Recensent Sjoerd de Jong bespreekt recent verschenen non-fictie met een link naar onderzoeksjournalistiek.Vandaag:Nina Jurna, Desi Bouterse-Een Surinaamse realiteit, ConservePepijn Reeser, Desi Bouterse- Een Surinaamse tragedie, PrometheusEric Duivenvoorden, Rebelse jeugd, hoe nozems en provo’s Nederland veranderden, Nw Amsterdam

De provincie Groningen hield zeven jaar vol dat ze vele miljoenen tegoed had van de bouwbedrijven Ballast Nedam en BAM Vastgoed. Die bedrijven stapten in 2007 uit het prestigieuze bouwproject Blauwestad. Dat was het plan waardoor in Oost-Groningen 1500 luxe villa´s moesten verrijzen rondom een kunstmatig aangelegd meer.De provincie stelde bij het terugtrekken van die bedrijven de voorwaarde dat de bouwbedrijven dan wel 200 kavels van de provincie moesten kopen voor 31 december 2011. Anders zou een schadeclaim volgen . Een keiharde afspraak zo stelde de toenmalige PvdA-gedeputeerde Marc Calon.De rechtbank Noord-Nederland maakte in haar vonnis van 17 december vorig jaar korte metten met het standpunt van de provincie. Er was namelijk geen afspraak. Sterker nog, de bestuurders van de provincie wisten al in 2007 dat een rechtszaak kansloos was. Maar de leden van Provinciale Staten kregen van hun bestuurders jarenlang te horen dat zij het volste vertrouwen hadden in een goede afloop.Werden de Provinciale Staten in Groningen de aflopen jaren misleid?Argos over een gedeputeerde die niet de volle waarheid sprak, een zinloze rechtszaak en een strop van ruim 80 miljoen euro.

Waarom verdienen verpleegsters, leerkrachten en vuilnismannen veel minder dan bankiers? Deze vraag staat centraal in het essay dat verscheen in de Maand van de Filosofie, met als thema ongelijkheid. In de week dat de beursgang van ABN-Amro werd uitgesteld vanwege onwelgevallige loonsverhogingen aan de top is dit thema extra actueel. Hoe losgezongen is de financiele wereld van de moraal? Hoe gaan we in dit land om met bankiers, die nu -na politici -in de volksmond de grootste zakkenvullers zijn? En verdienen vuilnismannen niet meer dan bankiers? Een debat met:Jesse Frederik, auteur van het essay Waarom vuilnismannen meer verdienen dan bankiers en journalist bij De Correspondent,Carola Schouten, tweede kamerlid voor de ChristenUnie,Boudewijn de Bruin, hoogleraar financiele ethiek aan de Rijksuniversiteit Groningen

Deze week werd de naam bekend van een van de verdachten van het neerschieten van de MH17, op 17 juli vorig jaar.Maar naast het zoeken naar de daders is er ook nog die andere vraag: Had het Oekraïense luchtruim niet gesloten moeten worden? Zeker nadat er op 14 juli, drie dagen voor de ramp met de MH17, een Antonov vrachtvliegtuig van Oekraïne werd neergeschoten op 6,2 kilometer hoogte.Daarover debatteerde de Tweede Kamer begin februari urenlang.Wat is er precies gezegd op de briefing in Kiev van minister van Buitenlandse Zaken Klimkin? Wat stond er in het verslag van de plaatsvervangend ambassadeur van die briefing? Waarom gingen er in Nederland geen alarmbellen rinkelen na ontvangst van dat verslag?De regering wil dat verslag niet aan de Kamer geven. Vandaag in Argos nadere antwoorden.Sjoerd Sjoerdsma (D66) en Pieter Omtzigt (CDA) reageren live.

De kwestie:Dit is uw land. De documentaire Dit is uw land over de Dienst Terugkeer en Vertrek, waar uitgeprocedeerde asielzoekers gesprekken voeren over hun terugkeer naar land van herkomst, is genomineerd voor de journalistieke prijs De tegel en voor de Groninger Persprijs.Een gesprek met de makers Kees Vlaanderen en Willem de Haan over hun werkwijze en over hun nieuwe film in wording over het detentiecentrum in Rotterdam.

