Armoedecijfers in Nederland voor het eerst weer gestegen: 'Moet een structurele oplossing komen'

Ongeveer de helft van de mensen die in armoede leven heeft een baan, waar 29 procent in de bijstand zit. Het CBS heeft in samenwerking met het NIBUD een nieuwe methode ontwikkeld om de armoedecijfers te berekenen. "In plaats van dat we kijken naar het inkomen en de uitgaven, kijken we naar wat mensen kwijt zijn voor vaste lasten, zoals wonen en energie", legt Van Horssen uit. "Als je daarna niet genoeg overhoudt om noodzakelijke uitgaven te doen, word je gerekend tot de mensen die in armoede leven." 

Toeslagen

Wat veel impact heeft gehad, is het afschaffen van de energietoeslag, meldt Van Horssen. "Wat we vooral zien, is dat het belangrijk is om te beseffen dat die toeslagen geen extraatje zijn, maar noodzakelijke onderdelen van iemands inkomen." Volgens Van Horssen zijn mensen "ontzettend afhankelijk geworden van toeslagen" en moet het inkomen "stabieler" worden, bijvoorbeeld door een verhoging van het minimumloon en de bijstand, "zodat de basis beter is." 

Reële angst

Werkenden die in armoede leven "durven" namelijk geen toeslagen aan te vragen, omdat het zou kunnen dat ze uiteindelijk toch meer verdienen en dan alles wat ze aan toeslagen binnenkregen moeten terugbetalen, verklaart Van Horssen. "Als je een wisselend inkomen hebt, is die angst reëel." Maar Van Horssen raadt men toch aan om te kijken of ze recht hebben op extra ondersteuning. "De oplossing ligt niet alleen bij de mensen zelf."

Andere problemen

Tim 'S Jongers, publicist en politicoloog, werkte mee aan het CBS-onderzoek en is niet "verbaast" door de cijfers, omdat de energietoeslag als een soort "dertiende maand" diende voor mensen. Bovendien zijn "we allemaal afhankelijk van de overheid" geworden, zegt 'S Jongers. Maar de politicoloog benadrukt dat geldproblemen vaak bovenop andere problemen terechtkomt, zoals schimmel in huis of een slechte gezondheid. 

Huisdieren

Bij het maken van beleid wordt er voornamelijk gekeken naar onderzoek en niet naar ervaringskennis, gaat 'S Jongers verder. Ook de vele boetes die opgelegd worden wanneer iemand een betaaltermijn heeft gemist of niet kan betalen. Daarnaast wil 'S Jongers het sentiment dat mensen over arme mensen met huisdieren uit de wereld helpen. "Een huisdier kan gezond gedrag bevorderen, zoals wandelen. Dat huisdier kan ervoor zorgen dat je je minder eenzaam voelt, wat de samenleving ook veel geld kost." 

Beller Pieter van Eijk is ondernemer en vindt dat men moet leven met de keuzes die ze maken. "Soms gaat het goed, soms niet. Ik vind dat mensen heel snel klagen, daar heb ik het weleens moeite mee." Luisteraar Jet van Gent leefde ook in armoede en "zag geen uitweg" uit de situatie. "Je komt in een spiraal naar beneden."