Nieuwe donorwet zorgt voor stijging in aantal donaties: 'Blijf vooral het gesprek voeren'

Als D66-Kamerlid loodste Dijkstra de nieuwe orgaanwet door zowel de Tweede als de Eerste Kamer. En met resultaat: sinds 1 juli 2020 zijn mensen automatisch orgaandonor, tenzij ze anders aangeven. "Het doel was vooral dat mensen goed geregistreerd staan en weten wat ze willen", legt Dijkstra uit. "Er waren te weinig donoren en er bleken een hoop mensen te zijn die wel wilden, maar zich niet registreerden."

Een succes?

Met het nieuwe systeem worden mensen passief gestimuleerd een keuze te maken. Maar heeft dit succes gehad in de afgelopen vijf jaar? "Als je door je oogharen naar cijfers kijkt, zie je het aantal transplantaties toenemen", vertelt Cyriel Moers, hoofd van de transplantatieafdeling in het UMCG. Het is volgens Moers een gestage stijging. "Het nieuwe systeem leidt ook tot meer bewustwording. Dat maakt dat mensen misschien sneller kiezen voor een ja."

Om zeker te zijn dat ze zoveel mogelijk mensen bereiken, zoekt de NTS ook de media op en is er de Week van het Donorgesprek. "Deze week is er ieder jaar. We hopen dat het een gesprek start. Dat mensen denken: hoe sta ik erin, en klopt het nog steeds?"

Gesprek met nabestaanden

Dit gesprek is volgens experts met name belangrijk voor de nabestaanden. Orgaandonatiecoördinator Teun Bezema begeleidt nabestaanden van een donor en ziet hoe belangrijk het is dat ze goed op de hoogte zijn. "Men moet van elkaar weten wat hun keuze is. Zo voorkom je dat nabestaanden verrast worden. Dat komt in zeldzame gevallen nog voor; in zo’n geval wordt er gesproken over waarom diegene die keuze heeft gemaakt."

Donorhart

Actief een beslissing nemen en daarover het gesprek voeren, dat is dus het uitgangspunt. Spraakmakers-luisteraar Sytze van der Laan zag in zijn eigen omgeving de positieve gevolgen van de nieuwe donorwet. Een goede vriend van hem kreeg een donorhart. "We hebben samen veel gesprekken gevoerd", vertelt Van der Laan. "Als het systeem niet was veranderd, was hij waarschijnlijk niet aan de beurt geweest of helemaal niet aan de beurt gekomen."