De gemeente Utrecht sloot bijna twee jaar geleden de raamprostitutie aan het Zandpad. Op ruim dertig boten in de Vecht verhuurden exploitanten ramen aan prostituees. Voorjaar 2013 trok toenmalig burgemeester Aleid Wolfson de exploitatievergunningen voor de boten in. Ruim 300 prostituees zijn daarmee hun vertrouwde werkplek kwijt. De boten aan de Vecht, aan de rand van Utrecht, zijn dicht. Er is al bijna twee jaar geen raamprostitutie meer in Utrecht.Terwijl prostitutie sinds 2000 een gelegaliseerd beroep is. Waarom trok de gemeente de exploitatievergunningen in? Waarom moeten alle prostituees boeten terwijl de meesten er gewoon veilig werkten? En waar zijn de prostituees gebleven? Argos over de ondoorgrondelijkheid van een politiek besluit.

Voetbalclub RKC Waalwijk is een van de twaalf clubs die de KNVB vorige week in categorie 1 plaatste: clubs die in financiële problemen verkeren.In december kreeg de club nog een boete van 5.000 euro omdat bij de jaarrekeningen van '13/'14 geen controleverklaring zat. En de club had de begroting voor het nieuwe seizoen niet voorzien van een onderzoeksrapport. In september vorig jaar werd RKC voor de vijfde keer financieel gered door de gemeente. Ze moesten wel, zegt de verantwoordelijk wethouder, want anders zou de gemeente 9 miljoen verliezen.Maar klopt dat wel? En waarom redt de gemeente de club, als eigenlijk iedereen in de raad en de omgeving er tegen is? Hoe een voetbalclub de gemeente bijna failliet liet gaan. Een reconstructie van Luuk Ex en Anne Vegterlo.

De Boeken recensent Margalith Kleywegt bespreekt vandaag non-fictie met een link naar (onderzoeks)journalistiek.
Gemeenschappelijke noemer: Rusland.
Te weten:
-Laura Starink, De Schaduw van de Grote Broer Atlas Contact 2015
-Peter D’Hamecourt, Rusland in oorlog-2- Met zichzelf en de wereld. Conserve 2015
-Svetlana Alexijevitsj, Het einde van de rode mens. Leven op de puinhopen van de Sovjet-Unie. De Bezige Bij 2014

Gesprek met Argos-redacteur Eric Arends over de wereldprimeur die het onderzoek van de NOS naar de ramp met de MH17 opleverde, maar die vervolgens wel heel bescheiden naar buiten werd gebracht.

De Rotterdamsebaan is een nieuwe toegangsweg tot het centrum van Den Haag, die over 5 jaar klaar moet zijn.De weg zal bijna helemaal in een tunnel onder de grond worden aangelegd en loopt parallel aan de Utrechtsebaan, ook een toegangsweg naar het centrum. Daar staat het verkeer regelmatig vast. De nieuwe weg, die bijna 4 kilometer lang wordt, moet die bestaande weg gaan ontlasten.Over het traject is jarenlang gesteggeld. Er was veel protest van ondernemers op het Haagse bedrijventerrein De Binckhorst die moesten verhuizen, van bewoners wiens huizen gesloopt moesten worden en van omwonenden die de weg ongeveer in hun achtertuin krijgen. Maar vorige maand besliste de Raad van State negatief op hun bezwaarschriften: de Rotterdamsebaan mag er komen.De kosten voor de nieuwe weg zijn zo’n 670 miljoen euro. De helft wordt betaald door de gemeente Den Haag en het Stadsgewest Haaglanden en de andere helft betaalt het Ministerie van Infrastructuur en Milieu.Hoe kan het dat deze weg er toch komt, ondanks een negatieve maatschappelijke kosten-baten-analyse?Argos over een Haagse tunnelvisie.

Woensdagavond onthulde onderzoeksjournalist Bas Haan in Nieuwsuur dat de ‘Teevendeal’ tussen toenmalig officier van justitie Fred Teeven en crimineel Cees H. bijna 5 miljoen gulden bedroeg. Deze onthulling deed hij een jaar geleden ook al. Toen beweerde minister Opstelten in de Tweede Kamer dat het maar om 1,25 miljoen zou gaan. Uit nieuwe informatie van Nieuwsuur blijkt dat Opstelten de Kamer verkeerd heeft geïnformeerd. De documenten rondom de deal zouden ‘onvindbaar’ zijn, maar Nieuwsuur heeft ze desondanks in kunnen zien. Daaruit blijkt het bedrag van bijna 5 miljoen gulden te kloppen. In Argos vertelt Bas Haan over zijn onderzoek.

