Moeten we ons zorgen maken over drones boven Nederland? ‘We moeten het hoofd koel houden’

Het is nog onduidelijk om hoeveel drones het ging en door wie ze bestuurd werden. Het Ministerie van Defensie laat weten voor het eerst wapens te hebben ingezet om de drones uit de lucht te halen. Uiteindelijk zijn ze alleen verjaagd. 

Moeilijk uit de lucht te halen

"Het is frustrerend dat er geen drones zijn gepakt", zegt Voskuijl. Heel verrassend is dat niet, want het is best lastig om ze neer te halen. "Het kan alleen als je klaarstaat om ze uit de lucht te halen, anders niet." Beller Thadde van Mourik is daar verbaasd over. "We kennen drones al een tijdje, maar waarom hebben wij niet de capaciteit om die uit de lucht te halen? Het ontbreekt in Nederland nog aan slagkracht om daar daadwerkelijk iets aan te doen."

Registratie

Voskuijl benadrukt wel: ook al zouden ze zijn neergehaald, heb je nog steeds geen zekerheid dat je ze kunt traceren. "Elke drone boven de 250 gram moet je registreren, maar je kunt ook een eigen drone bouwen en die niet registreren."

Beller Bart Brouwers vraagt zich daarom af of er in alle drones geen navigatiesysteem ingebouwd kan worden. "Als ik met mijn mobiele telefoon door Nederland rijd, kunnen we uitpeilen welke auto’s dat zijn en wie de eigenaar is. Dat zouden we met drones ook moeten doen."

Kwaadwillendheid

Hoewel het nog onduidelijk is van wie de drones zijn, wordt er door sommigen naar Rusland gewezen. Maar daar moeten we voorzichtig in zijn, vindt Helga Salemon, Rusland-deskundige verbonden aan het Den Haag Centrum voor Strategische Studies. "Zolang er geen bewijs is, kun je niet zeggen dat het Rusland is."

Maar ook dan kunnen ze zeggen dat de drones niet van hen zijn, dat heeft Poetin ook al eerder gedaan. "Hij heeft weleens eerder grappend gezegd geen drones meer neer te halen, maar zegt dan vervolgens ook dat de drones van Oekraïne of de NAVO zijn. Met deze dubbele boodschappen intimideert en ondermijnt hij ons, waarmee hij hoopt dat Europeanen de steun aan Oekraïne opgeven." Hoogleraar Voskuijl gelooft wel dat het om kwaadwillenden gaat: "Dit doe je om onrust te veroorzaken of om te kijken hoe onze counter-dronesystemen werken."

Huis-tuin-en-keukendrones

Coen George, vicepresident (Beroepsinhoudelijke Zaken) bij de Vereniging Nederlandse Verkeersvliegers, ziet dat ook de opkomst van hobbydrones zorgelijk is voor de luchtvaart in Nederland. "Een aanvaring met een drone kan veel risico’s met zich meebrengen: hij kan door het raam vliegen, op de vleugel terechtkomen of door de motor gaan."

Wat er dan gebeurt? "Dan zetten we een noodsituatie in en laten we het vliegtuig met één motor landen. Als de luchtverkeersleiding de drone ook na onze melding ziet, wordt het luchtverkeer omgeleid en de rest stilgelegd."

Ondanks dat ook hobbydrones vaker voor problemen zorgen, wil beller Wiebe de Jager, eigenaar van een dronewebsite, de heersende zorgen ook wat nuanceren. "Drones worden ook toegepast voor bijvoorbeeld inspectie- en veiligheidstaken." Hij hoort vaak dat bestuurders van deze drones argwanend benaderd worden. "Mensen kunnen agressief worden, terwijl ze gewoon hun werk uitvoeren."