Treinkaartjes worden wéér duurder, maar 'er is alle reden om spoorvervoer aantrekkelijk te houden'

Natuurbeschermingsorganisatie Natuur & Milieu vindt dit beleid kortzichtig, zeker nu de accijnskortingen op benzine en diesel wél worden doorgevoerd. Bovendien staan automobilisten weer vaker in de file, wat ook effect heeft op het milieu. Volgens Verhoef is het vanuit de "bedrijfseconomie van de NS" begrijpelijk dat de prijzen stijgen. "Als je daarmee stopt, ontstaat er een probleem."

Vervoersarmoede

Maar tegelijkertijd gaat het volgens Verhoef ook de vraag wat we willen van het openbaar vervoer. "Er is alle reden om spoorvervoer aantrekkelijk te houden", zegt de vervoerseconoom. "Prijsverhogingen helpen op de lange termijn niet." Het klimaat en vervoersarmoede voor mensen met een smalle beurs zouden daarin ook meegenomen moeten worden, meent Verhoef. 

Speciale OV-kaarten

En het kan "slimmer", denkt Verhoef. Zo stelt de vervoerseconoom voor om prijsverschillen voor verschillende momenten op de dag in te voeren, zodat het voor reizigers buiten de spits goedkoper wordt. "Denk ook aan speciale kaarten voor mensen met een kleinere portemonnee", stelt Verhoef voor. "Vooral op de langere termijn reageren mensen ook op de prijzen." 

Klimaatticket

Habtamu de Hoop, woordvoerder mobiliteit bij GroenLinks-PvdA, meent dat de politiek op dit moment vooral bezig is met de autogebruikers en niet de OV-gebruikers. "De overheid investeert al jaren te weinig in het OV, waardoor we in een negatieve spiraal zitten. Er moet meer subsidie bij." Met 50 tot 100 miljoen erbij zou de prijsstijging "gedempt" kunnen worden, aldus De Hoop. "Het OV is een publieke voorziening en dat is best een beetje meer geld waard. We kunnen die politieke keuzes maken met elkaar."

Daarom moet er een klimaatticket komen, vindt De Hoop. Die kost dan 49 euro per maand en daarmee zouden mensen in de daluren "alle vormen van het OV" kunnen gebruiken. "Dan maak je het echt betaalbaarder en stuur je op gedrag", zegt De Hoop. Daarnaast moeten de prijsstijgingen van tafel. "6,5 procent erbij kunnen heel veel mensen niet betalen." 

Andere Europese landen

Wijnand Veeneman, hoogleraar Infrastructuur aan de TU Delft, denkt daar anders over. "Het valt wel mee in Nederland qua prijzen", aldus de hoogleraar. Tegelijkertijd erkent Veeneman dat mobiliteit "vrij duur" is voor sommige mensen. Maar in vergelijking met andere Europese landen zitten we dan weer niet aan de bovenkant qua prijzen. Veeneman stelt dat het vooral levenskeuzes zijn, zoals kiezen voor een auto of een fiets, en niet per se de prijs die maakt dat men minder graag met de trein wil. "Er zijn allerlei opties om het te verbeteren, maar alle prijzen omlaag is daar niet eentje van."

'Niet meer te doen'

"Er moet wat meer geld vanuit de politiek bij, daar wordt iedereen beter van", reageert Freek Bos, directeur van de reizigersvereniging Rover. "De verhouding tussen wat er wordt bijbetaald en wat de reiziger uitgeeft, is scheef." Beller Hans Mekenkamp vindt het ook "veel te duur" bij de NS, maar ook de bus wordt voor hem onbetaalbaar. "Ik ga er bijna niet meer op uit vanwege die hoge kosten." Voor luisteraar Inge Posch geldt hetzelfde. "Het is niet meer te doen."