Ewald Engelen over de universitaire vastgoedklem en het studentenoproer De bezetting van de universitaire panden door studenten staat symbool voor de opstand tegen het marktdenken aan de universiteit. Het schrappen van ‘onrendabele’ studies en de nadruk op kwantiteit en minder op kwaliteit in het Nederlandse hoger onderwijs, is voor veel studenten en docenten de druppel. In Argos spreken we met Ewald Engelen, hoogleraar financiele geografie aan de UvA, die afgelopen maandag in Amsterdam een vlammend betoog hield over de universitaire vastgoedklem en de ‘financialisatie’ van de Nederlandse onderwijsinstellingen. Gaat de academie failliet, financieel en intellectueel?Een gesprek met de man die zwaar onder vuur lag na publicatie van zijn boek ‘De Schaduwelite’, maar nu weer zichtbaar is en ongebroken strijdbaar blijkt. 

Journalist Jutta Chorus bespreekt vandaag het boek van Joris Luyendijk over de bankenwereld. Joris Luyendijk, Dit Kan Niet Waar Zijn. Onder bankiers , Atlas Contact 2015

Nieuwe antistollingsmedicijnen met de merknamen Pradaxa en Xarelto worden sinds twee jaar vergoed door de Nederlandse zorgverzekeraars. Deze veel duurdere noac’s, de Nieuwe Orale Anti Coagulantia, kwamen versneld op de markt omdat ze grote voordelen zouden hebben ten opzichte van de traditionele bloedverdunners. Minder bijwerkingen, en een vaste dagelijkse dosis waardoor patiënten niet meer naar de trombosedienst hoeven om de stolling te laten controleren en daarmee de dosis van het medicijn te laten bepalen. De Gezondheidsraad eiste bij de invoering van de vergoeding een onderzoek in Nederland naar de effectiviteit en de veiligheid van de nieuwe middelen. Om ze zo te kunnen vergelijken met de oude, spotgoedkope bloedverdunners.Zijn de noac’s inderdaad veiliger ? Is er echt geen controle van de stolling meer nodig ? En hoe staat het met de studie waar de Gezondheidsraad om vroeg? Eerder, in december 2012 besteedde Argos aandacht aan de toen net ingevoerde Noac’s. Nu, ruim twee jaar later, kijken we of de waarschuwingen die medici toen uitten, bewaarheid zijn geworden. Argos over sterfgevallen, misleiding en het uitblijven van een beloofd onderzoek. Een reportage van Helene van Beek.

Recensent Marc Chavannes bespreekt twee boeken over Islamitische Staat geschreven door Nederlandse midden-oosten correspondenten.
Judit Neurink, De Oorlog van ISIS, uitgeverij Conserve 2015 Hans Jaap Melissen, IS. Tot alles in staat, uitgeverij Carrera 2015

Bij Defensie is jarenlang gewerkt met Chroom-6, een kankerverwekkende stof die in de legerverf zit, zo bleek vorig jaar zomer. Afgelopen donderdag werd bekend dat Defensie , ondanks dat ze wisten dat het om een giftige stof ging, toch doorgegaan is met het gebruik er van.Maar Defensiepersoneel heeft niet als enige jarenlang gewerkt met deze gevaarlijke stof. Een van de bedrijven waar de werknemers risico liepen is CHL, een klein bedrijf (25 mensen) waar ze onder andere radar-antennes maken.In september vorig jaar legde de inspectie SZW dit bedrijf in Katwijk stil vanwege de aanwezigheid van chroom-6.Waarom werden adviezen van Arbodiensten in de wind geslagen? Waarom keken milieu-diensten puur naar hun eigen takenpakket? Waarom kon een directeur jarenlang zijn gang gaan?Jaarlijks komen naar schatting 3.000 mensen om als gevolg van het werken met giftige stoffen.Hoe uniek zijn de slechte arbeidsomstandigheden bij CHL eigenlijk? Argos over gif op de werkplek, nalatige werkgevers en gebrekkig toezicht. 

Frank Westerman bespreekt 'De Srebrenica-dagboeken' Deze week verscheen bij Karakter Uitgevers het boek 'De Srebrenica-dagboeken' van kolonel b.d. Charlef Brantz, met daarin scherpe kritiek op toenmalig Dutchbat-commandant Thom Karremans maar ook op het NIOD-rapport over Srebrenica. Onder meer op de website van 'De Telegraaf' werd Brantz weggezet als nestbevuiler. In onze uitzending bespreekt Frank Westerman het boek van Brantz. Westerman schreef zelf, samen met Bart Rijs, vlak na de val van de Bosnische moslimenclave in juli 1995 een spraakmakend boek over Srebrenica: 'Het zwartste scenario'. Tijdens en na dit drama publiceerde Westerman als redacteur van 'NRC Handelsblad' ook een reeks van verhalen over Srebrenica. In december 1995 werd kolonel Brantz gearresteerd op verdenking van het lekken van staatsgeheimen naar… Frank Westerman en NRC Handelsblad.  

