KITT uit de Amerikaanse show 'Knight Rider', waarin een ex-politieagent misdadigers bestrijd, is een zeer geavanceerde kunstmatig intelligente auto. Je zou hem kunnen vergelijken met de smart speakers van nu, alleen heeft de auto uit de jaren '80 meer menselijke trekjes dan de smart speaker. Een aantal grote techbedrijven heeft er al één op de markt gebracht. Zo is er de Google Home, Amazon's Alexa en Apple's Homepod.

Gerda Bosman, eindredacteur wetenschap bij de NTR, onderzocht hoe mensen gebruik maken van de smart speaker. Want waar kan zo'n ding je nou eigenlijk allemaal bij helpen en hebben we er niet te hoge verwachtingen van?

Huiskosmonaut Hens Zimmerman is weer terug met een nieuwe column. Dit keer behandelt hij een kijkersvraag getiteld: 'Wat is toch die ruimtetech?'. De vraag gaat over spacecomputers. Dit zijn computers die bestand zijn tegen straling, zoals zonnevlammen of kosmische straling. Wil je alles over de stralingsbestendige spacecomputers weten? Hens legt het uit in deze volgens hemzelf 'enigszins nerdy aflevering van Zimmerman in Space'.

Een graftombe per dag, misschien niet het meest gangbare levensmotto maar het doet het hart van onze nieuwe Friend of the Show Sanne Frequin zeker sneller kloppen.

Kunst, geschiedenis en alles wat macaber is spreekt haar aan. Achter elk object, hoe onbeduidend ook, ziet ze een boeiend verhaal. Vannacht gaat het over lijken, lammetjes en ladies.

De serie Don't Fuck With Cats fascineert kijkers al weken op Netflix. In de serie traceren internetnerds de maker van een filmpje waarin katten op gruwelijke wijzen worden vermoord. Hoe kun je iemand traceren die onherkenbaar in beeld is? Je moet op andere dingen letten, bijvoorbeeld de stopcontacten. Samen kunnen kleine details de puzzel compleet maken.

De serie is voor open source intelligence-specialist Bram Martin een feest der herkenning. De technieken die in de docu-serie worden gebruikt om kattenmoordenaar op te sporen, behoren tot zijn dagelijkse werkzaamheden. Hij is extreem goed in het verzamelen van informatie via openbare bronnen. Met zijn bedrijf Aware Online geeft hij training aan researchers, analisten en detectives. Ook heeft hij het boek ‘Bewust op internet’ geschreven, hierin vertelt hij welke risico's je loopt als je iets op het internet plaatst.

In deze column van onze vaste spacegeek Hens Zimmerman behandelt hij een kijkersvraag. Wat is kosmische achtergrondstraling en hoe kan het dat wij deze nog steeds zien? Hens legt het uit door middel van sponzen, auto's en omvallende bomen!

Van een televisie zonder randen, tot een onzichtbare camera op de telefoon. Deze week vindt in Las Vegas de techbeurs Consumer Electronic Show (CES) plaats. Alle technologiebedrijven laten op deze beurs hun nieuwste uitvindingen zien. Techredacteur en Friend of the Show Tjitze Zijlstra gaat samen met presentator Jacob de Vries de nieuwste innovaties op de beurs langs!

Bij de Ruimtefanaten is het waarschijnlijk al wel opgevallen: de oranjerode ster Betelgeuze schijnt minder fel dan voorheen. Op zich is het geen reden tot paniek als een ster even niet zo aanwezig is. Toch zien astronomen iets bijzonders: de ster scheen de afgelopen maand het zwakste in 25 jaar. Betekent dit het begin van het einde van deze rode uitblinker aan onze hemel?

De Amerikaanse president Donald Trump gaf afgelopen week het startsein voor 'Space Force', het buitenaardse en onbemande leger van de Verenigde Staten. De nationale veiligheid wordt volgens de Amerikaanse leider bedreigd en dus moeten de Amerikaanse communicatie- en bewakingssatellieten beter beschermd worden. Moeten we ons zorgen maken over die oplopende spanningen in het heelal? In de column Zimmerman in Space zet onze huiskosmonaut de feiten op een rij!

Nederlandse wetenschappers hebben een soort van 'zuur meer' ontdekt in een zinkgat in de Sababank: een onderzeese verhoging in de Caribische Zee.

