'Er is groot verzet'

Tot voor kort keek niemand om naar deze VN-verklaring vol met uitgangspunten voor veilige en ordelijke internationale migratie. Waar het pact voor de één een kwestie van beschaving is, waarin bestaand internationaal recht nog eens opgesomd wordt, is het voor een ander het Paard van Troje 'dat door de wereldvreemde migratieknuffelaars van de VN is afgeleverd aan de wereldleiders', dixit Belgisch politicus Jean-Marie Dedecker.

Afrika

In Nederland is het PVV-Kamerlid Sytse Fritsma die voor de zomer als eerste zijn zorgen uitspreekt: "Dat betekent simpelweg dat het kabinet meer immigratie wil vanuit Afrika." Staatssecretaris Harbers antwoordt dat de verklaring niet juridisch bindend is en een evenwichtige afspiegeling is van de belangen van betrokken landen. Opvallende zin in de brief aan de Kamer: "Tijdens de conferentie in Marrakesh zijn een politieke verklaring en een actieplan aangenomen." Vreemd! Want iedereen gaat er vanuit dat pas op 10 december aanstaande regeringen officieel instemmen met de VN-verklaring.

Zeer typerend dit. Of je nu fan bent van het pact of het beschouwt als een enge pro-migratiefolder; niemand lijkt te weten wat de waarde ervan is. Wat heb je aan 34 pagina's warme woorden als het niet juridisch bindend is? Of: er staat zo vaak in dat het niet juridisch bindend is, dat je het tegenovergestelde gaat vrezen.

Onlangs fluisterde een vooraanstaand jurist en voorstander van het pact in mijn oor dat rechters geregeld dit soort documenten betrekken bij een vonnis. Vrees voor indirecte juridische consequenties is dus echt niet vreemd. En dit is precies het punt waar Baudet de laatste weken eindeloos op hamert. De Verenigde Staten, Australië, Hongarije, Oostenrijk en nog wat landen zijn om die reden inmiddels afgehaakt. Uiteraard ook omdat de regeringsleiders aldaar weinig op hebben met migranten.

Ongemakkelijk gedraai

Nu Baudet en andere landen de rest van de Haagse politiek wakker gekust hebben, ontstaat ongemakkelijk gedraai op stoelen. Met name bij VVD en CDA, twee partijen die niet in het kamp van de 'migratieknuffelaars' terecht willen komen. Bronnen in en rond de VVD-fractie beweren zelfs dat de meerderheid tegen het pact is. 'Er is groot verzet' en 'het ligt zwaar bij ons'.

Ondanks dit brede ongenoegen stuurt fractiewoordvoerder Malik Azmani aan op instemming. "Zijn blik is nu al vertroebeld door de EU", aldus een collega over Azmani, die de VVD-lijst trekt voor de verkiezingen voor het Europees Parlement. Wel eist de fractie een stevig inlegvel. "En daar komen stevige VVD-teksten in."

D66-leider Rob Jetten verklaarde vorige week bij EenVandaag: "Bij zo'n pact met vrijblijvende afspraken tussen landen kan er geen sprake zijn van een inlegvel." Dat is volgens de liberaal buigen voor populisme. De ChristenUnie neemt overigens een tussenpositie in. Inhoudelijk voor het pact, maar niet als het onze soevereiniteit aantast. Er tikt dus een bommetje. Vooralsnog houdt iedereen zich redelijk koest omdat staatssecretaris Harbers (al twee weken) aan een juridische analyse werkt.

Ook fluisteren Haagse stemmen dat hij achter de schermen al in conclaaf is met andere landen over het VN-migratiepact. Als daar maar geen inlegvel van komt. Aan de liberale D66-horizon gloort een nederlaag. Baudet is voorlopig de enige winnaar. Het is zijn thema geworden, hij krijgt zijn Kamerdebat over het pact en de coalitie hoopt intussen dat het probleem spontaan verdampt.

Over Joost Vullings

Joost Vullings is politiek commentator voor EenVandaag op radio en televisie. Iedere dinsdag beschouwt hij de politieke ontwikkelingen in Den Haag en in de rest van het land.