In 2040 telt Nederland het alarmerende aantal van een half miljoen mensen met dementie.Dat staat althans in het Deltaplan Dementie dat in april 2013 van start ging. Daarin werken overheid, wetenschap en bedrijfsleven samen om meer wetenschappelijk onderzoek naar de ziekte te doen, en een landelijke register van alle dementie-patiënten aan te leggen.Een lofwaardig streven. Maar er is ook kritiek. Van zo’n explosieve toename van het aantal patiënten zou geen sprake zijn, bij de diagnostiek worden fouten gemaakt, en waar wetenschap en industrie gaan samenwerken kunnen grote problemen ontstaan. Is zo’n publiek-private samenwerking wel een goed idee? Hoe hoog is de nood echt ? Tot waar reikt nu al de macht van de industrie? Argos, over een richtingenstrijd rond dementie.

Kolonel buiten dienst Charlef Brantz over zijn boek 'De Srebrenica-dagboeken' van kolonel buiten dienst Charlef Brantz uit.

Moslims in Nederland en daarbuiten worstelen met de vraag of, hoe, hoe vaak en op welke manier ze moeten reageren op de opkomst van het extremisme en de aanslagen door Jihadi’s. De spanning loopt op. Steeds vaker moeten moslims zich verantwoorden in het openbaar voor daden waar ze zich niet verwant mee voelen. De discussie moet echter wel gevoerd worden, want dat een groeiend aantal jongeren zich aangetrokken voelt tot de Jihad is een feit en dat kan ook zo maar ineens een neef, buurmeisje of een eigen kind zijn. Die dreiging van binnenuit en het wantrouwen richting en de angst voor moslims in de samenleving groeit evenredig. Een gesprek over de vraag of, hoe en waarom moslims zich (meer) teweer moeten stellen en zich moeten uitspreken over aanslagen die in naam van hun godsdienst worden gepleegd. En hoe nu verder?Te gast zijn onder meer Mehmet Cerit, hoofdredacteur van weekblad Zaman Vandaag, Hassnae Bouazza, journalist en publicist. 

Sjoerd de Jong (NRC-ombudsman en publicist) las de vuistdikke biografie van de Surinaamse politicus Henck Arron, “ Man van het moment” geschreven door Peter Meel.En de nu weer zeer actuele heruitgave met toelichting van de oratie uit 1936 van de lang vergeten staatsrechtsgeleerde George van den Bergh “ Wat te doen met anti-democratische partijen?” ingeleid en besproken door Bastiaan Rijpkema, Rene Cuperus en Paul Cliteur.Wat te doen met antidemocratische partijen? De oratie van George van den Bergh uit 1936.  Ingeleid door Bastiaan Rijpkema, voorwoord Rene Cuperus en nawoord Paul Cliteur.Elsevier Boeken, 2014Peter Meel : Man van het moment.Een politieke biografie van Henck Arron.Prometheus Bert Bakker

Recensent Margalith Kleijwegt bespreekt:Kemal RijkenDe Westermoskee en de geschiedenis van de Nederlandse godsdienstvrijheid.Atlas ContactJutta Chorus en Ahmet Olgun.Broeders, Tien jaar na de moord op Van GoghAtlas ContactWouter Laumans en Marijn Schrijver.MocromaffiaLebowski Publishers

Een speciale Kerstuitzending van Argos.Jaarlijks keren tienduizenden Nederlanders terug na een korter of langer verblijf in het buitenland. Geen vakantiegangers, maar mensen die in het buitenland gewoond en gewerkt hebben.Dat terugkeren blijkt in de praktijk een moeizaam proces. Hebt u uw Burger Service Nummer bij de hand? Wat is uw DigiD? Hebt u salarisstroken van de afgelopen drie maanden? Hebt u een vaste betrekking in Nederland? Heeft uw buitenlandse partner haar inburgeringsexamen?Goede informatie is moeilijk of niet te vinden. Een opvangloket bestaat niet. Verhalen van Nederlanders waarvan sommigen maar in het buitenland blijven wonen omdat ze er niet in slagen terug te keren.

Per 1 januari gaat de zorg voor de jeugd en ouderen op de schop. Niet langer de landelijke overheid is dan verantwoordelijk voor zorg en jeugdzorg, maar de gemeente.

Zaanstad is in 2013 al begonnen met de Sociaal Wijkteams. Sinds dit jaar telt Zaanstad zelfs tien Sociaal Wijkteams en vijf Jeugdteams.
Verslaggever Irene Houthuijs keek vier maanden mee met de praktijk van de decentralisatie in Zaanstad. Zij volgde de verantwoordelijk wethouder, Jeroen Olthof, op de voet. Zij ging mee op werkbezoek, woonde stafvergaderingen bij op het stadhuis en ging mee naar wijkbijeenkomsten.
Is de gemeente Zaanstad klaar om vanaf 1 januari de verantwoordelijkheid voor zorg te dragen?

