Wetenschap & Techniek

Particuliere DNA-databanken kunnen helpen bij het oplossen van moordzaken

foto: Pixabayfoto: Pixabay
  1. Nieuwschevron right
  2. Particuliere DNA-databanken kunnen helpen bij het oplossen van moordzaken

[NTR] Commerciële databanken met informatie over het erfelijk materiaal van mensen blijken een waardevolle bron te kunnen zijn bij het oplossen van moorden, bleek recentelijk in Zweden. Het leidde daar tot de aanhouding van de dader van een dubbele moord.

In 2004 werden in Linköping een 56-jarige vrouw en een achtjarig jongetje op brute wijze met een mes vermoord. Afgelopen jaar bleek het DNA van Daniel Nyqvist te matchen met het DNA gevonden op het plaats delict. Ondanks uitvoerig politieonderzoek, getuigenverklaringen en DNA van de dader bleef de identiteit van deze moordenaar zestien jaar lang onbekend.

In 2015 ontvangt Jan Staaf, hoofdonderzoeker van de dubbele moord, de tip om DNA op te sturen naar particuliere DNA-databanken. Dit zijn commerciële sites waar geïnteresseerden hun DNA naar op kunnen sturen, om meer te weten te kunnen komen over hun familieachtergrond.

Na een wetswijziging op 1 januari 2019, kunnen Staaf en zijn team deze nieuwe techniek in Zweden als pilot toepassen. De hulp van Zweedse stamboomonderzoeker Peter Sjölund wordt ingeschakeld, die door middel van het maken van familieopstellingen en DNA-monsters achterstevoren een stamboom op kan bouwen van de moordenaar. Het lukt Sjölund deze zomer om twee broers aan te wijzen die matchen met het DNA van de dader. De twee broers worden op 9 juni 2020 gearresteerd.

De dubbele moord in Linköping

Op een regenachtige ochtend, 19 oktober 2004, staat Daniel Nyqvist, twintig jaar oud, op met stemmen in zijn hoofd, die hem vertellen twee mensen te doden. Mohammad Ammouri, een jongetje van acht, is op weg naar school, als hij zijn moordenaar ontmoet. Zonder zijn gezicht te zien steekt Nyqvist hem dertig keer in zijn achterhoofd met een bot vlindermes.

Anna-Lena Svensson, een 56-jarige taallerares, onderweg naar werk, probeert naar alle waarschijnlijkheid in te grijpen en wordt vijftien keer in haar buik gestoken. Ze leeft nog als de ambulance aankomt, en kan in de laatste seconden van haar leven de ambulancebroeders vertellen dat de dader ongeveer twintig jaar oud leek en dat er geen aanleiding was voor de moord. Kort daarna sterft ze in het ziekenhuis.

De dader

Al snel wordt duidelijk dat de jongste van de twee broers de dader is. Daniel Nyqvist, inmiddels 37 jaar oud, leeft jarenlang alleen in een flat in Linköping. Hij heeft nauwelijks vrienden en is werkloos. Ook is hij gediagnosticeerd met het syndroom van Asperger, wat volgens Jan Staaf een verklaring zou kunnen zijn voor het feit dat hij moeilijk kan liegen en de moord vrijwel gelijk bekent. Nyqvist wordt op 21 september dit jaar veroordeeld tot forensische psychiatrische zorg.



Door het gebruik van Amerikaanse commerciële DNA-databanken, zoals FamilyTreeDNA en GEDmatch, is deze methode dit jaar voor het eerst in Europa ingezet. In Verenigde Staten is middels deze methode onder andere ook Joseph DeAngelo eindelijk opgespoord. Deze zogenoemde Golden State Killer vermoordde, verkrachtte en mishandelde in Californië tientallen mensen.

Liever luisteren?

Meer weten? Kijk de uitzending van De Kennis Van Nu: Moordenaar verraden door hobby-DNA-databanken op

NPO Radio 1 houdt je dagelijks op de hoogte over de laatste ontwikkelingen in de wetenschap

Dagelijks tussen 17.00 en 18.30 uur in Nieuws en Co
Iedere werkdag van 02.00 tot 04.00 uur in Focus
En wanneer je maar wil in podcast Focus Wetenschap

Ster advertentie
Ster advertentie