Vannacht ging Focus in gesprek met marketingspecialist Cor Hospes over zijn nieuwe boek. Je denkt misschien dat jij als consument volledig je eigen keuzes maakt, maar stiekem hebben influencers, reclamespotjes en marketingtrucjes meer invloed op je dan je denkt. Hoe kan dat nou eigenlijk? Presentator Jacob de Vries vraagt Cor het hemd van het lijf.

Het is de nacht van de leraar en de lerares! In de studio bij Focus zitten Jan Jaap Hubeek en Inge van Son, twee docenten die zich inzetten voor innovatief onderwijs. Klassikaal leren rekenen en schrijven via oude lesmethoden... Dat kan anders!

In mobiele telefoons, elektrische auto's, laptops... Tegenwoordig zijn lithium-ion-batterijen óveral te vinden. De Nobelprijs voor de scheikunde gaat dit jaar naar drie wetenschappers die aan de basis stonden van die batterij.

Wij praten over het 'temmen van lithium' met Petra de Jongh, hoogleraar katalyse en energiematerialen aan de Universiteit Utrecht. Zij werkt aan een nieuwe generatie nóg veiligere lithium-ion-batterijen.

Wanneer is een wetenschappelijk onderzoek nieuwswaardig en wanneer juist niet? Onderzoekers verschillen daarover hevig van mening. Friend of the show Rolf Hut belicht beide kanten van de discussie.

De Nobelprijs voor de natuurkunde gaat dit jaar naar twee sterrenkundige onderwerpen. Wij lichten er één uit: de ontdekking van de eerste planeet buiten ons eigen zonnestelsel die om een zon-achtige ster draait. Die ontdekking leidde tot een nieuw vakgebied, met als grote vraag: bestaat er buitenaards leven?

Ignas Snellen is hoogleraar sterrenkunde aan de Universiteit Leiden, doet onderzoek naar die zogeheten exoplaneten en had vanmiddag eigenlijk een skype-afspraak met een van de Nobelprijswinnaars. En dat terwijl hij 25 jaar geleden niets geloofde van zijn - achteraf baanbrekende - vondst.

Vijftien jaar lang is merrie Faldo aan alle kanten bevoeld en bepoteld door studenten, want ze was een zogenaamd "onderwijspaard". Nu mag ze genieten van haar oude dag, met andere gepensioneerde paarden. De medewerkers van de Universiteit Utrecht missen haar wel een beetje, maar of dat andersom ook zo is...

Een parkeergarage die uit het niets instort: hoe kan dat nou? Beton is toch hartstikke stevig? Helaas: betonnen gebouwen storten vaker in dan je denkt. Constructief ontwerper Sander Pasterkamp en wetenschapsredacteur Jeroen Koot leggen uit hoe dat kan, waarom het zelfs mag volgens de wet en wat we moeten doen om het zoveel mogelijk te voorkomen.

Vrouwen bleken veel meer te zijn in de oorlog dan broedmachine of troostvrouw. Zo ontdekte historica Sietske van der Veen. Zij raakte geïnspireerd door Hitler's Furies van Wendy Lower: een boek over Duitse vrouwen in de oorlog. Zij waren piloot, kampbewaker of verpleger. Hoe zou dat onder de Nederlandse vrouwen zijn geweest? Sietske onderzocht het aan de hand van dertig 'foute' vrouwen die naar het oostfront vertrokken om daar de vijand te verplegen. Elke soldaat die zij beter maakten, kon weer verder vechten.

Zonder zuurstof kunnen wij niet leven. Maar soms is er minder zuurstof beschikbaar dan we zouden willen, en dan past ons lichaam zich aan. Hoe dat in onze cellen in z'n werk gaat, daarvoor hebben drie wetenschappers de Nobelprijs voor de geneeskunde gekregen. En Dorine Swinkels, hoogleraar experimentele klinische chemie aan het Radboud UMC is daar heel blij mee.