Na de publicatie van het vuistdikke rapport van een speciale senaatscommissie in de VS, is de vraag weer actueel in hoeverre de gruwelijke verhoormethoden die de CIA toepaste in de strijd tegen terrorisme ook op Europees grondgebied hebben plaatsgevonden door Europese inlichtingendiensten en wat de betrokken landen daarvan wisten. Rik Delhaas, werkzaam voor het VPRO-radioprogramma Bureau Buitenland probeert al jaren iets van de werkwijze van westerse inlichtingendiensten in met name Afrika en het Midden Oosten te doorgronden en is te gast.

Recensent Ad van Liempt bespreekt het proefschrift van Mirjam Prenger over de opkomst van de actualiteitenrubriek in Nederland in de jaren 50 en 60 en het boek van twee Limburgse onderzoeksjournalisten over de corruptie-affaire in Roermond met in de hoofdrol VVD-prominent Jos van Rey.Mirjam Prenger. Televisiejournalistiek in de jaren vijftig en zestig. Achter het nieuws en de geboorte van de actualiteitenrubriek.Uitgeverij AMB 2014Hans Goossen en Theo Sniekers. El Rey. Van jager tot prooi Mediagroep Limburg 2014

Dure medicijnen kunnen goedkoper geproduceerd worden. Van een van de duurste medicijnen die vergoed worden, komt mogelijk een spotgoedkope variant. Wetenschappers vertellen in het onderzoeksprogramma Argos, dat ze erin geslaagd zijn het medicijn tegen de ziekte van Pompe - een erfelijke spierziekte - na te maken. En dat middel is honderd keer goedkoper dan het huidige medicijn, zegt biofarmaceut Huub Schellekens van de Universiteit Utrecht. Een verslag van een uniek wetenschappelijk project.

Vrijdagavond werden in Kortrijk op het congres van de VVOJ de winnaars bekend van De Loep, de prijs voor de beste onderzoeksjournalistiek van het afgelopen jaar. De winnaars zijn te horen in Argos.

Bart Jacobs, hoogleraar computerveiligheid aan de Radboud Universiteit Nijmegen las en recenseert voor Argos het boek When Google met Wikileaks van de hand van Wikileaks-voorman Julian Assange. Daarin staat een uitgebreid verslag van een gesprek tussen Assange en de baas van Google, Eric Schmidt, over de idealen, werkwijze en het gevaar van zowel Wikileaks als Google. De twee blijken diametraal tegenovergestelde visies te hebben op de toekomst en de functie van het internet.

De econoom Thomas Piketty - Kapitaal in de 21e eeuw – bezoekt deze week Nederland. In de Tweede Kamer legde hij uit dat de vrije markt niet leidt tot een evenwichtige verdeling van de welvaart. Het congres van D66 nam afgelopen weekend een motie aan om een onderzoek te starten naar het Basisinkomen. Dat is een oud idee om te komen tot een eerlijker verdeling van geld en kansen. De vorige golf van aandacht voor het basisinkomen was in de crisis van de jaren tachtig. Een vakbond, een politieke partij, zelfs de WRR sprak zich er toen voor uit. Gratis geld? In Argos een debat tussen Rutger Bregman, die de discussie begon met een artikel in de Correspondent in oktober 2013, Sjir Hoeijmakers, de jonge econometrist wiens motie door het D66-congres werd aangenomen, en de econoom Bas Jacobs, verklaard tegenstander van het basisinkomen.

Recensent Sjoerd de Jong, Ombudsman bij NRC-Handelsblad, bespreekt vandaag non-fictie met een focus op de werking van de media. Hij las het boek van Rachel Franse, De slag om de gast over de manier waarop talkshowredacteuren gasten binnen hengelen. En Broddelwetenschap van Hans van Maanen over de vertaling van wetenschappelijk nieuws in de media.