Interessant, want dat meer kan ons inzicht geven in wat er met onze oceanen gebeurt nu die verzuren door de grote hoeveelheid CO2 in de atmosfeer.

Wij praten ervoer met Fleur van Duyl, zeebioloog bij het Koninklijk Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee en leider van de expeditie.

Beeld: kalkpilaar in een (ander) zinkgat in de Sababank - Erik Meesters

Over een aantal dagen is het 2020, dat betekent dat we aan de jaren '20 van deze eeuw beginnen! Maar hoe verliepen die jaren vorige eeuw? Toen we tussen de twee grote wereldoorlogen in zaten. Wat gebeurde er in Nederland, en hoe zag het land er toen uit?

We praten hierover met historicus Joris Gijsenbergh.

Weg met de misvattingen! In de laatste dagen van dit jaar werken we in Nieuws en Co een paar misverstanden de wereld uit. Vandaag vertelt Auke-Florian Hiemstra, Bioloog aan het centrum voor milieuwetenschappen van de Universiteit Leiden waar hij onderzoek doet naar plastic in vogelnestjes, over 'de Nick en Simon onder de vogels'. Namelijk de meerkoet en het waterhoentje, want laat het duidelijk zijn dat dit niet hetzelfde dier is... Hoe zijn de twee vogels van elkaar te onderscheiden?

Weg met de misvattingen! In de laatste dagen van dit jaar werken we in Nieuws en Co een paar denkfouten de wereld uit. Vandaag praten we over misvattingen rondom gezonde voeding. Wat is gezond en wat kun je beter links laten liggen? Daarover worden nog al tegenstrijdige berichten verspreid. Edith Feskens, hoogleraar voeding en gezondheid in de levenscyclus aan de Wageningen Universiteit, licht toe waar dit vandaan komen en hoe het wél zit.

We dansen, zingen, tikken mee... Iedereen heeft wel iets met muziek. Tot en met de kerst praten we over wat muziek met ons doet. Vandaag vertelt Janne Spijkervet over het creëren van muziek door slimme algoritmes. Ze doet onderzoek aan de Universiteit van Amsterdam naar hoe kunstmatige intelligentie ingezet kan worden in het maken en analyseren van muziek. In haar eigen muziek gebruikt ze 'nieuwe instrumenten' gemaakt door zulke algoritmes, bijvoorbeeld een blokfluit en elektrische gitaar in één.

We dansen, zingen, krijgen er een gevoel bij.. Iedereen heeft er wel wat met muziek. Tot en met de kerst praten we over wat muziek met ons doet. Waarom worden we blij van muziek? En wat maakt een nummer 'catchy'? Daarover praten we met neuropsycholoog Rebecca Schaefer. Zij onderzoekt gezondheidstoepassingen van muziek aan de Universiteit Leiden.

Bijbelwetenschapper Janneke Stegeman ontkrachtte vijf mythes uit de bijbel. Zoals de mythe of de maagd Maria wel echt maagd was. En of Jezus eigenlijk wel met kerst is geboren...

Janneke Stegeman was live met haar pasgeboren zoontje Omar in de studio.

We dansen, we zingen, we tikken mee... Iedereen heeft wel iets met muziek. Maar waarom heeft de een bijvoorbeeld meer ritmegevoel dan de ander? Tot en met de kerst praten we in Nieuws en Co over wat muziek met ons doet. Vandaag spreken we Steven Gilbers. Hij doet onderzoek naar rapstijlen aan de universiteit van Groningen. Én hij rapt ook zelf.

Volgens het prestigieuze vakblad Science is het dé wetenschappelijke doorbraak van 2019: de eerste foto van een zwart gat. U weet het waarschijnlijk nog wel, die rood-oranje donut die in april wereldnieuws werd.

We blikken terug op een bewogen jaar met Heino Falcke, hoogleraar radioastronomie en astrodeeltjesfysica aan de Radboud Universiteit Nijmegen én de bedenker van dit project.

De kerstvakantie staat voor de deur. Voor bijna iedereen betekent dat kerstdiners, oliebollen, tijd doorbrengen met vrienden en familie. Maar voor wetenschappers betekent het vaak óók: eindelijk tijd voor onderzoek. Wij spraken een universitair docent over zijn plannen voor de kerstvakantie en praten over het onderwerp door met Marijtje Jongsma van WOinactie.

