Grote financiële stress onder jongeren: 'Ze schamen zich, voelen zich onzeker en schuldig'

Vooral vanaf 18-jarige leeftijd gaan de zorgen omhoog, omdat zelfstandigheid en vaste lasten dan toenemen. Daarnaast geven jongeren aan meer uit te geven aan impulsaankopen dan ze van tevoren denken en doen ze regelmatig aankopen om zich beter te voelen of om erbij te horen, blijkt uit het onderzoek van KidsRights. Volgens Green moeten er een "open gesprek" komen met jongeren, waarbij er geen ruimte is voor "schaamte." 

Positie van jongeren

De neurowetenschapper meent dat er met een combinatie van instanties, ouders, scholen en de jongeren zelf een hoop kan worden bewerkstelligt. "Je moet het samen doen, dat is uiteindelijk de oplossing die we nodig hebben", aldus Green. Janne Calis, onderzoeker bij KidsRights, onderstreept dat, maar benadrukt dat financiële zorgen zich bij jongeren anders uiten dan bij volwassenen. "Het jeugdloon, studieschulden, de woningnood, de positie van jongeren is daarin echt anders."

Bestaanszekerheid

In het onderzoek heeft KidsRights gekeken naar hoe jongeren denken over hun financiële stabiliteit en waardoor ze geldzorgen ervaren. "64 procent heeft moeite met rondkomen", vertelt Calis. "Ze schamen zich, voelen zich onzeker en schuldig. Die gevolgen zijn er zeker." Dat heeft er mede mee te maken dat de financiële gezondheid van jongeren daadwerkelijk aan het zakken is, evenals dat de bestaanszekerheid onder druk staat. 

Schuldeisers

Bovendien hebben veel jongeren schulden of betaalachterstanden. "Jongeren geven de zorgtoeslag voortijdig uit, hebben geen eigen risico op hun rekening staan, denken dat de tandarts in de basisverzekering zit. De grootste schuldeiser is nog altijd de overheid, niet Klarna. Zij zijn de grootste complicerende factor in schulden voor jongeren", geeft Loes van Geffen, directeur van Money Start, als voorbeelden. 

Onderwijs

MoneyStart, een organisatie die erop gericht is om te voorkomen dat jongeren in de schulden komen, pleit ervoor om  jongeren hierover te doceren in zowel de onder- als bovenbouw. "Jongeren maken dezelfde fouten, daar kunnen we hen in onderwijzen", meent Van Geffen. Nouhaila el Guelbi is docent Nederlands en schaart zich achter Van Geffen. "Op school is er bijna geen aandacht hiervoor, te weinig." 

Beller Kayleigh is 19 jaar en kan zich vinden in het onderzoek van KidsRights. "In de politiek gaat het vaak over jongeren en over geldproblematiek, maar zorg er eens voor dat jongeren ook aan de formatietafel komen te zitten over dit onderwerp." Luisteraar Leon Stronks begeleidt jongeren in een gezinshuis, wat niet hetzelfde is als een pleeggezin. "Wat werkt is een boekje waarin ze opschrijven wat hun schulden zijn of waar ze het aan uit hebben gegeven", aldus Stronks. "Digitaal is zo makkelijk, zo laagdrempelig. Je hebt bewustzijn nodig om een bewuste keuze te maken en de gevolgen te overzien."