Wetenschap & Techniek

Hoe men in de Middeleeuwen zombies buiten de deur hield

foto: John Salmonfoto: John Salmon
  1. Nieuwschevron right
  2. Hoe men in de Middeleeuwen zombies buiten de deur hield

[NTR] Archeologische vondsten tonen aan dat in de Middeleeuwen lichamen van overledenen weleens in stukken werden gehakt. Na nieuw onderzoek naar deze lichamen vermoedt men dat de mutilaties zijn uitgevoerd om te zorgen dat de overleden personen niet uit hun graven opstonden.

Kunsthistorica en middeleeuwse grafcultuur kenner Sanne Frequin vertelt hierover bij het NPO Radio 1-programma OVT (VPRO):

Middeleeuwse Zombies, 10.34

De vondst

Een archeologische opgraving in Engeland in de jaren zestig leverde een heleboel menselijke botten op. Omdat hier Romeinse potscherven bij lagen, dacht men dat ze toebehoorden aan Romeinse bewoners. In de jaren 80 bleek na koolstofdatering dat de ze niet uit de Romeinse tijd stamden maar uit de late Middeleeuwen.

Er werd toen al gezien dat de 137 botten waren gebroken, verbrand en besneden met messen. Dit was allemaal gebeurd toen de mensen al overleden waren. De botten zijn nu opnieuw onderzocht om de reden te achterhalen.

Verklaringen

Er zijn een aantal verklaringen mogelijk voor het geweld tegen de lichamen. Zou het niet gewoon een wraakactie kunnen zijn geweest om al gedode vijanden nog verder aan te pakken? Deze kans is volgens Sanne Frequin niet zo groot, omdat er geen zwaardhouwen op de lichamen zijn gevonden en het een gevarieerde groep betreft: de tien personen zijn tussen de twee en vijftig jaar oud.

In het onderzoekartikel wordt nog een andere optie genoemd: bescherming tegen levende doden.

Zombieverhalen

De verklaring die te maken heeft met zombievrees ligt het meest voor de hand, omdat er veel verhalen te vinden zijn over zombies uit die tijd. Zolang je een lijk mutileert zodat het niets meer kan, ben je veilig als de persoon besluit uit de dood op te staan.

De mutilaties die tegen zombies worden uitgevoerd in deze verhalen zijn voornamelijk onthoofding en verbranding – dit zijn precies de geweldsvormen die op de gevonden lijken zijn aangetroffen. Er zijn verbrandingsplekken aanwezig op de botten en messporen rond de nekgebieden.

Bijgelovigen

Het gevaar is dat door ontdekkingen als deze middeleeuwers meteen worden weggezet als bijgelovige holbewoners, wat niet helemaal eerlijk is. De universele angst voor doden die opstaan is zeker niet verdwenen. We gruwelen immers nog steeds bij The Walking Dead.

Dit artikel werd verzorgd door de wetenschapsredactie van De Kennis van Nu (NTR)

Radio 1 houdt je dagelijks op de hoogte over de laatste ontwikkelingen in de wetenschap

Maandag t/m vrijdag rond 16.20 uur in Nieuws en Co
Dinsdag en vrijdag rond 10.50 uur in de Ochtend

Ster advertentie
Ster advertentie