"Veel sporten werden gezien als een domein waarin vrouwen niet mochten infiltreren." Sporthistorica Elisa Rodenburg verdiepte zich in de positie van vrouwen in de sport, met name die van vrouwelijke roeiers in de periode voor 1976. Dat was het jaar dat vrouwen eindelijk mochten roeien op de Olympische Spelen.

Men dacht dat vrouwen onvruchtbaar werden van topsport, maar dat was niet de enige reden om vrouwen buiten de sportwereld te houden. Waarom duurde het zolang voordat vrouwensport op de kaart werd gezet? En waarom worden vrouwen en mannen anno 2019 nog steeds niet gelijkwaardig behandeld in de sportwereld?

We hebben een bezoeker uit de interstellaire ruimte! Helaas, het gaat niet om een buitenaards wezen... Onze huiskosmonaut Hens vertelt deze week over een exotische komeet: 2I/Borisov. Het is het tweede object ooit ontdekt buiten ons zonnestelsel... Maar dat betekent niet dat er niet nog veel meer zijn: we hebben nog niet zo lang de instrumenten om deze exoten op te sporen.

'Miljardensubsidies voor biomassa zijn weggegooid geld', kopte het AD vanmorgen op de voorpagina. Inmiddels is #biomassa trending op twitter.

Zijn biomassacentrales echt zo'n slecht idee? De wetenschap is diep verdeeld over de kwestie vertelt Heleen Ekker, onze redacteur energie en klimaat.

Voor het eerst is het Westnijlvirus in Duitsland aangetroffen bij een mens. Vorig jaar werden er in Europa ruim 2000 mensen ziek door het virus en stierven er 180 mensen aan de gevolgen ervan. Het virus rukt nu steeds verder op richting Noord-Europa en onze Nederlandse huismug kan het virus overdragen...

We praten erover met Marion Koopmans, hoogleraar virologie aan het Erasmus Medisch Centrum. Zij is er niet gerust op dat het virus aan Nederland voorbij zal gaan. En wie meer wil weten over ziekmakende muggen, kan de uitzending daarover bekijken van onze collega's van De Kennis van Nu.

is vlees ongezond of valt het wel mee? Er is onduidelijkheid ontstaan nu een groep internationale wetenschappers concludeert dat het wel meevalt met bijvoorbeeld de risico's op kanker en hart- en vaatziekten. Dit gaat tegen de internationale en Nederlandse richtlijnen in. We vroegen Astrid Postma, onderzoeker bij het Voedingscentrum, om uit te leggen waar deze tegenstrijdigheid vandaan komt.

Gigantische witte bollen in weilanden, reusachtige elfenbanken.... Een beetje regen en het paddenstoelenseizoen is weer begonnen. Als je nu de bossen intrekt zie je de ene na de andere soort.


Niets aan de hand, zo lijkt het. Maar hoe goed gaat het met de paddenstoel? En wat is de invloed van de vermaledijde - daar is het weer - stikstof? Jeroen de Jager zoekt het uit. Hij trekt het bos is met mycoloog Rob Chrispijn.

Promoveren moet straks ook aan hogescholen kunnen. Dat wil zeggen: studenten moeten daar straks óók een officiële onderzoeksgraad kunnen behalen. Niet voor fundamenteel onderzoek, maar juist voor praktijkgericht onderzoek. Dat bepleiten de Vereniging Hogescholen en de Vereniging van Universiteiten vandaag.

Wij praten erover met Welmoed van der Velde, jurist en lector maritiem recht aan de NHL Stenden hogeschool. Zij bepleitte dit voorstel onlangs nog bij minister van Engelshoven, die er positief op reageerde.

"Door het steeds warmer wordende weer en de aanwezige hoeveelheid water in Nederland kunnen muggen in de toekomst problemen veroorzaken." Systeembioloog Maarten Schrama van de Universiteit Leiden en medisch entomoloog Marieta Braks van het RIVM zijn allebei gefascineerd door muggen. Ze bewonderen de flexibiliteit van dit organisme, maar zijn zich ook bewust van de infectieziektes die de mug met zich mee kan brengen naar ons land.

