bij de gemeente neerleggen zonder ook de middelen te leveren, om bijvoorbeeld met flexibele woonconcepten of met een versnelling van een aantal projecten ook iets voor mekaar te boksen."

'Put van ellende' voor statushouders

De afgelopen jaren hebben we gezien dat de wachttijd in de asielprocedure steeds verder is opgelopen. "Op de piek zaten ongeveer 15 duizend mensen te wachten waarvan men wist dat de kans reëel zou zijn dat ze een vergunning zouden krijgen", vertelt Sanders Schaap van Vluchtelingenwerk Nederland. Nu is er een versnelling in de procedure aangebracht en is de verwachting dat een gros van deze wachtende asielzoekers een vergunning krijgt.

"De groep die er nu aan zit te komen, die hebben al twee of drie jaar gewacht in een AZC", zegt Schaap. "Dat is een put van ellende voor die mensen. Ze zijn gevaar ontvlucht in het land van herkomst, hebben een gevaarlijke reis gehad en dan komen ze hier aan. En, het enige dat ze hier de hele dag kunnen doen is wachten. De IND biedt ook geen enkel perspectief van wanneer ze aan de beurt zijn."

Kern van het probleem

"Ik kan me voorstellen dat gemeentes zich overvallen voelen hiermee en ik denk ook niet dat je van alle wethouders in Nederland kan verwachten dat ze zich gaan verdiepen in de krochten van het IND, hoeveel mensen eraan zitten te komen. Dat is de verantwoordelijkheid van de staatssecretaris, om goede afspraken te maken met de gemeentes", zegt Schaap.

Volgens Schaap zit de kern van het probleem in de stabiliteit en voorspelbaarheid van het asielsysteem. "De gesprekken over asiel, die zouden er een stuk minder zijn als we ervoor zorgen dat de basis op orde is. Dat mensen die hier komen, snel duidelijkheid hebben over of ze hier mogen blijven, snel teruggaan als dat niet het geval is, en ook snel naar een woning kunnen als ze een plek krijgen in onze samenleving."

Draagvlak in samenleving

In vergelijking met 2016 is het draagvlak in de samenleving veranderd. Waar burgemeesters eerst spraken over AZC's waar bijna meer vrijwilligers waren dan asielzoekers, gaat het gesprek tegenwoordig meer over overlast. Daarom is het belangrijk volgens Schaap dat het gesprek weer gaat over waar de asielzoekers vandaan komen, waarvoor zij gevlucht zijn, en dat daarnaast het Rijk de gemeentes stevig moet ondersteunen met de lastige opgave waarvoor zij staan.

Meer van De Nieuws BV?

Volg ons op Instagram, Facebook en Twitter.