Hoe kan er een eind gemaakt worden aan ondermijning door drugscriminelen in Nederland?

"In dit boek zijn we op zoek gegaan naar antwoorden op de vraag op de vraag of de problematiek oplosbaar is", vertelt Pieter Tops in Met Het Oog Op Morgen. "Het is bijvoorbeeld een gegeven dat de boeren zo vaak benaderd worden, daar hebben we in het boek ook een hoofdstuk over. Een paar jaar geleden hebben de kranten hetzelfde onderzocht en daar kwam hetzelfde percentage uit."

Dat betekent dat ongeveer twintig procent van de boeren wordt benaderd om op de een of andere manier deel te nemen aan de productie of opslag van drugs. "Die boeren hebben natuurlijk stallen. Zeker de stallen die wat meer afgelegen liggen trekken natuurlijk de aandacht van criminelen. Daar wordt ook behoorlijk veel geld op geboden. Dat kan tot in de tienduizenden euro’s oplopen."

Aantrekkelijk aanbod

Veel mensen zeggen nee, maar het klinkt voor sommige boeren toch als een aantrekkelijk aanbod. "Een boer heeft zijn volledige pensioen natuurlijk in zijn bedrijf zitten en hij krijgt het nu natuurlijk niet verkocht. Dan is zo’n aanbod natuurlijk aantrekkelijk, wanneer zo’n figuur op het erf komt."

Het opvallende is vervolgens wel dat er dus nog een wereld te winnen valt bij de boerderijen. "Boeren die nee zeggen laten lang niet altijd aan de politie weten wie de drugscrimineel nu precies is. Juist omdat de overheid voor hen geen goede partner bleek. Zij houden soms dus de mond. Daar is bijvoorbeeld veel te halen voor de rechtsgang."

Maar boeren behoren niet tot de enige beroepsgroep die regelmatig wordt benaderd door drugscriminelen. Dat is volgens Tops ook het grootste probleem, omdat daar de grootste vorm van ondermijning te herkennen is. "De enorme hoeveelheid geld die omgaat in de drugscriminaliteit is helaas interessant genoeg voor een groot aantal beroepen. Zo worden ook vissers regelmatig benaderd."

Teveel mensen zijn vatbaar

Ook jongeren en scholieren blijft het niet bespaard. "Dan gaat het niet eens om de verkoop, maar ook om het vervoeren van de drugs. Even een pakketje brengen van stad A naar stad B levert al 600 euro op. Dat terwijl die jongeren voor dat geld een maand in de supermarkt vakken vullen." Lang niet alle scholieren doen dat natuurlijk, maar volgens Tops zijn er genoeg jongeren die dit wel doen. "Zij worden vervolgens een wereld in gezogen, waar ze niet zomaar meer uit komen."

Ook banken zijn vaak onderdeel van de ondermijning, hoewel Tops wel ziet dat er meer meldingen worden gemaakt. "De vraag is echter wat er vervolgens met deze meldingen gedaan wordt. Er gebeurt te weinig met de verdachte meldingen die de banken maken. Dat zijn er nu te veel, het systeem is er niet op ingesteld."

Solidariteit is belangrijk om het probleem op te lossen

De problemen lopen dus veelal in elkaar over. Er wordt gespeeld op meerdere borden, iets dat Tops zorgen baart. Juist daarom is het lastig om een oplossing te vinden voor de drugsproblematiek in Nederland. De huidige manier van werken is niet voldoende en maakt het moeilijk om het probleem aan te pakken.

"Er is echt een fors pakket aan dingen die moeten gebeuren. Zo moet de politie dus beter zijn ingesteld op de extra meldingen van de banken, moet de rechtsspraak beter omgaan met alle zaken en moet tot slot ook het publieke debat over drugs anders. Maar dat is niet het belangrijkste. Het gaat erom dat er meer solidariteit georganiseerd moet worden. Dat is de morele vraag die beantwoord moet worden. Hoe willen wij een nette samenleving opbouwen?"

Download de NPO Radio 1-app

Met onze app mis je niks. Of het nou gaat om nieuws uit binnen- en buitenland, sport, tech of cultuur; met de NPO Radio 1-app ben je altijd op de hoogte. Download 'm hier voor iOS en hier voor Android.