De zorg in gestichten of dolhuizen in de zeventiende eeuw heeft een horrorimago. "Mensen hebben het idee dat de zorg van toen minimaal was en dat er af en toe alleen een hompje brood naar ze gegooid werd. Dat is niet waar." Aldus historicus Martje aan de Kerk.

In de zeventiende en achttiende eeuw werd zorg voor krankzinnigen juist veel door de familie gedaan. Als de situatie onhoudbaar werd, dan kon je in een dolhuis terecht.

Martje aan de Kerk promoveerde op een onderzoek naar krankzinnigenzorg in de zeventiende en achttiende eeuw en vertelt erover in Focus. Daarnaast sloten wij onze verslaggever Rens Turk een tijdje op in een dolhuiscel van het Dolhuys Haarlem.

Het onderwerp van deze week is fascinerend, maar ook een beetje moeilijk te begrijpen. Zelfs onze huiskosmonaut zelf vindt het wat ingewikkeld. Maar zoals altijd ben je ook na deze column weer een stukje wijzer over ons heelal.
Hens combineert deze week moeiteloos twee luisteraarsvragen: benieuwd wat de spin van deeltjes, quantum mechanica en onze waarneming van de wereld met elkaar te maken hebben? Je favoriete spacegeek legt het uit!

"We moeten ervoor zorgen met de goede wil de goede planten op de goede plaats te planten."

Meer groen in de stedelijke omgeving, dat is het doel van Guerilla Gardening. Met het maken en vervolgens verspreiden van bloembommen zorgen guerilla gardeners voor meer bloemen in de stad. Want meer bloemen betekent meer insecten en meer vogels.

Maar kan dat allemaal zomaar? Als je de verkeerde zaden in een zaadbom stopt kan de zaadbom schadelijk zijn voor inheemse planten. En veel inheemse planten staan al op de rode lijst.

Guerilla gardener Jenny van Gestel en hoogleraar vegetatiekunde Joop Schaminée van het Levend Archief geven het antwoord op deze vraag in Focus! Samen met presentator Gerda Bosman gooien ze een goede zaadbom op het Mediapark.

De commissie Remkes adviseerde het kabinet gisteren hoe het de uitstoot van schadelijke stikstofverbindingen kan terugdringen. Dat riep veel vragen op. Helpt het bijvoorbeeld écht om minder hard te rijden?

We leggen veelgestelde vragen voor aan Wim de Vries. Hij is hoogleraar integrale stikstof-effect-analyse aan de Wageningen universiteit en hij is ook als expert geraadpleegd door de commissie Remkes.

En voor wie een en ander nog wil nalezen: voor de website Nature Today schreef hij het artikel 'Vijf vragen en antwoorden over de stikstofproblematiek'.

kunstenaar en docent Creative Technology Edwin Dertien was te gast in Focus, maar hij kwam niet alleen hij heeft namelijk een paar robots en een deel van zijn furbycollectie meegenomen naar de studio. Presentator Mirthe van der Drift vraagt hem alles over de relatie tussen kunst en robotica. Je hoort het regelmatig: robots gaan onze banen overnemen. Maar hoe zit dat met kunst?

In de serie Lab Leven duiken we iedere week samen met de Universiteit van Nederland in een bijzonder laboratorium. In deze aflevering bezoekt verslaggever Dorien Rozing het bananenlab van Wageningen University & Research en vraagt buitengewoon hoogleraar tropische fytopathalogie Gert Kema alles over het zorgen voor bananenplanten.

De bananen die wij eten komen uit Midden- en Zuid-Amerika... Maar in Wageningen kweken ze de enige echte Nederbanaan. Benieuwd hoe deze banaan smaakt? Dorien neemt er een hapje van!

"De spanning tussen wie je werkelijk bent en je ideale ego, dat maakt Friends zo'n goede komedie." Recent werd bekend dat Netflix 90 miljoen euro heeft geboden voor de rechten van Friends. Een hoop geld voor een serie van 25 jaar oud. Wat is het geheim achter het succes van de sitcom? En kunnen wij ons nog wel identificeren met de personages van Friends? Communicatiewetenschapper Merel van Ommen van de Radboud Universiteit is zelf groot fan van de serie en beantwoordt deze vragen in dit uurgesprek van Focus.