De slag om de gast, Rachel Franse. Querido
Broddelwetenschap , Hans van Maanen. Atlas-Contact

Moet de controle op de geheime diensten versterkt worden? Na de onthullingen van ex-CIA-medewerker Edward Snowden over massale afluisterpraktijken lijkt die vraag urgenter dan ooit. Sinds januari van dit jaar heeft de Nederlandse toezichthouder, de Commissie van Toezicht betreffende de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten (CTIVD), een nieuwe voorzitter: Harm Brouwer – tot medio 2011 de hoogste baas van het Openbaar Ministerie. Hoe kijkt hij, in het licht van de Snowden-onthullingen, aan tegen de wijze waarop de diensten in Nederland - met name de AIVD en de MIVD - opereren? Hoe reageert hij op de kritiek van oud-MIVD-directeur Pieter Cobelens dat de roep om meer privacy te ver is doorgeschoten? Wat vindt Brouwer van de door de Commissie Dessens voorgestelde uitbreiding van de tapbevoegdheden, die het kabinet momenteel in beraad heeft? En: Moet de toezichthouder betrokken worden bij de operationele besluitvorming als het gaat om de inzet van de nieuwe tapbevoegdheden?
Argos over de democratische inbedding van in het geheim opererende diensten, een ambitieuze toezichthouder en de weerbarstige praktijk.

Een bericht vanuit Berlijn waar vrijdagavond de winnaars bekend worden gemaakt van de Prix Europa, de belangrijkste Europese prijs voor journalistieke producties.

Amsterbaken, de Justitiële Jeugdinrichting in Amsterdam West, moet per 1 januari 2016 sluiten.Er zitten 80 jongens, tussen de 12 en 23 jaar. De meesten in afwachting van hun rechtszaak.Bijna een kwart van de jongeren in jeugdinrichtingen komt uit Amsterdam. Die Amsterdamse jongeren moeten nu op andere plaatsen in het land worden gedetineerd. En dat kan soms behoorlijk ver van huis zijn.Hoe verstandig is het om Amsterbaken te sluiten? Wat gaat er gebeuren met de jongeren die er nu zitten? En hoe verhoudt de voorgenomen sluiting zich met de decentralisatie in de Jeugdzorg? 

Kinderen met ADHD zijn druk en dromerig. En het is een aandoening die massaal met medicijnen behandeld wordt. Maar ook volwassenen kunnen druk en dromerig zijn. En de diagnose ADHD krijgen. Alleen, als je op volwassen leeftijd de aandoening met medicijnen wil behandelen, heb je een probleem. Want welk medicijn mag je gebruiken? En kun je die met een gerust hart nemen?Argos, over opstandige medici, omstreden farma-onderzoeken en ernstige bijwerkingen van ADHD-medicijnen.

Hackers die een onbekend veiligheidslek in een computersysteem ontdekken en in plaats van het te melden dat lek voor grof geld verkopen. Die lekken worden Zero Days genoemd, omdat ze nul dagen bekend zijn. Tegenlicht komt zondag met een thrillerachtig verhaal hierover. Kopers van deze lekken zijn niet alleen criminelen of terroristen, maar ook inlichtingendiensten of andere overheidsinstanties die het veiligheidslek vervolgens niet dichten maar juist zelf gebruiken om inlichtingen te vergaren of cyberaanvallen te doen. Hans Busstra, regisseur van deze Tegenlicht-uitzending is te gast en vertelt over zijn speurtocht in de duistere wereld van hackers en hun handelswaar. 

Recensent Marc Chavannes is te gast en bespreekt boeken die raken aan de actuele discussie over technologisering van de maatschappij, de robot-economie van de toekomst. Een boek over de bakermat van superchips en computers, Silicon Valley van journaliste Eva de Valk en de Nederlandse vertaling van een boek dat in de VS insloeg als een bom. Flitshandel van Michael Lewis, over het corrumperende belang van nanoseconden meer snelheid op Wall Street.

Nederland is in oorlog met IS. Donderdag besloot de Tweede kamer in overgrote meerderheid akkoord te gaan met Nederlandse steun aan de bombardementen in Irak op stellingen van IS.Ook GroenLinks steunt deze missie.De vorige keer dat de partij een militaire missie steunde was bij het besluit tot de Kunduz-missie in 2011. Dat deed de partij splijten en bij de daarop volgende verkiezingen werd GL meer dan gehalveerd. Toen ging het om het opleiden van Afghaanse politieagenten. Nu gaat het om bombarderen. Bram van Ojik, fractievoorzitter van Groen Links in de Tweede Kamer over zijn overwegingen om de strijd tegen IS te steunen. 

Zesduizend Syriërs zijn de eerste acht maanden van 2014 naar Nederland gevlucht. Op de vlucht voor de chaos en burgeroorlog in hun land. Ze wonen hier in volle asielzoekerscentra, verspreid over het land.In Argos een portret van een Syrische familie, die sinds mei in Nederland verblijft in het asielzoekerscentrum Sint Annaparochie .Een verhaal over arrestaties in Syrië, aanslagen op hun huis en de kapperszaak, de vlucht met negen familieleden in een overvolle boot van Libië naar Sicilië en hun aankomst in Nederland.