De Nederlandse ecoloog en natuurbeschermer Tjalle Boorsma is genomineerd voor de Future for Nature Awards. Dat is een internationale prijs voor jonge natuurbeschermers. Tijdens een stage werd hij verliefd op Bolivia en sinds 2014 woont hij daar om de zogeheten blauwkeelara te beschermen.

In de vetbollen die wij voor mezen in de bomen hangen, zitten bestrijdingsmiddelen. In een kleinschalig onderzoek van Velt - de Vereniging voor ecologisch leven en tuinieren - bevatte één op de drie vetbollen een lage concentratie bestrijdingsmiddelen. Marc-Robin kocht een paar bollen en zocht gecertificeerd mezenliefhebber Adriaan Guldemond op voor advies.

Letterkundige Nadine Akkerman ontvangt een grote Europese onderzoeksbeurs waarmee ze de komende jaren een methode zal ontwikkelen die ons helpt om de geschiedenis beter te begrijpen. Met haar methode begrijpen we straks beter wie historische teksten hebben geschreven én wie er - naast de officiële auteur - ook nog invloed hadden op de inhoud van de tekst.

Hoe kun je M31 het sterrenstelsel het beste bekijken? Je hoort het in deze speciale december column van onze huis-cosmonaut Hens Zimmerman.
Trek je sneeuwschoenen vast aan, want hij neemt je mee naar buiten!

Meer afleveringen van de column van Hens? Vul 'Zimmerman in Space' in als zoekterm in je eigen podcast app. Daar hebben we alle stukje audiokunst voor je onder elkaar gezet! Lekker luister voer voor de donkere decembermaand.

Met techredacteur Tjitze Zijlstra blikken we terug op 10 jaar technologie; over de opkomst van elektrisch rijden, social media, streamingsdiensten en uiteraard de smartphone.

Zijn wilde dieren nog wel wild? Als het aan de mens ligt bepalen dieren niet zelf waar ze gaan en staan. Deze relatie tussen mensen en 'wilde' dieren gaat historicus Raf de Bont aan de universiteit Maastricht onderzoeken in het onderzoeksproject 'Moving Animals', waarvoor hij een stevige beurs van 1,5 miljoen ontving. En recent kreeg hij ook nog de dr. Hendrik Muller Prijs van de Koninklijke Nederlandse Akademie voor Wetenschappen. Maar wat beweegt hem? Marc-Robin Visscher ontmoet meneer de Bont in de GAIA Zoo in Limburg.

Wat kunnen we in Nederland doen om meer vrouwen de politiek in de krijgen? Vandaag werd bekend dat Nederland elf plaatsen is gezakt op de ranglijst van genderongelijkheid van het World Economic Forum. En dat is deels te wijten aan het verschil in politieke invloed tussen mannen en vrouwen.

We praten erover met Liza Mügge, politicoloog aan de UvA een van de auteurs van het rapport 'Op weg naar een betere m/v-balans in politiek en bestuur' dat zij opstelde in opdracht van het ministerie van binnenlandse zaken.

De Europese ruimtevaartorganisatie ESA lanceert morgen haar eerste eigen exoplaneten-satelliet genaamd CHEOPS. U weet het misschien nog wel: exoplaneten zijn planeten die draaien om een ándere ster dan onze eigen zon. Michiel Min is leider van het wetenschappelijk programma voor exoplaneten bij ruimteonderzoeksinstituut SRON en hij praat ons bij over het doel van de missie.

''Toeval is de buurvrouw van vrije wil en determinisme.''

Toeval bestaat niet. Of toch wel? Er bestaat bij mensen de neiging om verbanden te zien waar die niet bestaan: apofenie, of ook wel een type 1 error. Ook als het om het ontstaan van het heelal gaat zien we allerlei verbanden. Maar hoe groot was de kans op dit heelal waarin u op dit moment deze tekst leest? Microscopisch klein volgens Hens Zimmerman. Dus was het dan slechts een kwestie van afwachten tot dit heelal ontstond? Nee want voor de oerknal was er geen tijd. Of wel. Moeilijk.

Zestien scholen in Nederland zijn deze week dicht. Zo'n 5400 leerlingen missen hierdoor een hele week onderwijs. Leraren gebruiken deze dagen om na te denken over een structurele oplossing voor het lerarentekort. "Het is nu echt crisis. Maar crisis betekent niet alleen gevaar, maar ook een kans."