We nemen u mee naar de grote Noordpoolexpeditie waar we eerder in Nieuws en Co over spraken. Want de ijsbreker die zich een jaar laat 'invriezen' in het Noordpoolgebied is vrijdagavond vertrokken uit Noorwegen.

Met de MOSAiC-expeditie willen wetenschappers beter begrijpen hoe het Noordpoolgebied verandert door de opwarming van de aarde. Ze parkeren hun ijsbreker vol meetinstrumenten in het ijs en laten zich vervolgens meedrijven richting de Noordpool en Groenland.

Marien bioloog Jacqueline Stefels van de Universiteit Groningen doet onderzoek naar algen in het zee-ijs. zij richtte vorige week haar laboratorium in op de ijsbreker en ze is nu weer terug in Groningen. Wij vragen haar wat ze over de algen wil leren.

De technische universiteit Eindhoven moet uitleg geven aan het College voor de Rechten van de Mens. In juni maakte de universiteit bekend dat ze de komende anderhalf jaar alleen nog maar vrouwen aan zullen nemen.

Mannen maken alleen kans als er na zes maanden geen geschikte kandidaat is gevonden. De Universiteit vindt dat er te weinig vrouwelijke wetenschappers zijn en wil daar op deze manier iets aan doen.

We spreken erover met Lars Doyer. Hij was veertien jaar lang plaatsvervangend lid van het College voor de Rechten van de Mens en is specialist gelijke behandeling bij de algemene werkgeversvereniging Nederland.

De hele komende week staat in het teken van het klimaat. Er zullen demonstraties zijn, aanstaande maandag is er in New York een klimaattop en komende woensdag publiceert het IPCC een speciaal rapport over zeespiegelstijging en de ijskappen. En vanaf vandaag onderhandelen wetenschappers en beleidsmakers in Monaco over de samenvatting van dat IPCC rapport.

Een van de auteurs van dat rapport is Roderik van de Wal, hoogleraar glaciologie aan de Universiteit Utrecht. Hij is vandaag erg druk, maar vlak voor de uitzending konden we hem even kort spreken.

Een smartphone in je zak, een persoonlijke ov-chipkaart, je pintransacties: dagelijks laat je een gigantisch spoor aan data achter. Lector Maaike Harbers vindt dat mensen zich te weinig bewust zijn van alle cookies die ze achteloos accepteren en hun persoonlijke gegevens die voor grote bedrijven voor het oprapen liggen.

Elke week vertelt Hens Zimmerman je een nachtelijk ruimteverhaal in de uitzending van Focus. Dit keer over subatomaire deeltjes en zware neutronensterren: Wat zijn dat eigenlijk voor een sterren?

Onderzoekers hebben roetdeeltjes uit verontreinigde lucht teruggevonden in de placenta's van zwangere vrouwen. En hoe erger de lucht in de woonomgeving was vervuild, hoe meer roet de onderzoekers aantroffen. Wij spreken erover met Hannelore Bové. Zij is postdoctoraal onderzoeker aan de Universiteit Hasselt en was hoofdonderzoeker van deze studie.

Het academisch jaar is begonnen en daarmee ook de nieuwe baan van Cisca Wijmenga. Zij is nu rector magnificus van de Rijksuniversiteit Groningen.

Hoe gaat het dan met het wetenschappelijke project waarmee ze zoveel aandacht trok én bijna 19 miljoen euro subsidie binnenhaalde? Het project om de menselijke darm op een chip te kunnen onderzoeken.

Matthijs Holtrop ging kijken en er is goed nieuws: het is gelukt om darm te ontwikkelen op een stukje plastic, zegt hoofdonderzoeker Sebo Withoff. Daarmee willen ze de ziekte coeliakie beter begrijpen.

