Wetenschap & Techniek
NOSNTR

Dit bijzondere materiaal vouwt zichzelf op

foto: stillfoto: still
  1. Nieuwschevron right
  2. Dit bijzondere materiaal vouwt zichzelf op

Nederlandse onderzoekers hebben een materiaal ontwikkeld dat zich vanzelf opvouwt als je er alleen maar op duwt. Daar zijn allerlei nuttige toepassingen voor te bedenken, van airbags tot exoskeletten.

Een landkaart netjes opvouwen, de laatste restjes tandpasta uit de tube krijgen: het gaat allemaal niet vanzelf, want vouwen is best lastig. Ook in de natuur komt het maar weinig voor dat materialen zich netjes naar binnen toe opvouwen. Toch is het Nederlandse onderzoekers nu gelukt zo’n materiaal kunstmatig te ontwikkelen: ze maakten een vierkant rooster dat zichzelf in drie stappen opvouwt als je er alleen maar op duwt.

Knijpen in een pak vla

Nieuws en Co praatte erover met hoogleraar Martin van Hecke, een van de onderzoekers. Op zich is het niet bijzonder dat materialen in elkaar vouwen als je er druk op uitoefent, zegt hij. “Maar wat wel speciaal is, is dat ze het precies op de goede manier doen, zoals wij het wilden.” Vouwen gaat meestal in verschillende stapjes legt hij uit, en de volgorde van die stappen is belangrijk. Denk bijvoorbeeld aan een pak vla: als je daar écht de laatste restjes uit wilt krijgen, moet je het pak eerst plat maken en daarna oprollen. Gewoon erin knijpen gaat dan niet werken.

Zonneschermen en exoskeletten

Het materiaal dat de onderzoekers ontwikkelden heeft een bijzondere structuur, waardoor het in verschillende stapjes opvouwt – en dan ook nog in de juiste volgorde. Voor zo’n materiaal zijn allerlei nuttige toepassingen te bedenken, zegt de hoogleraar. “Je kunt bijvoorbeeld denken aan een airbag die goed moet opvouwen, zodat hij goed uitvouwt. Of een zonnescherm in een satelliet.” En ook bijvoorbeeld in exoskeletten en andere medische toepassingen kan het materiaal heel nuttig zijn.

Van Hecke was trouwens niet altijd al in vouwen geïnteresseerd: “Als kind vond ik origami altijd heel stom. Maar de laatste paar jaar heb ik geleerd dat het eigenlijk wetenschappelijk heel interessant is.”

Unieke Nederlandse doorbraak in zelfvouwend materiaal

Dit artikel is verzorgd door de wetenschapsredactie van NPO Focus.

NPO Radio 1 houdt je dagelijks op de hoogte over de laatste ontwikkelingen in de wetenschap

Maandag t/m vrijdag rond 16.20 uur in Nieuws en Co
Iedere dinsdag- op woensdagnacht van 02.00 tot 06.00 uur in Focus
En wanneer je maar wilt in de podcast Focus Wetenschap

Ster advertentie
Ster advertentie