Maar wat zijn die kansen dan? Met friend of the show en onderwijsexpert Jan Jaap Hubeek en schrijver van het boek Gevormd of vervormd? Een pleidooi voor ander onderwijs Jan Bransen bespreken we het signaal dat de leraren deze week afgeven.

Elektrisch vliegen komt een stapje dichterbij. Studenten van de TU Delft hebben nu een showmodel van een eenpersoons elektrisch vliegtuig dat écht kan vliegen. Team Silverwing, zoals de studenten zich noemen, won eerder de voorrondes en van de 700 teams zijn ze nu nog met vier andere overgebleven. Volgende week gaat hun vliegtuigje op de boot naar Amerika voor de finale van de wedstrijd voor het beste eenpersoonsvliegtuigje, gesponsord door Boeing.
Quint Houwink is hoofd aerodynamica van team Silverwing en vertelt wat er nog moet gebeuren voor het vliegtuigje naar Amerika gaat.

Waarom stottert de ene persoon wel en de andere niet? Om daar achter te komen start vandaag een grootschalig onderzoek naar de erfelijkheid van stotteren.

Wij praten erover met onderzoeker Else Eising én met Dean. Bij Dean zit stotteren in de familie en hij mocht als allereerste in een buisje spugen voor het onderzoek.

Iedereen die ouder is dan zeven jaar en die stottert of heeft gestotterd, kan zich vanaf vandaag voor het onderzoek opgeven via www.geneticavanstotteren.nl.

Het onderzoek is een samenwerking tussen het Max Planck instituut voor psycholinguïstiek en het Erasmus Medisch Centrum.

Deze week neemt onze huiskosmonaut Hens Zimmerman je weer mee op ruimte-expeditie. De eindbestemming? Titan: met een doorsnede van 5149 km de grootste maan van Saturnus. Titan is een bijzondere maan in ons sterrenstelsel. Het is de enige plek waar naast de Aarde ook oceanen, meren, rivieren en duinen voorkomen. Door de dikke atmosferische laag regent en waait het er ook. Dit alles maakt de kans op buitenaards leven hier het grootst. Om meer te leren over deze maan is NASA bezig met een bijzondere dronemissie naar deze plek.

Het verzamelen van hersenen klinkt als een hobby van iemand met een psychische aandoening. Maar Franz Joseph Gall verzamelde geen hersenen omdat hij alles niet op een rijtje had. Hij verzamelde hersenen om deze te onderzoeken en stond daarmee aan de basis van de frenologie. In deze aflevering van Lezen in het Donker spreekt presentator Steven Smit met schrijver Theo Mulder over het beroep en het leven van de verzamelaar. Theo is schrijver van het boek: De hersenverzamelaar.

Hij maakt veel lawaai, is traag en sommige mensen krijgen het er erg benauwd van van: de MRI-scanner. Gelukkig hebben Leidse onderzoekers uitgevonden dat een MRI-scan véél sneller kan. Samen met fabrikant Philips deden ze mee aan een internationale wedstrijd en... ze wonnen! Marc-Robin Visscher ging naar het Leids Universitair Medisch Centrum en trof daar één van de winnaars: dat is MRI-fysicus Thijs van Osch.

Nog nooit kwam er een ruimtevoertuig zo dicht bij de zon als de Parker Solar Probe van NASA. Deze ruimtesonde heeft zo voor het eerst in detail kunnen meten wat er rond de zon gebeurt. En hoe de zonnewind daar ontstaat en de deeltjes bewegen, dat gaat anders dan gedacht. De eerste bevindingen zijn nu in het vakblad Nature gepubliceerd. Sterrenkundige Rob Rutten vindt de eerste resultaten verrassend, maar volgens hem moet het interessantste nog komen...

Welke verhalen vertellen wij in Nederland over onszelf? En welke verhalen besluiten wij juist niet door te geven? Zijn het vooral de witte verhalen, of durven we te erkennen dat bij de Nederlandse geschiedenis ook zwarte helden horen.

Te gast is onderzoeker en curator Valika Smeulders. Vorige maand won zij de Black Achievement Award in de categorie onderwijs en wetenschap. Zij onderzoekt hoe geschiedenis en erfgoed uit Aruba, Bonaire en Curaçao hier in Nederland een plek krijgt in musea. Ook werkt ze momenteel aan een grote tentoonstelling in het Rijksmuseum over het slavernijverleden.