We horen bijna dagelijks over schietpartijen en moord. Wordt Nederland steeds onveiliger? Marieke Liem van de Universiteit van Leiden denkt van niet. Voor haar onderzoek schudde ze de hand van tientallen moordenaars in Nederland en de VS. Dat liet haar niet koud "Ik weet nog heel goed dat ik een moordenaar voor het eerste de hand schudde. Die normale indruk die hij op mij maakte, deed meer met mijzelf dan met hem denk ik.", zegt Marieke in Focus.

In Syrië zijn de gevolgen van de oorlog immens. Het geweld heeft er al bijna een half miljoen mensen het leven gekost en de mensen die er nog zijn hebben het zwaar. Maar dat is niet het enige immense verlies. In Focus praten we over een heel ander soort schade dat er is aangericht. Het hele land ligt in puin en de oorlog is een ramp voor de archeologie. Het culturele erfgoed is verwoest en geplunderd. En door het vernietigen van erfgoed, raakt ook nog eens de identiteit van miljoenen mensen beschadigd.

Hoe kun je zo gezond mogelijk oud worden? In Ommoord, een wijk van Rotterdam, zoeken ze het uit. Met allemaal verschillende laboratoria, zoals een slaaponderzoek-lab, een dermatologie-lab en een bloedonderzoek-lab, brengen deze wetenschappers het totaalplaatje van het menselijk lichaam in kaart.

Wat is er aan de hand met het reusachtige zwarte gat middenin onze Melkweg? Een groep sterrenkundigen denkt dat het zwarte gat dit jaar veel meer materiaal opslokt dan anders. En als het over zwarte gaten gaat, dan denken wij natuurlijk aan Heino Falcke van de Radboud universiteit: de man die negentien jaar geleden bedacht dat hij een zwart gat wilde fotograferen en die afgelopen april het wereldnieuws haalde met die eerste iconische foto. Hij duidt het nieuws voor ons.

"Het 'nu' is gebaseerd op onze eigen back-up van informatie uit het verleden."

Deze week kreeg Hens Zimmerman een mail van een luisteraar die alle ruimtevaart kennis die we nu hebben in twijfel trekt. Want, niet alle feiten die wij denken te weten zijn waar. Ook de objectieve waarheid kan er soms flink naast zitten.

In Nederland gaan veel jonge koolmezen dood. De vraag is of dat komt door het gebruik van bestrijdingsmiddelen. Nu hebben we een paar maanden geleden verteld dat het centrum voor landbouw en milieu in Culemborg tientallen mezen in de vriezer had om dat te onderzoeken. De Belgen hebben een vergelijkbaar onderzoek gedaan en dat net gepresenteerd. Wij praten erover met Adriaan Guldemond, die het Nederlandse onderzoek leidt en het Belgische onderzoek voor ons bekeek.

Er moet dringend nieuw Europees bosbeleid komen. Daartoe roepen wetenschappers op in het vakblad Nature Sustainability. Onze bossen staan namelijk onder druk, zeggen ze, doordat we er steeds meer van vragen én de bossen lijden door het opwarmende klimaat. Wij spreken erover met Gert-Jan Nabuurs. Hij is hoogleraar Europese bossen aan de Wageningen Universiteit en een van de auteurs van het artikel.

Er bestaat onder wetenschappers een grote eensgezindheid dat een meteorietinslag 66 miljoen jaar geleden naar alle waarschijnlijkheid* de belangrijkste oorzaak was voor de ondergang van dinosauriërs en het uitsterven van 75 procent van het leven op aarde. Maar vele vragen blijven nog onbeantwoord.
Een internationaal team van onderzoekers heeft een nog nooit eerder vertoonde reconstructie gemaakt van de eerste seconden en uren van deze inslag. Dat deden ze door op zee een kernboring van wel een kilometer diep uit te voeren in de resterende krater (in de Golf van Mexico nabij het Yucatan-schiereiland). Uit de stalen die ze analyseerden vonden ze sterke aanwijzingen voor onder andere gigantische tsunami's, explosies van gesteente, vuurzeeën, en grote hoeveelheden zwavel in de atmosfeer. Het onderzoek werd gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift PNAS.
We praten over de bevindingen met paleontoloog Jan Smit (Vrije Universiteit Amsterdam). Smit is een van de belangrijkste grondleggers van de inslagtheorie voor het uitsterven van de dino's en was ook bij dit onderzoek betrokken.
* Over de mate waarin andere factoren meespeelden in het uitsterven van de dino's (zoals de immense vulkaanuitbarstingen van de Deccan Traps voor en na de meteorietinslag), wordt ook nog verder onderzoek naar gedaan.

