Spreken is zilver, zwijgen is goud. Of toch niet?
- Nieuws
- Spreken is zilver, zwijgen is goud. Of toch niet?
Bij het woord ‘censuur’ denken we al gauw aan autocratische landen zoals China, Iran, en Turkije. Maar hoe staat het eigenlijk met de vrijheid van spreken in Europa? In Zwijg, een reeks van Radio Doc, onderzoeken journalisten Pamela Kalkman en Adinda Akkermans hoe vrij wij Europeanen anno 2019 zijn om te zeggen, schrijven, zingen en maken wat we willen.
Zwijg
Het zwijgen opgelegd
Ze spreken met verschillende mensen met verschillende expertises, wonend in verschillende Europese landen. De Spaanse rapper Valtonyc werd veroordeeld tot vier jaar cel. Hij zou met zijn teksten terrorisme aanwakkeren. Hij vluchtte naar Brussel waar hij nu als banneling leeft.
Ook bezoeken ze de Kroatische theatermaker Oliver Frljic, een mooi voorbeeld van een mens waar de democratie mee floreert: een koppig mens. En er wordt een ander land bezocht waar veel gebeurt omtrent censuur. Je verwacht het misschien niet, maar toch: Finland.
Een dictatuur houdt van zwijgzame mensen, maar een democratie juist die koppige mensen nodig
Toenemende censuur
Ook spreken de radiomakers met professor Eric Heinze, mensenrechtenverdediger en professor recht en geesteswetenschappen aan de University of London. Hij is dé expert op het gebied van vrijheid van meningsuiting en ziet de censuur in Europa toenemen. Denk aan anti-terrorismewetgeving, denk aan nieuwe regelgeving die bepaalt wat je wel en niet mag posten op internet. En de opkomst van autocratische leiders in Oost- Europa die klassieke censuur bedrijven.
Alle kanten van censuur worden onderzocht. Ook de moeilijker vatbare vormen, zoals zelfcensuur. Een goed voorbeeld hiervan is dat - zo blijkt uit recent onderzoek - de helft van de vrouwelijke journalisten in Nederland te maken heeft met bedreigingen, intimidaties of geweld. Gevolg is dat een deel van de vrouwelijke journalisten zegt hierdoor soms bepaalde onderwerpen volledig te mijden. Ze censureren zo zichzelf.