Het mysterie rond het opmerkelijkste 'hitterecord' van deze zomer is nog steeds niet opgelost. U weet het misschien nog wel: op 24 juli sneuvelde het 75-jaar oude hitterecord toen het in Eindhoven 39,3 graden werd.

Een dag later werd dat record alweer verbroken toen de thermometer in Gilze-Rijen 40,7 graden liet zien. En het leek er even op dat de temperatuur nóg verder steeg, tot 42,9 graden. Maar dat bleek niet te kloppen.

Het KNMI schrapte de meting in Deelen, maar een verklaring voor die foutieve meting heeft het instituut niet gevonden. Wij praten erover met weerman Marco Verhoef.

Je denkt misschien dat ieder dier al eeuwen hetzelfde geluid maakt, maar niets is minder waar. Door het lawaai dat wij als mensen maken, gaan vogels anders zingen. Wat dacht je van een merel die een golfkarretje of een autoalarm imiteert? En die menselijke herrie dringt zelfs tot de grootste diepten van de zee door.

Friend of the show en bioloog Auke-Florian Hiemstra en gedragsbioloog Hans Slabbekoorn vertellen over deze veranderingen. Is het erg dat vogels anders gaan zingen of zitten er misschien ook voordelen aan een groter zangrepertoire?

Een soort terracottaleger op de bodem van een zinkgat in de zeebodem... Dat ontdekten Nederlandse wetenschappers anderhalf jaar geleden tijdens een expeditie op de Sababank, in het Caribisch gebied.

De vondst roept allerlei vragen op. Waar komen die pilaren op de zeebodem bijvoorbeeld vandaan? En zitten er nieuw soorten in de zinkgaten?

Om deze en andere vragen te beantwoorden, gaan de onderzoekers de komende weken terug naar de Sababank. Wij praten erover met Fleur van Duyl. Zij is zeebioloog bij Nederlands insituut voor onderzoek der zee en leidt de expeditie.

Nog maar drie weken en dan wordt het Klimaatakkoord van Parijs van kracht. Alleen, over heel wat zaken is nog geen overeenstemming. Wereldleiders zijn in Madrid bijeengekomen om alles toch voor het nieuwe jaar rond te krijgen. Correspondent Rop Zoutberg is op de top en peilt het gevoel van urgentie.

Verder vragen we Sebastian Oberthür waarom er de afgelopen kwart eeuw te weinig is gebeurd om de opwarming van de aarde te beperken. Oberthür is hoogleraar milieu en duurzaamheid aan de Vrije Universiteit Brussel en hij volgt de VN-klimaatconferenties als sinds de eerste bijeenkomst in Duitsland in maart 1995.

Om broeikasgassen in de lucht aan te pakken, is het slim om naar het voer van koeien te kijken. Door daar een experimenteel poeder aan toe te voegen, produceren de koeien minder van het krachtige broeikasgas methaan.

De Wageningen Universiteit zoekt op een testboerderij in Leeuwardenuit hoevéél minder methaan koeien uitademen als het poeder door hun voer zit. Verslaggever Martijn van der Zande kreeg een uitleg van veevoer-onderzoeker Jan Dijkstra.

Europese astronauten naar de maan, een zwaartekrachtgolfdetector in de ruimte en meer satellieten die de aarde in de gaten houden... Voor deze en andere projecten ontvangt de Europese ruimtevaartorganisatie ESA de komende vijf jaar 14,4 miljard euro van haar lidstaten. Volgens de ESA is dat de eerste belangrijke groei van het budget in 25 jaar.

Waarom investeert Europa juist nú fors in ruimtevaart? Daarover praten wij met Frans von der Dunk, hoogleraar ruimterecht aan de universiteit van Nebraska en consultant op het gebied van ruimterecht.

De Vlaamse luisteraar Rudi vraagt zich af waarom de massa van deeltjes niet evenredig toeneemt als ze worden versneld. Om die vraag te beantwoorden neemt je favoriete spacegeek Hens Zimmerman je deze week mee op een imaginair tripje naar de Large Hadron Collider: de wereldberoemde deeltjesversneller die je kent van het higgsdeeltje. Want wat gebeurt er nou eigenlijk in die mysterieuze ringvormige gebouwen?