Jaarlijks sterven 400.000 mensen aan malaria, waaronder vooral jonge kinderen. Ook in Burkina Faso ontkom je niet aan de malariamug. Er zijn klamboes en medicijnen, maar iedereen wordt altijd wel een keer geprikt.

Nu hebben wetenschappers een muggenlab in Burkina Faso opgezet, waarin ze malariamuggen genetisch zo aanpassen dat ze alleen nog mannetjes als nakomelingen krijgen en tenslotte uitsterven. Is dat de oplossing tegen malaria? Tegenstanders noemen deze ingreep gevaarlijk.

Voor het tv-programma De Kennis van Nu reisde journalist Hidde Boerma af naar Burkina Faso om het muggenlab en de gentechmuggen te bekijken. Hij is te gast samen met muggenexpert Bart Knols van de Radboud Universiteit.

Dit lab ruikt niet naar alcohol of gekke stofjes, maar naar zaagsel. Verslaggever Dorien Rozing gaat op kraamvisitie in het dierenlab van de Rijksuniversiteit Groningen. De ratten hebben hebben baby's gekregen! Een ruimte van twaalf vierkante meter vol met rattenkooien... Het klinkt voor sommigen misschien als een horrorscenario. Met deze zwangere ratten wordt onderzocht wat de invloed is van zowel depressies als anti-depressiva op nakomelingen.

Slecht nieuws voor diegenen die van lekker eten houden. Hoe ouder je wordt, hoe moeilijker je lichaam het krijgt om het vet uit je vetweefsel te verbranden. Dat is de conclusie van Zweedse onderzoekers nadat ze 16 jaar lang het vetweefsel van personen in allerlei soorten maten en gewichten hebben gemeten. Dat betekent (algemeen gesproken) dat mensen doorheen de tijd een toename in het gewicht kunnen ervaren zonder daarvoor extra te veel te gaan eten of minder te gaan bewegen. De resultaten zijn gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Nature Medicine.

Volgens professor Liesbeth van Rossum, internist en hoogleraar endocrinologie aan het Erasmus MC en Centrum Gezond gewicht, is het onderzoek een extra puzzelstukje dat kan verklaren waarom mensen makkelijker met overgewicht kampen bij het ouder worden. Ze geeft ook een aantal tips mee om er iets aan te doen.

Honderden wetenschappers monsteren de komende maanden aan op een ijsbreker die zich laat 'invriezen' in het Noordpoolgebied. Het schip zal functioneren als een drijvend lab en er rukken ook drones en vliegtuigjes aan.

Het doel: beter begrijpen hoe het Noordpoolgebied verandert door de opwarming van de aarde. Laurens Ganzeveld is atmosferisch onderzoeker en docent aan de universiteit Wageningen en hij moet alle meetgegevens van de zogeheten 'MOSAiC-expeditie' straks aan elkaar knopen en in modellen gieten.

De Big Birtha-steen staat bekend als een van de grootste maanstenen die in de geschiedenis is meegenomen naar de aarde. Nu 48 jaar later blijkt dit niet zomaar een steen te zijn: de steen is hoogstwaarschijnlijk afkomstig van de aarde, wat als meteoriet op de maan is belandt tijdens het ontstaan van het heelal!

In deze aflevering analyseert Hens Zimmerman wat deze steen nou zo bijzonder maakt.