En we spreken met Volkskrant-journalisten Willem Feenstra en Sybren Kooistra over hun nieuwsprimeur over mogelijk gesjoemel bij de Staatsloterij. Vragen (en antwoorden) over het journalistieke handwerk: hoe kom je zulk nieuws op het spoor, hoe pak je het aan, wat doe je om bronnen te beschermen? Maar ook: wat was de rol die het ministerie van Financiën achter de schermen speelde?

Een week na de aanslag op het Joodse Museum in Brussel wordt de vermoedelijke dader van deze aanslag, Mehdi Nemmouche, opgepakt in Marseille. Nemmouche wordt verdacht van lidmaatschap van de terreurorganisatie IS. Hij was ook betrokken bij de gijzeling en mishandeling van vier Franse journalisten in Syrië. Althans dat bericht op 6 september de Franse krant Le Monde. Een grote scoop. Maar ook aanleiding voor een storm van kritiek aan het adres van Le Monde. De krant zou onverantwoord bezig zijn geweest. Dit nieuws zou gevaarlijk zijn voor andere nog vast zittende gijzelaars. De gijzelnemers hadden namelijk wraak gezworen als de vier Franse journalisten zouden praten met de Franse geheime dienst of politie. Een andere Franse krant, Liberation, die dezelfde informatie had als Le Monde, publiceerde niet. Een gesprek met de Franse journaliste Patricia Tourancheau, werkzaam voor Liberation over de keuze om af te zien van een scoop omwille van een groter belang en met Stefan de Vries, correspondent voor RTL en VRT, over de relatie tussen inlichtingendiensten en media in Frankrijk.

De inlichtingendienst AIVD verdenkt in 2009 een van haar medewerkers van het lekken van staatsgeheimen en vertrouwelijke informatie. Om er achter te komen of dat klopt, volgt de dienst een journalist van de Telegraaf om te achterhalen wie de journalist van informatie voorziet. Oud-medewerker Heleen de Waal blijkt het contact, zij wordt gearresteerd en vastgezet. De Waal zit 5 maanden in voorarrest.De Haarlemse rechtbank spreekt haar vervolgens in juli 2010 vrij omdat de AIVD de journalist helemaal niet had mogen volgen. In hoger beroep komt het Hof in 2013 tot een ander oordeel. De Waal wordt veroordeeld tot 16 maanden gevangenisstraf. Het woord is nu aan de Hoge Raad. Die komt naar verwachting dit najaar met een finaal oordeel.Argos kreeg het dossier van de zaak in handen. Luistert u naar een reconstructie van Wil van der Schans van de zaak AIVD contra Heleen de Waal.

Drie weken geleden, op 11 juli, besloot de Hoge Raad dat Sabir K. niet mag worden uitgeleverd aan de Verenigde Staten. Daarmee komt er een eind aan een zaak die al vier jaar speelt.Sabir K. heeft de Nederlandse nationaliteit en werd in september 2010 in Pakistan gearresteerd en acht maanden vastgehouden en gemarteld in een geheime gevangenis van de Pakistaanse inlichtingendienst.Sinds april 2011 verblijft hij weer in Nederland, eerst in de gevangenis, sinds mei vorig jaar als vrij man. Hij mag van de Hoge Raad niet worden uitgeleverd aan de Verenigde Staten omdat niet vaststaat dat de VS niet betrokken zijn bij zijn aanhouding in Pakistan en daarmee mede verantwoordelijk voor de martelingen die Sabir K. daar heeft ondergaan.Argos maakte eerder een reconstructie van de zaak Sabir K.Voor het eerst praat Sabir K. nu ook zelf over zijn ervaringen.In de studio reageert advocaat Andre Seebregts op de gevolgen van de beslissing van de Hoge Raad van 11 juli.Argos over de moeizame verhouding tussen mensenrechten en terrorismebestrijdng.

Op 13 april 2011 kwamen Renske Hekman en hoofdagent Dick Haveman om het leven in het Noord Groningse dorp Baflo. De dader was de 26 jarige Alasam S. uit Benin. Hij werd in maart 2013 veroordeeld tot een gevangenisstraf van 28 jaar. Hij ging in hoger beroep. Dit najaar dient zijn zaak voor het Hof in Leeuwarden.

De grote vraag in deze zaak is of Alasam S. toerekeningsvatbaar was ten tijde van zijn daad. Was hij onder invloed van anti-depressiva en kan dat zijn daad verklaren? Wist hij wat hij deed? Hoe kan het dat deskundigen daarover zo van mening verschillen?
Een onderzoek naar de invloed van anti-depressiva bij geweldsdelicten en naar de kwaliteit van psychiatrische rapportages.