Als ik op een onbewoond eiland de baas zou zijn van het journaal dan wordt het presentatieteam een meidengroep en eet iedereen kip, patat met appelmoes, of is dat te waanzinnig gedroomd?

Zomaar wat Kinderen voor Kinderen nummers verwerkt in één zin. Het overbekende televisieprogramma bestaat 40 jaar! Letterkundige Laurens Ham van de Universiteit Utrecht analyseert alle 522 liedjes van Kinderen voor Kinderen. Wat maken de nummers zo goed? En is Kinderen voor Kinderen nog steeds zo activistisch als in de jaren '80?

Een groene A is goed voor je en een rode E is slecht. Na jaren gesteggel is er nu een nieuw voedselkeuzelogo. Over anderhalf jaar moet er op elk product in de supermarkt een stikker zitten die aangeeft of het een gezonde keuze is.

Staatssecretaris Blokhuis van Volksgezondheid prestenteerde het logo van de 'Nutri - Score' vanmiddag vol trots, maar eerder deze maand spraken we nog met wetenschappers die de staatssecretaris een brandbrief stuurden omdat het logo niet aansluit bij onze Schijf van Vijf.

Verslaggever Lars Geerts vroeg aan Paul Blokhuis waarom de Nutri-score toch de juiste keuze is en wij praten er over door mte Gerda Feunekes, voedselkundige en directeur van het Voedingscentrum.

Katten mogen eigenlijk helemaal niet vrij buiten rondlopen, zeggen twee rechtswetenschappers van de Universiteit van Tilburg. Doordat katten en poezen jaarlijks tientallen miljoenen vogeltjes doden, zijn zij een gevaar voor de inheemse vogelpopulatie. Volgens Europese wetgeving moet die beschermd worden en dus zouden katten binnen moeten blijven. Een lastige kwestie, merkte verslaggever Martijn van der Zande.

Schaterlachen deed je in de 15de eeuw om nonnen die scheten lieten en een vrouw die haar man onder poept. De moppen van vroeger zijn mogelijk niet geschikt voor de gemiddelde verjaardag maar er zijn zeker overeenkomsten, zegt Neerlandicus Bas Jongenelen. 'Denk bijvoorbeeld aan Geer en Goor.'

Jongenelen promoveerde op zijn onderzoek naar 'Humor in 1561'. We gaan terug naar de late Middeleeuwen. Welke grappen deden het goed? En wie was de Arjan Lubach van 1561?

Het Nederlandse team dat meedoet met de Chinese ruimtemissie naar de achterkant van de maan heeft er even op moeten wachten, maar de antennes op de satelliet zijn uitgeschoven. Deze meterslange sprieten kunnen de wetenschappers nu gaan gebruiken om metingen te doen naar het ontstaan van het heelal. De antennes zijn ontworpen in Delft en daar keek verslaggever Martijn van der Zande naar een proefopstelling.

Het zijn de oudste nog levende dieren op aarde. Ze bestaan al zo'n 700 miljoen jaar en toch weten we er bar weinig over. Zonde! Want juist dit beest kan een oplossing bieden tegen kanker.

Om die oplossing voor doodsoorzaak nummer 1 te vinden moet we afdalen tot ver onder het wateroppervlak naar de grote dieptes van de oceanen… Duik je mee?

Er is nu één nestje wolven op de Veluwe, maar het is mogelijk dat dit er meer worden. Het is nu najaar, de tijd van het jaar dat jonge wolven opzoek gaan naar een plek om een eigen familie te beginnen. De komst van de wolf leidde eerder tot veel discussie: de een vindt wolven bij onze natuur horen, de ander vreest het beest, boeren bijvoorbeeld denken vooral aan hun schapen. Maar wat weten we eigenlijk over wolven? Het nieuwe boek 'Wolf, de terugkeer van een jager' van gedragsbioloog Roelke Posthumus moet mensen beter over wolven informeren.

Japanse wetenschappers hebben in Peru een groot aantal zogenaamde Nasca-lijnen ontdekt. Dat zijn gigantische tekeningen van meer dan tweeduizend jaar oud. Sommige lijnen zijn honderden meters lang. Dankzij satellietfoto's die bewerkt zijn in computers zien we vogels, vissen en ook mensachtige figuurtjes.Een reportage van Marc-Robin Visscher.