Nieuwe telescoop geeft zicht op bewegende beelden van zwart gat

“We willen heel graag foto’s maken van zwarte gaten”, vertelt Marc Klein Wolt, directeur van het Radboud Radio Lab. “Daarvoor maken we gebruik van een netwerk van telescopen over de hele wereld. In dat netwerk zit een gat, namelijk in zuidelijk Afrika. Dat gat willen we vullen door een telescoop op de Gramsberg in Namibië neer te zetten.”

Het vullen van dat gat is met de toezegging van het geld binnen handbereik. “We hebben nu bijna de helft van het geld dat we nodig hebben binnen, en ik weet zeker dat we dat andere deel ook gaan krijgen, vanwege deze grote investering en het vertrouwen dat de Radboud Universiteit hiermee geeft aan ons. En het is zelfs zo dat we over een jaar een project kunnen starten met wat minder toeters en bellen, en daarvoor hebben we nu eigenlijk zo goed als al het geld al binnen.”

Scherpere foto's, bewegend beeld

Met een beetje geluk gaat dat ons beeld van zwarte gaten verder verbeteren. “Door extra telescopen toe te voegen aan het netwerk, kun je de foto verbeteren. En wat je ook kunt doen – en dat is waar we in de toekomst naar toe willen – is niet alleen een foto maken, maar ook een filmpje, door foto’s te maken op verschillende tijdstippen.”

Daarvoor is de locatie in zuidelijk Afrika zeer geschikt, want “[d]aarvoor heb je telescopen nodig die lang naar een zwart gat kunnen kijken, het zwarte gat in het centrum van onze eigen Melkweg. En daarvoor zitten we in Namibië perfect, want dat zwarte gat komt recht boven ons hoofd langs, en kunnen we het daardoor heel lang waarnemen. Dus je kunt de foto beter maken, en je kunt langer waarnemen.”

Praktische toepassingen

Dat alles heeft niet alleen een wetenschappelijk, maar ook nog eens een praktisch nut. “Het mooie aan dit soort sterrenkundige projecten is dat er aan de ene kant fundamenteel onderzoek meer wordt gedaan. Bijvoorbeeld om de relativiteitstheorie van Einstein nog beter te kunnen begrijpen, en om nog beter te begrijpen hoe het zwarte gat z’n omgeving beïnvloedt. Tegelijkertijd maken we gebruik van technologieën die je ook weer kunt toepassen in bijvoorbeeld medisch onderzoek. Dat vind ik het mooie, dat die allebei meespelen in dit soort projecten.”