We gaan zo vaak op vakantie naar de landen rond de Middellandse zee, maar we staan er nauwelijks bij stil waar dat hele gebied eigenlijk vandaan komt. Onderzoekers van de Universiteit Utrecht zijn er in geslaagd om het hele vormingsproces van het Middellandse Zeegebied op de meest gedetailleerde manier ooit te reconstrueren. Tien jaar werk en een studie van bijna 500 pagina's waren er voor nodig. En dat is niet voor niks, want het gebied om de Middellandse Zee is een van de meest geologische complexe gebieden op aarde.
Gelukkig heeft de hoofdonderzoeker, hoogleraar Mondiale Tektoniek en Paleo-geografie Douwe van Hinsbergen, er een bijzonder intrigerend Youtube-filmpje van gemaakt. De rest van het werk is gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Gondwana Research. We praten met Van Hinsbergen over de reden achter deze reconstructie, wat we eraan hebben, en enkele verrassende feitjes over Zuid-Europa.

"Er is te weinig geld en aandacht voor sikkelcelziekte." Dat stelt hoogleraar inwendige geneeskunde Bart Biemond vandaag in zijn oratie. En dat terwijl er zo'n tweeduizend mensen in Nederland lijden aan de ziekte die de levensverwachting flink verkort. Het gaat dan vooral om mensen met wortels in Afrika, het Midden-Oosten en Azië. Wij praten erover met Bart Biemond én met Chantelle Rodgers. Zij heeft de ziekte en is voorzitter van de belangenorganisatie IXL Sickle Cell Awareness.

Is het een zwemmende circusolifant? Is het een plesiosaurus? Of toch nog iets heel anders? Het verhaal van het monster van Loch Ness blíjft fascineren...

Nieuw-Zeelandse onderzoekers presenteren vandaag de resultaten van een nieuw soort onderzoek. Ze analyseerden dna van huidschilfers, uitwerpselen en slijmdraden die in Loch Ness ronddrijven.

Wij praten over de bevindingen met Reindert Nijland, universitair hoofddocent moleculaire biologie aan de Universiteit Wageningen. Hij doet vergelijkbaar onderzoek in onze eigen Noordzee.

Beeld: Nieuw-Zeelandse onderzoeker Neil Gemmell bij Loch Ness

Doorgaans scoren jongens gemiddeld beter dan meisjes op rekenen en bèta-testen. Maar econoom Matthijs Oosterveen (Erasmus University Rotterdam, Tinberg Instituut) ontdekte dat er iets opmerkelijk aan de hand is. Hoe langer je de testen maakt (lees: hoe meer vragen en hoe meer tijd je voor de test nodig hebt), hoe meer de meisjes die kloof met de jongens weten te dichten. Soms halen ze de jongens zelfs in.

Oosterveen baseerde zijn onderzoek (gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Nature Communications) op testen tussen jongens en meisjes van 15 jaar over heel de wereld. En hij zag ook dat hetzelfde patroon voor andere testen geldt. Zo zijn meisjes gemiddeld al beter in talen dan jongens. Maar als je de test langer maakt overtreffen de meisjes de jongens nog meer. We vragen aan Oosterveen hoe dit patroon dan werkt.

Al is het nog lang geen oud en nieuw, voor vuurwerkinspecteur Reinder Auwema is het al ontzettend druk. Het illegale vuurwerk-circuit ligt namelijk nooit stil. Nederlanders proberen ook vaak deze gevaarlijke knallers binnen te halen. Vanavond 4 september besteedt ook het wetenschapsprogramma De Kennis Van Nu aandacht aan explosieve pakjes! 21:10 op NPO 2.

Het is een van de kleinste dingen van wat we ons kunnen voorstellen: nanotechnologie. Of zoals professor Wilfred van der Wiel van de Universiteit van Twente zeggen: "het is nog kleiner dan de doorsnede van je haar." Maar wat kunnen we precies met nanotechnologie? Verslaggever Dorien Rozing zoekt de mogelijkheden van deze technologie uit en gaat langs bij het nanolab aan de Universiteit van Twente.