Argos over geweld uit vrije wil of door een pil?

Een reportage van Willem de Haan.

In het boekenpanel bespreken Margalith Kleijwegt en Raymond van den Boogaard twee boeken over oorlog, oorlogsslachtoffers en hulpverleners.  Niels Veldhuizen, Oorlog in mijn kop, Erfenis uit Uruzgan uitgeverij Nw Adamen  Emily Mayhew, Gewond. Van het slagveld naar het militair hospitaal uitgeverij De Bezige Bij.

De crisis die in 2008 begon, werd veroorzaakt door ‘giftige’ financiële producten. Ingewikkelde constructies met daarin ingenieus verpakte, slechte hypotheken, die door de huizenbezitters niet afbetaald konden worden, veroorzaakten een economische ramp. De gevolgen daarvan zijn nog dagelijks voelbaar.Een van de economische problemen op dit moment is dat het uitlenen van geld aan bedrijven stagneert. Om de economie te stimuleren moet die geldstroom weer op gang komen. Om dat voor elkaar te krijgen keren securitisaties, verpakte en herverpakte hypotheken, weer terug op de markt.Mario Draghi, de president van de Europese Centrale Bank, maakte twee weken geleden bekend dat zijn instelling securitisaties gaat opkopen om ervoor te zorgen dat de markt in dat omstreden product weer op gang komt. Er zijn geen concrete bedragen genoemd, maar in de wandelgangen is een bedrag van 50 miljard euro te beluisteren. Vanuit de banken wordt dat gezien als een goede stap. Zij hebben hiervoor gelobbyd.Maar experts uiten kritiek. Wat gebeurt er als de investeringen van de ECB niet goed uit blijken te pakken? En is de terugkeer naar het financieringsmiddel dat verantwoordelijk wordt gehouden voor de crisis überhaupt wel een goede oplossing? Is het gif dat in 2008 de crisis veroorzaakte, nu het medicijn?

Deze week maakte staatssecretaris van Milieu Wilma Mansveld bekend dat het statiegeld op Petflessen per 1 januari 2015 nog niet doorgaat. Het besluit wordt een jaar uitgesteld. De industrie heeft nog niet voldaan aan alle voorwaarden.Dat is een nieuw hoofdstuk in een al jaren slepende discussie over zwerfvuil en statiegeld. Op dit moment wordt 95% van alle petflessen weer ingeleverd bij de supermarkt. Dat systeem functioneert prima. Waarom wordt er dan toch gediscussieerd over afschaffing van het statiegeld? Waarom worstelt de politiek zoveel jaar met deze kwestie?
Argos over meer dan 15 jaar strijd over statiegeld op plastic flessen.

Nederlandse Jihad-strijders vechten mee in Syrië. De AIVD maakt zich zorgen over hun terugkeer. Dit geldt ook voor Duitse, Franse en andere westerse inlichtingendiensten. Daarom zoeken die diensten samenwerking met het regime van president Assad. Dit ondanks de vele martelingen en buitengerechtelijke executies waaraan dit regime zich schuldig maakt. De interne oorlog die in Syrië woedt heeft de afgelopen drie jaar al aan meer dan 100.000 mensen het leven gekost.Geheime documenten van Duitse, Franse en Amerikaanse overheidsinstanties laten zien hoe ver de samenwerking in het recente verleden ging. Na de grote terreuraanslagen van september 2001 werden achter de schermen allerlei deals gesloten - over informatie-uitwisseling, maar bijvoorbeeld ook over het stopzetten van spionageprocessen. Duitse inlichtingenfunctionarissen verhoorden in Damascus een terreurverdachte, die jarenlang in een Syrische martelgevangenis zat, over zijn contacten in Duitsland. En de Syrische generaal die gezien wordt als de opdrachtgever voor de moord op de Libanese oud-premier Hariri, was in Berlijn en in Parijs op werkbezoek. In Parijs zelfs nog na de moord op Hariri. In Duitsland voerde deze Syrische generaal besprekingen met topambtenaren van de geheime diensten, de politie en zelfs het Bundeskanzleramt. Zijn Amerikaanse, Duitse en Franse instanties medeverantwoordelijk voor Syrische martelverhoren? Hoe ver gaat de samenwerking van Westerse inlichtingendiensten met Syrische diensten op dit moment? En: is het denkbaar dat informatie van de Nederlandse AIVD gebruikt wordt in Syrische martelkamers?