Gezocht: Brabantse accenten

Priems heeft het eindresultaat al helemaal uitgedacht: "Straks gaan we een kamer inrichten in en verzorgingstehuis, en als je daar de deur open doet, dan kom je bij Miet, een echte Brabantse." Of eigenlijk: een virtuele Brabantse. "In Miet zitten alle verhalen verzameld die ouderen hebben verteld aan twee wetenschappers."

De Brabantse taal als personage

Deze twee wetenschappers, Hoogleraar taal-cultuur in Limburg Leonie Cornips & cultureel antropologe Jolien Makkinga, onderzochten of het spreken en horen van de eigen taal het welzijn van ouderen beïnvloedt. Dat bleek absoluut het geval te zijn. "Aan de hand van de verhalen van die ouderen merkten we dat die eigen taal een soort medicijn voor ze is. Het biedt troost."

Miet, een klankkast over taal en thuis

"Wij zijn afgelopen zaterdag gestart om alle Brabanders op te roepen om veertien woorden, die wij aangeven, in hun eigen taal in te spreken”, vertelt Priems. Dat mag in dialecten uit heel Brabant, maar “Vlaams kan ook, Indonesisch kan ook. Die variatie zoeken we.” Meedoen kan via de projectpagina van Stichting Laudio.

En van die taal, de Brabantse taal, hebben Priems en zijn collega’s van stichting Laudio een personage gemaakt. "Miet heeft iets bijzonders: een klankkast. Als je de deur opent van een klankkast, dan vertelt Miet hoe het is om daar, in een verzorgingstehuis te huizen, te wonen, hoe het is om oud te worden. Maar vooral ook hoe belangrijk het is om die eigen taal daar te hebben."

Verdwijnt het Brabants?

Het project lijkt ook een vorm van cultuurbehoud, want de Brabantse taal verdwijnt in hoog tempo: "Erfgoed Brabant heeft daar onderzoek naar gedaan. Het schijnt zo te zijn dat de kleinkinderen de opa’s en de oma’s niet meer kunnen verstaan. Terwijl Limburgers hun kinderen echt in het dialect opvoeden, is dat in Brabant al heel lang bijna niet meer. Dus het dialect dat de ouderen nu spreken, dat verdwijnt eigenlijk."

Liever luisteren?

NPO Radio 1 houdt je dagelijks op de hoogte over de laatste ontwikkelingen in de wetenschap

Dagelijks tussen 17.00 en 18.30 uur in Nieuws en Co
Iedere werkdag van 02.00 tot 04.00 uur in Focus
En wanneer je maar wil in podcast Focus Wetenschap